plik pdf 8.00MB - Polska Izba Inżynierów Budownictwa
plik pdf 8.00MB - Polska Izba Inżynierów Budownictwa
plik pdf 8.00MB - Polska Izba Inżynierów Budownictwa
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
technologie<br />
Fot. 3 | Przykład uszkodzenia BAM – uszkodzenie spoiny<br />
nych uszkodzeń), połączenia wystające (22%), przemieszczone złącza<br />
(18%) oraz uszkodzone spoiny (15% ogólnej liczby uszkodzeń).<br />
Wszystkie te uszkodzenia mogą sprzyjać zjawiskom infiltracji wód<br />
gruntowych do wnętrza kanału (w sytuacji wysoko położonego<br />
zwierciadła wód gruntowych) oraz eksfiltracji ścieków z kanału do<br />
środowiska gruntowego (szczególnie jeżeli te uszkodzenia przebiegają<br />
w pobliżu lub poniżej zwierciadła ścieków w kanale).<br />
Ogólna liczba uszkodzeń kanałów betonowych (31,7 uszkodzeń<br />
na 1 km przeliczeniowy kanału) jest o ok. 30% niższa niż<br />
kanałów kamionkowych. Inna jest także struktura poszczególnych<br />
uszkodzeń, co obrazuje rys. 2. Dominują w tych kanałach<br />
przeszkody w przepływie ścieków, typu odłożone osady (29%<br />
ogólnej liczby uszkodzeń), wadliwe połączenia (28%), rysy<br />
i szczeliny (21%) oraz wystające połączenia (13% ogólnej liczby<br />
uszkodzeń). Pozostałe 9% uszkodzeń nie występuje częściej niż<br />
pojedynczo na długości przeliczeniowej 1000 m przewodu.<br />
W przypadku kanałów betonowych dużym problemem jest<br />
szorstkość materiału, która powoduje częste występowanie przeszkód<br />
przy przepływie ścieków. Podczas badań zlokalizowano<br />
ponad 9 takich miejsc na długości przeliczeniowej 1000 m kanału.<br />
Należy się jednak spodziewać, że liczba to została zaniżona,<br />
gdyż przed wprowadzaniem kamery do wnętrza kanału jest on<br />
uprzednio przepłukiwany. Niemniej wyniki badań potwierdzają,<br />
że ta znana wada eksploatacyjna przewodów betonowych w kanalizacji<br />
krakowskiej jest także widoczna.<br />
W ostatnich dziesięciu latach można było zauważyć bardzo<br />
umiarkowane zainteresowanie betonem jako materiałem na<br />
przewody kanalizacyjne. Wiele firm próbuje powtórnie lansować<br />
ten materiał zarówno na studzienki, jak i prostki, przekonując<br />
nabywców nowoczesną formą wykonania, dobrymi właściwościami<br />
wytrzymałościowymi, przystępną ceną oraz długą<br />
żywotnością ocenianą przez niektórych producentów nawet<br />
na 100 lat.<br />
W przewodach wykonanych z PCV stwierdzono podobną sumaryczną<br />
liczbę uszkodzeń jak w kanałach betonowych (różnica<br />
2,4 uszkodzenia na długości 1 km, na korzyść przewodów betonowych).<br />
W kanałach wykonanych z polichlorku winylu dominują<br />
właściwie dwa rodzaje uszkodzeń: wadliwe połączenia (ponad<br />
13 tego typu uszkodzeń na długości 1000 m) oraz odłożone na<br />
dnie kanału osady (także 13 tego typu uszkodzeń na długości<br />
przeliczeniowej 1000 m). Uszkodzenia te łącznie stanowią 78%<br />
wszystkich zlokalizowanych nieprawidłowości w kanałach z PCV.<br />
Konsekwencją uszkodzenia BAH jest także występowanie uszkodzenia<br />
BAJ (przemieszczone złącze) – prawie 6 tego typu nieprawidłowości<br />
na przeliczeniowym odcinku 1 km.<br />
W badanych kanałach zlokalizowano natomiast stosunkowo<br />
małą liczbę uszkodzeń związanych z deformacją kształtu (BAA)<br />
– niecałe 2 uszkodzenia na długości 1 km. Na ogół to uszkodzenie<br />
występuje dość powszechne przy przeglądzie technicznym<br />
przewodów z PCV, podobnie jak uszkodzenie BAH wynikające<br />
ze stosowania niewłaściwych uszczelek. Badania prowadzone<br />
w kolektorach ściekowych z PCV po ośmiu latach eksploatacji<br />
[12] wykazały, że deformacje kształtu (BAA) występowały już<br />
z częstością 30 uszkodzeń na przeliczeniowej długości 1000<br />
m, jeszcze częściej występowały wady połączenia (100 uszkodzeń<br />
na długości 1 km), a to już są liczby zatrważające. Można<br />
zatem dojść do wniosku, że w okresie od pięciu do ośmiu lat<br />
eksploatacji przewodów z PCV lawinowo wzrasta liczba uszkodzeń<br />
typu BAA i BAH. Zastanawiająca jest także wysoka liczba<br />
uszkodzeń typu odłożone osady (BBC), zwłaszcza mając na<br />
uwadze małą szorstkość przewodów z PCV. Prawdopodobnie<br />
uszkodzenia te są konsekwencją tzw. kołyski, czyli niezachowaniem<br />
właściwego położenia niwelety dna kanału.<br />
Wnioski<br />
■ Przeprowadzone badania stanu technicznego kanałów sanitarnych<br />
o średnicy 300 mm w Krakowie po pięcioletnim<br />
okresie eksploatacji wykazały największą liczbę uszkodzeń<br />
w kanałach kamionkowych (45,8 uszkodzeń na 1 km długości<br />
przewodu).<br />
■ Najczęściej występujące uszkodzenia w kanałach kamionkowych<br />
to szczeliny (27% wszystkich zarejestrowanych uszkodzeń),<br />
połączenia wystające (22%), przemieszczone złącza<br />
(18%) oraz uszkodzone spoiny (15% ogólnej liczby wszystkich<br />
uszkodzeń).<br />
■ Przyczyn wysokiej liczby uszkodzeń w kanałach kamionkowych<br />
upatruje się w błędach popełnionych na etapie prac<br />
wykonawczych.<br />
■ Na badanych odcinkach wykonanych z rur betonowych stwierdzono<br />
występowanie ok. 32 uszkodzeń na długości 1 km.<br />
W kanałach betonowych dominowały uszkodzenia typu odłożone<br />
osady (29% ogólnej liczby uszkodzeń), wadliwe połączenia<br />
(28%), rysy i szczeliny (21%) oraz wystające połączenia (13%).<br />
■ W przewodach wykonanych z PCV stwierdzono podobną<br />
sumaryczną liczbę uszkodzeń jak w kanałach betonowych.<br />
58<br />
INŻYNIER BUDOWNICTWA
Change language