Pobierz - Ministerstwo Obrony Narodowej
Pobierz - Ministerstwo Obrony Narodowej
Pobierz - Ministerstwo Obrony Narodowej
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
wybitni dowódcy<br />
(1903), następnie generała kawalerii (1908). Zawarł<br />
też ponownie związek małżeński po śmierci<br />
pierwszej żony.<br />
Pierwsza wojna światowa<br />
Z chwilą jej wybuchu XVII KA został podporządkowany<br />
8 Armii generała Prittwitza, która<br />
miała bronić Prus Wschodnich przed wtargnięciem<br />
wojsk rosyjskich.<br />
Do pierwszego starcia z Rosjanami doszło<br />
pod Gąbinem (Gumbinnen, dziś Gusiew). Zarówno<br />
8 Armia, jak i XVII KA poniosły klęskę<br />
w walce z rosyjską 1 Armią dowodzoną przez<br />
generała Rennenkampfa. Po wycofaniu i uzupełnieniu<br />
stanów Korpus uczestniczył w bitwie<br />
pod Tannenbergiem (Stębarkiem), w której została<br />
okrążona i rozbita rosyjska 2 Armia generała<br />
Samsonowa.<br />
W listopadzie generał von Mackensen objął<br />
dowództwo nad 9 Armią, która toczyła ciężkie<br />
walki w Królestwie Polskim. Odznaczono go<br />
wówczas Orderem „Pour le Merite” i awansowano<br />
na stopień generała pułkownika.<br />
Od kwietnia 1915 roku dowodził 11 Armią<br />
i jednocześnie Grupą Armii „Mackensen”.<br />
Armia uczestniczyła w letniej ofensywie niemiecko-austriackiej<br />
1915 roku. Od 1 do 3 maja,<br />
współdziałając z austriacką 4 Armią, przełamała<br />
front rosyjski pod Gorlicami i Tarnowem. Dzięki<br />
temu GA „Mackensen” rozwinęła powodzenie<br />
w kierunku wschodnim i uczestniczyła w zdobyciu<br />
Przemyśla i Lwowa oraz wyparła wojska rosyjskie<br />
poza granice Kongresówki. W uznaniu<br />
zasług w tej walce mianowano von Mackensena<br />
na stopień feldmarszałka.<br />
Jesienią 1915 roku GA „Mackensen” (niemiecka<br />
11 Armia i austriacka 3 Armia) opanowała<br />
terytorium Serbii.<br />
Kiedy w 1916 roku do wojny przystąpiła po<br />
stronie ententy Rumunia, państwa centralne wydawały<br />
się zagrożone. Rozpoczęta w Siedmiogrodzie<br />
ofensywa rumuńska została jednak zatrzymana.<br />
Przechodząc do kontrofensywy, GA<br />
„Mackensen” we współdziałaniu z innymi<br />
związkami operacyjnymi do końca 1916 roku<br />
pobiła rumuńską armię i opanowała niemal cały<br />
obszar kraju. Feldmarszałek von Mackensen został<br />
wojskowym gubernatorem Rumunii – sprawował<br />
tę funkcję do końca wojny.<br />
Pod koniec 1918 roku kierował odwrotem<br />
wojsk niemieckich z Półwyspu Bałkańskiego. Na<br />
Węgrzech dostał się do niewoli i po przekazaniu<br />
Grekom był internowany w Salonikach. W 1919<br />
roku powrócił do Niemiec. Rok później w wieku<br />
71 lat został przeniesiony w stan spoczynku.<br />
W III Rzeszy<br />
Jego ocena narodowego socjalizmu była<br />
dwuznaczna. Podejrzliwie odnosił się do partii<br />
narodowych socjalistów (NSDAP), ale podziwiał<br />
A. Hitlera, zwłaszcza ze względu na jego<br />
poglądy dotyczące rewizji traktatu wersalskiego<br />
i ustalonych po pierwszej wojnie granic państwa<br />
niemieckiego.<br />
W październiku 1935 roku sędziwy feldmarszałek<br />
otrzymał w darze od A. Hitlera majątek<br />
ziemski (1231 ha)<br />
Brüssow w powiecie<br />
Prenzlau i 350 tys.<br />
marek gratyfikacji<br />
w gotówce.<br />
W 1938 roku von<br />
Mackensen zaczął<br />
krytycznie oceniać<br />
postępowanie władz<br />
hitlerowskich po usunięciu<br />
z wojska feldmarszałka<br />
von Blomberga<br />
i generała pułkownika<br />
von Fritscha. Mimo to w 90. urodziny<br />
przyjął w Brüssow A. Hitlera.<br />
Wbrew intencjom kanclerza feldmarszałek<br />
udał się w 1941 roku do Doorn w Holandii na<br />
uroczystość pogrzebową cesarza Wilhelma II,<br />
którego był adiutantem.<br />
Jako zwolennik Hitlera surowo ocenił zamach<br />
dokonany na niego w „Wilczym Szańcu” w 1944<br />
roku, nazywając go „zamachem godnym potępienia”<br />
(„Fluchwürdiges Attentat”).<br />
Na początku 1945 roku von Mackensen uciekł<br />
wraz z żoną ze swego majątku przed nadchodzącą<br />
Armią Czerwoną do Dolnej Saksonii. Zmarł<br />
8 listopada 1945 roku w Burghorn. Został pochowany<br />
na cmentarzu w Celle.<br />
Jak wszyscy wyżsi wojskowi,<br />
von Mackensen<br />
uważał, że winę za przegraną<br />
wojnę ponoszą przeciwnicy<br />
polityczni cesarstwa.<br />
Wyznawał teorię<br />
„uderzenia nożem w plecy”<br />
walczącej armii („Dolchstoßlegende”).<br />
•<br />
przegląd wojsk lądowych 121
Change language