plik pdf 8.00MB - Polska Izba Inżynierów Budownictwa

hp
Odpowiedzialność
za bezpieczeństwo
Wiele wypadków na budowie jest efektem braku
odpowiedzialności i kwalifikacji pracowników,
jednak nie mniej wymaga się od nadzoru budowy,
często nie dość zaangażowanego w bezpieczną
organizację prac.
Każda budowa niezależnie od rozmiarów i zakresu jest, a przynajmniej
powinna być, objęta restrykcyjnymi przepisami w celu zachowania
bezpieczeństwa. W ubiegłym roku ¼ odnotowanych wypadków
przy pracy miała miejsce na budowach, pracownicy budowlani
stanowią zaś aż 20% wszystkich poszkodowanych w wypadkach przy
pracy i procent ten jest wyższy niż w poprzednich latach. Liczba wypadków
na budowach z roku na rok niepokojąco rośnie. Jest
to wynikiem zarówno wzrostu liczby budów (wzrasta prawdopodobieństwo
potencjalnych zagrożeń), jak i emigracji zarobkowej oraz
zatrudniania na budowach osób o niższych kwalifikacjach.
Pomimo wzrostu liczby kontroli na budowach oraz ich szczegółowości
mającej podnosić jakość organizacji pracy do standardów Europy
Zachodniej, świadomość zagrożeń oraz wdrażanie zasad BHP
− szczególnie w mniejszych firmach − nie rośnie równie szybko.
Firmy budowlane powinny starać się wprowadzać dobre praktyki
bezpieczeństwa przez przestrzeganie kilku podstawowych zasad:
■ Przy wprowadzeniu pracownika bądź firmy na budowę niezbędne
są aktualne badania lekarskie (koniecznie również tzw.
wysokościowe, jeśli takie prace są wykonywane) oraz komplet
szkoleń BHP, przy czym niezależnie powinny być przeprowadzone
szkolenia stanowiskowe, zapoznanie się z oceną ryzyka
na danym stanowisku i instrukcjami przeciwpożarowymi.
■ Dobrym rozwiązaniem jest posiadanie wewnętrznego
systemu szkoleń (np. szkolenie z szalunków i oceny ryzyka zawodowego
uaktualnianego po realizacji 20%, 50% i 80% projektu),
z którym zapoznaje się załoga, oraz prowadzenie wewnętrznej
statystki z regularnych przeglądów budów pod
względem BHP (sytuacje niebezpieczne, ryzykowne zachowania,
osoby po spożyciu alkoholu). Prowadzenie takiej dokumentacji
świadczy o odpowiedzialności pracodawcy, bo daje podstawę
do prowadzenia działań naprawczych i korygujących.
■ Ewidencja czasu pracy oraz dostępu na budowę powinna się odbywać
poprzez elektroniczny system kontroli dostępu oraz
monitoringu budowy. Przy wejściu na teren budowy (oraz przy
jej opuszczaniu po pracy) pracownicy logują się za pomocą kart
elektronicznych na bramce, potwierdzając tożsamość oraz aktualność
badań lekarskich i szkoleń. Umożliwia to wstępną selekcję
dostępu na budowę osób nieupoważnionych (próby zatrudnia-
Fot. 1 | Prawidłowy montaż rusztowań
Fot. 2 | Zadaszenie drogi komunikacyjnej
nia osób na czarno) oraz kontrolę, czy odpowiednie dokumenty
pracowników są aktualne.
Żaden system nie jest jednak na tyle pewny, by zwalniał nadzór
budowy z kontroli powyższych dokumentów oraz ich weryfikacji.
■ Bardzo ważne jest również sprawdzanie sprzętu budowlanego,
urządzeń elektrycznych, rusztowań, drabin czy przewodów (wyłącznie
przewody budowlane!). Każdy sprzęt powinien (jeżeli wymagane
jest to przepisami) mieć oddzielną dokumentację, instrukcję obsługi
(z którą musi się zapoznać operator/pracownik) oraz aprobatę UDT
(jeśli jest wymagana). Rusztowania powinny być wykonane zgodnie
z projektem (podpisanym przez osobę uprawnioną oraz datowanym),
komisyjnie odebrane oraz sprawdzone pod względem ich
kotwienia. Rusztowania jezdne muszą być codziennie kontrolowane
przez nadzór dopuszczający je do użytkowania i stwierdzający ich
sprawność podpisem na protokole kontroli. Z analiz PIP wynika, że
¼ osób, które doznały urazu wskutek upadku z wysokości w 2008 r.,
to osoby przebywające na rusztowaniach. Poważnym zagrożeniem
są nieodpowiednie przewody elektryczne zasilające sprzęt
budowlany. Przewody te podlegać powinny codziennej kontroli
z uwagi na powszechne stosowanie zwykłych przewodów oraz ich
stan zużycia (niebezpieczeństwo przebicia).
28
INŻYNIER BUDOWNICTWA