NR 2/2013 trendy ppłk Witold Kwiecień Zarząd Szkolenia Połączonych Sił, HQ SACT, Norfolk, USA Ewolucja interoperacyjności Sojuszu Poszukiwanie rozwiązań umożliwiających utrzymanie oraz rozwój interoperacyjności są szczególnie ważne wówczas, gdy częstotliwość prowadzenia ćwiczeń jest coraz mniejsza, a budżety sił zbrojnych poszczególnych krajów sojuszniczych są nieustannie redukowane. adam roik /combat camera dosz 18 przegląd wojsk lądowych
trendy S ojusznicy, biorący aktywny udział w operacjach militarnych prowadzonych w ostatniej dekadzie XXI wieku, mieli możliwość sprawdzenia swoich zdolności do efektywnej współpracy w działalności operacyjnej. Rozmach, zakres i czas trwania niektórych operacji były impulsem nie tylko do transformacji narodowych sił zbrojnych wielu państw, lecz stanowiły także doskonałą okazję do promocji zarówno wielonarodowych rozwiązań, jak i podnoszenia poziomu interoperacyjności. Inicjatywa Zdobyte w operacjach wojskowych doświadczenie oraz zdolność do działania razem z innymi sojusznikami nie mogą być zaprzepaszczone w okresie, w którym takie operacje nie są prowadzone. Problem utrzymania i rozwoju interoperacyjności został po raz pierwszy poruszony przez sekretarza generalnego NATO Andersa Rasmussena w lutym 2012 roku na Konferencji Polityki Bezpieczeństwa w Monachium. Zapowiedział on wówczas powołanie Inicjatywy Sił Połączonych (Connected Forces Initiative – CFI), która – jak się wyraził – ma być dopełnieniem idei Smart Defence. Podkreślił, że sojusznicy muszą pracować razem bardziej efektywnie i w sposób połączony, by zapewnić zachowanie zdobytych umiejętności i doświadczeń z operacyjnego zaangażowania w Afganistanie. Poza utrzymaniem interoperacyjności nie mniej ważnym celem jest zapobieganie pogorszeniu warunków szkolenia i treningów, będących elementem budowania kolektywnych zdolności NATO w dobie ograniczeń budżetowych w dziedzinie bezpieczeństwa. Podczas szczytu NATO w Chicago w maju 2012 roku przywódcy krajów członkowskich Sojuszu przyjęli polityczną deklarację, ustanawiając koncepcyjne podstawy Inicjatywy Sił Połączonych 1 . Zgodnie z jej zapisami szkolenia i treningi, ćwiczenia oraz technologie są elementami zapewniającymi utrzymanie przez siły NATO silnych więzów łączących je w takich operacjach, jak: KFOR, ISAF i Unified Protector. W związku z zakończeniem operacji militarnej w Afganistanie, planowanym na koniec 2014 roku, oraz procesem przejścia Sojuszu z etapu prowadzenia zaawansowanych operacji zbrojnych do zachowania raczej postawy „ewentualnościowej”, CFI będzie wyrazem poszukiwania efektywnych środków zapewniających możliwość współpracy sojuszniczych sił w jakiejkolwiek operacji w przyszłości. Jej istota, którą jest utrzymanie zdolności do połączenia sił w operacji, dotyczy nie tylko krajów członkowskich NATO, lecz także partnerów operacyjnych oraz objętych takimi programami współpracy, jak: „Partnerstwo dla pokoju” (PFP), Dialog Śródziemnomorski (MD) i Istambulska Inicjatywa Współpracy (ICI). Jednym z trzech obszarów aktywności w ramach CFI 2 , zapewniającym rozwój interoperacyjności, jest zwiększenie znaczenia szkoleń i treningów (Expanded Education and Training). Dotyczy to indywidualnego przygotowania personelu oraz treningów małych grup o jednolitej funkcji. Z perspektywy CFI obszar ten może być lepiej wykorzystany zarówno przez NATO, jak i partnerów Sojuszu. Wymaga to jednak większego udziału narodowych ośrodków i centrów szkolenia oraz partnerskich centrów szkolenia i treningów (Partnership Training & Education Centers – PTEC) 3 w systemie szkolenia NATO. Sojusznicze Dowództwo Transformacji NATO (Allied Command Transformation – ACT), odpowiedzialne za szkolenia, treningi i ćwiczenia, podjęło działania zmierzające do uregulowania roli wymienionych instytucji w procesie przygotowania sił Sojuszu nieco wcześniej niż pojawiła się idea CFI. Powodem były zmiany w międzynarodowym środowisku edukacyjnym oraz bezpieczeństwa. W pierw- 1 Inicjatywa Sił Połączonych (CFI) została przyjęta podczas szczytu NATO w maju 2012 roku w ramach deklaracji na temat zdolności obronnych: Towards NATO 2020. 2 CFI przewiduje rozwój interoperacyjności w postaci aktywności w trzech obszarach: 1– Expanded Education and Training; 2 – Increased Exercises; 3 – Better Use of Technology. 3 PTEC jest narodową lub międzynarodową instytucją uznaną przez NATO w procesie recognition jako ośrodek edukacyjny prowadzący szkolenia i treningi związane z NATO Partnership Policy, dostępne dla uczestników z Sojuszu i krajów partnerskich. przegląd wojsk lądowych 19
Change language