Anna DemuthTabela 4. Aktywność fizyczna a wskaźnik BMITable 4. Activity level and BMI indexWskaźnik AFPhysical activity level< 0,5 MET 5,1–9,0 MET 9,1 MET >Wskaźnik BMIAverage BMI valueKobietyWomenMężczyźniMenAbsolwenciGraduatesElitaEliteAbsolwenciGraduatesElitaElite26,67 25,79 24,7928,88 23,14 22,4528,11 28,23 26,7926,18 25,30 24,12Interesującym spostrzeżeniem są różnice występującewe wskaźniku BMI, które związane są z poziomemaktywności fizycznej. Uzyskane przeciętne względnejmasy ciała we wszystkich grupach wykazują jednakowetendencje (por. tab. 4 oraz ryc. 1–2). Najwyższe wielkościuzyskali respondenci o niskiej aktywności fizycznej,a najniższe – osoby deklarujące duży, systematycznywysiłek fizyczny. Co ciekawe, we wszystkich grupachprzeciętne względnej masy ciała są najwyższe w grupieabsolwentów poznańskiej AWF.Podsumowanie i wnioskiBadaną grupę z założenia stanowiły osoby z wyższymwykształceniem. Spodziewano się zatem, podobniejak w badaniach warszawskich [13], że respondenci,a zwłaszcza absolwenci uczelni sportowej – świadominegatywnych skutków otyłości – będą pod względemdbałości o wagę ciała wzorem do naśladowania.Tymczasem wyniki badań wykazują, że nadwaga i otyłośćczęściej występuje u absolwentów poznańskiejAWF, aniżeli u osób należących do lokalnej elity władzy.Okazuje się bowiem, że co drugi specjalista z zakresukultury fizycznej odznacza się nadwagą, przyczym częściej występuje ona u mężczyzn niż u kobiet– podobnie jak w ogólnopolskich badaniach epidemiologicznych[14, 15].Odnotowany niekorzystny bilans indeksu masy ciałaabsolwentów AWF znacznie przewyższa normy właściwedla współczesnej polskiej populacji [14]. Najnowszewyniki programu WOBASZ wskazują, że nadwagai otyłość to problem ponad 60% mężczyzn i blisko 50%kobiet w naszym kraju. Badani absolwenci znacznieprzewyższają zatem pod tym względem populację polską.Nieco optymizmu wnosi fakt, że absolwenci AWFdeklarują wyższy poziom aktywności fizycznej, wyższyjest też wśród nich odsetek osób wykonującychnie tylko wysiłki umiarkowane, ale także intensywneoraz dłuższy czas poświęcają na uprawianie ćwiczeńfizycznych zarówno w porównaniu do poznańskiej elitywładzy, jak i ogółu społeczeństwa polskiego [16].Jak pokazują wyniki badań, wskaźnik BMI jest gorszymestymatorem tłuszczu u osób aktywnych fizycznie[11, 17, 18]. Można wobec tego założyć, że wielkośćtego wskaźnika w badanej grupie absolwentów jestw większym stopniu miarą wielkości tkanki aktywnej,a nie skutkiem dodatniego bilansu energetycznego.W tym badaniu korzystniej wypadają przedstawicielepoznańskiej elity władzy. Frakcje osób okazałysię w badanej grupie typowe dla współczesnej populacjipoznańskiej [19]. Z badań Kara i współpracownikówwynika, że co drugi mieszkaniec Poznania i co czwartapoznanianka – podobnie jak w prezentowanym materialedotyczącym elit – mają nadwagę. Otyłość z koleidotyczy 14,4% mężczyzn i 8,4% kobiet mieszkającychw stolicy Wielkopolski, a więc zaledwie o 2% więcej niżw prezentowanym materiale. I tak jednak uzyskane wynikitrzeba uznać za dość niepokojące. Odsetek osóbz nadwagą, szczególnie wśród mężczyzn należącychdo wielkopolskiej elity władzy, jest znaczny.Z danych Światowej Organizacji Zdrowia wynika,że w 2005 r. z problem nadwagi dotyczył 1,6 mldosób, a otyłość dotknęła ponad 400 mld dorosłej ludnościświata [20]. Ogólnopolskie badania wskazują naprogresję otyłości u dorosłych mieszkańców Polskiw ostatnim dwudziestoleciu [14]. Okazuje się, że pro-– 52 –
