plik pdf 8.00MB - Polska Izba Inżynierów Budownictwa

ciekawe realizacje
jak on sam. Firma zbankrutowała i w latach 30. przeszła w ręce akcjonariuszy włoskich,
a w 1942 r. – niemieckich. Po II wojnie światowej fabryka stała się własnością państwa
polskiego i zmieniła nazwę na „Poltex”. W latach 70. „Poltex” był jednym z największych
zakładów w Polsce, zatrudniających blisko 12 tys. osób. Większość produkcji eksportowano
do krajów bloku socjalistycznego. Łódź była wtedy stolicą polskiego „królestwa
włókienniczego”. Pod koniec lat 80., w związku z radykalnymi zmianami politycznymi,
związanymi między innymi z utratą rynków sowieckich i w obliczu konkurencji z innych
rynków europejskich oraz azjatyckich, fabryka upadła, zaś w 1997 r. została zamknięta.
Dyrektor fabryki M. Michalski podjął poszukiwania inwestorów, którzy byliby zainteresowani
modernizacją starych budynków. W końcu, w 1998 r., wygrał projekt firmy
Apsys, która oferowała przywrócenie fabryce dawnego splendoru. Francuscy inwestorzy
– firmy Paris-Orléans, Foncière Euris oraz Apsys – postanowili przemienić ten największy
poprzemysłowy obiekt Europy Środkowej w tętniące życiem miejsce.
Manufaktura krok po kroku – historia rewitalizacji
Kiedy 17 maja 2006 r. otwarto Manufakturę, była ona największym projektem rewitalizacyjnym
w Europie. Współpraca architektów, firm budowlanych oraz inwestorów,
a także ponad 200 mln euro przeznaczonych na realizację spektakularnego przedsięwzięcia
pozwoliło stworzyć w centrum Łodzi nową przestrzeń publiczną. Wizją realizatorów
projektu było nie tylko zagospodarowanie przestrzeni, ale przede wszystkim
długofalowa inwestycja, zainspirowana atutami miasta. Chodziło o nadanie szlachetnego
wyrazu postindustrialnym nieużytkom przy jednoczesnym uwzględnieniu silnych
korzeni robotniczych miasta i przywiązania mieszkańców do jego chlubnej przeszłości.
Realizacja tego projektu wymagała zintegrowania różnych aspektów projektu (handlowych,
gospodarczych, społecznych, kulturowych i artystycznych) w jedną wspólną wizję
odpowiadającą specyficznym wymaganiom miejsca.
W 1997 r., kiedy to Apsys i jego partnerzy inwestycyjni odkryli to miejsce, Manufaktura
była „patchworkiem” różnych stylów architektonicznych, gdzie pierwotna architektura
industrialna z 1870 r. ginęła pod dobudowywanymi
w latach 1930–90 budynkami
z późniejszych epok. Był to ogromny i niedostępny
kompleks budynków, otoczony
wielkimi barierami i przywołujący na myśl
miejsce katorżniczej pracy. Apsys chciał
przede wszystkim zachować charakter
miejsca mocno naznaczonego przez historię.
Punktem wyjścia było więc odszyfrowanie
swoistego „kodu genetycznego”
obiektu i wydobycie z niego jego
fundamentalnych wartości historycznych
oraz kulturowych, przy równoczesnym
uwzględnieniu trendów, jakie będą obowiązywały
w przyszłości. Apsys powołał
specjalną ekipę, wspieraną licznymi konsultantami–ekspertami
(architekci, designerzy,
graficy itd.), którzy przez wiele lat
służyli swoją wiedzą i pracowali nad ostatecznym
wizerunkiem Manufaktury.
Budynki Manufaktury są ogromne.
Wielka przędzalnia, znajdująca się
w północnej części obiektu, ma długość
porównywalną z długością Wieży Eiffela,
gdyby tę położyć poziomo, oraz kubaturę
porównywalną ze statkiem pasażerskim
typu SS Norway. Budynek, który
dzisiaj zajmuje dyskoteka, ma wielkość
porównywalną z kubaturą Łuku Triumfalnego.
Celem Apsysu było przywrócenie
Manufaktury mieszkańcom Łodzi
i tym samym otworzenie tej przestrzeni
dla miasta. Bariery otaczające fabrykę
zostały usunięte, dzięki czemu obiekt
stał się dostępny dla wszystkich. Budynki
nie mające znaczenia historycznego
(zbudowane po 1900 r.) zostały zburzone,
a budowle z cegły zrekonstruowane
zgodnie z ich pierwotnym wyglądem.
Po wykonaniu tych robót pojawiła się
ogromna przestrzeń, wypełniona zabytkowymi
budowlami, które zdawały się
być pozbawione związku między sobą.
Trzeba więc było znaleźć trafny pomysł,
aby połączyć je w logiczną i spójną całość.
Zakłady I. Poznańskiego, podobnie
jak i jego pałac, zostały zaprojektowane
przez Hilarego Majewskiego (absolwenta
Carskiej Akademii Sztuk Pięknych
listopad 09 [67]
75