W oczekiwaniu na coś, co by w końcu nasunęło się, zapanowało

własnego systemu wobec nie–logiki otoczenia i logiki systemów innych. SpecjalizacjaInstytucji umożliwia zgromadzenie wszystkich dostępnych, środków i umiejętności, w celuzapewnienia Instytucji absolutnej przewagi nad niezinstytucjonowanym lubzinstytucjonowanym inaczej. Specjalizacja artysty umożliwia doprowadzenie zastanegojęzyka sztuki do ostatecznych konsekwencyj, co pozwala zaistnieć wobec tych, którzy go doostatecznych konsekwencyj doprowadzić nie umieli. Tak powstają wciąż nowe dziedziny„fachu”: coraz mniejsze ośrodki coraz bardziej specjalizowanej myśli.Stworzono je dla nas, powinniśmy umieć je wykorzystać. Ale jest coraz trudniejwykorzystywać tę coraz bardziej specjalizowaną myśl; ten proces wymaga coraz śmielszychzastosowań intelektu. Pozorny paradoks: w imię nieubłaganej logiki części wykraczamy pozalogiczność, tworzymy „logikę” wyłącznie na ten użytek, logiki „jednorazowe”, własne. Wimię binarności poszczególnych systemów wykraczamy poza binarność (niektóre z tychwykroczeń zostają ponownie zamknięte w system – i stają się przyczyną nowych wykroczeń).I oto droga powrotna: od specjalizacji która jest sposobem istnienia poszczególnych dziedzin„fachu” – do odstępstw od specjalizacji i logiki, które są warunkiem korzystania z innychdziedzin „fachu”.Poszczególne języki tego świata są wewnętrznie spójne, formułowane są z troską ostworzenie metody. Metoda jest dzisiaj glejtem do umysłu czytelnika, a jeszcze przedtem –glejtem do wydawcy. Tako rzecze Saussure (lingwistycznie), tako rzecze Huizinga(ludycznie), tako rzecze Eliade, tako rzecze Jung (mitami, archetypicznie), tako rzeczeMcLuhan, tako rzecze Lem (cybernetycznie), tako rzecze Lupescu (logikąwielowartościową), tako rzeką logicy z Leydy (logiczno–intuitywnie), tako rzecze Lévi–Strauss (strukturalistycznie), tako rzecze Bachtin (karnawałem), tako rzecze Chomsky, takorzecze Lacan (generatyw–nogramatycznie, psycholingwistycznie) tako rzecze Barthes (niewiem, jako), tako rzecze Bense (matematycznie). Lecz wszystkie te konstatacje, teteoretyczno–poznawcze struktury, tak przecie ściśle trafne na własnym gruncie, funkcjonująjednocześnie: w tym samym świecie, w tym samym czasie, w tych samych głowach. Istwarzają w nich rzeczywistość równie niespójną jak ta, która stała przed oczami świętegoJana piszącego Apokalipsę. Przeświadczenie o zasadniczym rozdźwięku między jego czasema naszymi „czasami ścisłości” jest mylne. Anioły Jana z Patmos i anioły Karpowicza, „aniołyco zszywali ciągle swoje zdanie rozdarte do stóp” (w Odwróconym świetle), nie różnią się ażtak bardzo.Przebywając w więzieniach systemów wewnętrznie spójnych, w których „wszystkokonieczne” – zawsze możemy wychynąć na zewnątrz. A nawet musimy na zewnątrzwychynąć – po to, by poznać inne wewnętrznie spójne systemy. Z miejsca, w którym„wszystko konieczne”, wychodzimy w świat, gdzie „wszystko możliwe” – i zanurzywszy sięw nie–logice, znajdując w niej anarchizujące pocieszenie, znowu wracamy do miejsca, wktórym „wszystko konieczne”. W ten sposób odradzamy się i pomnażamy wiedzę.Odradzamy się pomnażając wiedzę. Pomnażamy wiedzę, mnożąc pojęcia. Mnożymy pojęcia,mnożąc metody oswajania zjawisk. Od mieszkańców epok dawnych – religijnych – jesteśmymniej szczęśliwi o naszą „wszystko–konieczność”, ale jesteśmy wolniejsi o tę „wszystko–możliwość”. Posługując się analogiami, utożsamiając rzeczy i ich obrazy, utożsamiającobrazy i pojęcia, pojęcia i rzeczy, dzięki nieubłaganej logice nadając wywodowi własnemutok nieodparty, i nadając odejściom od tej logiki znamię nieuchronnej konieczności; operująctrzykropkiem, dwukropkiem, średnikiem, nawiasem, cudzysłowem... możemy doszydełkowaćsię w każde miejsce, przyszydełkować każdą „prawdę” prawdy do każdej prawdy „prawdy” (ijeszcze, wiedząc o świecie co wiemy – a skoro w ten galop wyruszyliśmy, to wiemy przecie!– nie umiemy nie być dumni z własnych umiejętności: Wyższa Szkoła Jazdy).Mówi Hermann Broch (w eseju Das Böse im Wertsystem der Kunst): „Im bardziej Ratio,tym gwałtowniej zarazem Irratio”. Dokończę jego myśl: im bardziej Ratio (w wyłączonych15