Wpływ aktywności fizycznej na wielkość wskaźnika masy ciałablem ten dotyczy również osób wysoko wykształconych,które są świadome negatywnych skutków otyłości. Tymwiększą potrzebę prowadzenia nowoczesnej profilaktykii edukacji wykazują przytoczone wyniki badań.Kompleksowe działania powinny wpływać na prozdrowotnąmodyfikację stylu życia, tak aby skuteczniej niżdotąd zapobiegać rozwojowi nadwagi i otyłości.PIŚMIENNICTWO • LITERATURE[1] Kurczewska J: Społeczności lokalne i inteligenci: „patroni”i „partnerzy”; w Domański H, Ostrowska A, Rychard A(red.): Jak żyją Polacy, Warszawa, 2000: 402–403.[2] Drąg Z, Indraszewski J: Regionalna elita władzy w Polsce,Warszawa, 1994.[3] Jasiecki K: Elita biznesu w Polsce. Warszawa, WydawnictwoFilozofii i Socjologii PAN, 2002.[4] Markowski A (red. nauk.): Wielki słownik poprawnej polszczyzny.Warszawa, PWN, 2004.[5] Kto jest kim w Polsce. Warszawa, PAP, 2005.[6] www.ipaq.ki.se[7] Drabik J: Aktywność fi zyczna w edukacji zdrowotnejspołeczeństwa. Cz. 1, Gdańsk, AWF, 1995.[8] Osiński W: Antropomotoryka. Poznań, AWF, 2000: 94,120.[9] Holey ET, Franks BD: Energy costs of physical activity.Health fitness instructor’s handbook. Champaign, HumanKinetics, 1997: 126–146.[10] Ainsworth BE, Haskell WL, Leon AS, Jacobs DR, MontoyeHJ, Sallis JF, Raffenbarger RS: Compendium of physicalclassification of energy costs of human physical activities.Med. Sci. Sports Exerc., 1994; 25 (1): 71–80.[11] Bergman P, Rogucka E: Interkorelacje różnych miarotłuszczenia ogólnego i dystrybucji tłuszczu u dorosłychmężczyzn i kobiet. Wychowanie Fizyczne i Sport, 1998;3: 79–92.[12] Palczewska I: Ocena nadmiaru masy ciała i rozmieszczeniatkanki tłuszczowej. Otyłość. Jak leczyć i wspieraćdzieci i młodzież. Warszawa, Instytut Matki i Dziecka,1995: 23–29.[13] Gajewski AJ: Związek między aktywnością fizycznąi występowaniem nadwagi i otyłości wśród nauczycieliakademickich, lekarzy i innych osób z wyższym wykształceniemz Warszawy; w Charzewska J, Bergman P,Kaczanowski K, Piechaczek H (red.): Otyłość epidemiąXXI wieku. Warszawa, 2006: 82–96.[14] Biela U, Pająk A, Kaczmarczyk-Chałas K, Głuszek J,Tendera M, Waśkiewicz A, Kurjata P, Wyrzykowski B:Częstość występowania nadwagi i otyłości u kobiet i mężczyznw wieku 20–74 lat. Wyniki programu WOBASZ.Kardiologia Polska, 2005; 63: 1–4 [supl. 4].[15] Rywik S, Pająk A, Broda G: Częstość występowanianadwagi i otyłości w wybranych populacjach Polski – Pol-MONICA BIS. Projekt MedMetabol, 2003; 2:8–15.[16] Drygas W, Kwaśniewska M, Szczepniewska D, KozakiewiczK, Głuszek J, Wiercińska F, Wyrzykowski P, KurjataP: Ocena poziomu aktywności fizycznej dorosłej populacjiPolski. Wyniki programu WOBASZ. Kardiologia Polska,2005; 63: 6 [supl. 4].[17] Łaska-Mierzejewska TL: Antropologia w sporcie i w wychowaniufi zycznym. Warszawa, 1999.[18] Zapobieganie chorobie niedokrwiennej serca. Poradnikkieszonkowy. Zalecenia Międzynarodowego ZespołuRoboczego ds. Zapobiegania Chorobie NiedokrwiennejSerca oraz Międzynarodowego Towarzystwa Miażdżycowego.2003, http://www.ptbnm.pl[19] Kara I, Maksymiuk T, Wiesiołowska A: Nadwaga i otyłośćw populacji 40-letnich mieszkańców Poznania i województwapoznańskiego w aspekcie czynników ryzykachorób układu krążenia. Probl. Hig. Epidemiol, 2006; 86:2, 99–102.[20] Obesity and overweight. Fact Sheet no. 31. WHO, 2006,http://www.who.int/medaicentre/factsheets/fs311/en/– 53 –
- Page 1 and 2: KOMITET REHABILITACJI, KULTURY FIZY
- Page 3 and 4: ANTROPOMOTORYKAISSN 1731-0652KOMITE
- Page 5 and 6: NR 46 AN TRO PO MO TO RY KA2009SPIS
- Page 7 and 8: NR 46 AN TRO PO MO TO RY KA2009OD R
- Page 9: Od Redakcjitody trafności testu wy
- Page 12 and 13: Informacje dla autorówscripts sub
- Page 14 and 15: Information for the AuthorsExamples
- Page 17 and 18: NR 46 AN TRO PO MO TO RY KA2009THE
- Page 19 and 20: The study of physical activity on B
- Page 21 and 22: The study of physical activity on B
- Page 23 and 24: The study of physical activity on B
- Page 25 and 26: The study of physical activity on B
- Page 27: The study of physical activity on B
- Page 30 and 31: Władysław Machnacz, Andrzej Dudko
- Page 32 and 33: Władysław Machnacz, Andrzej Dudko
- Page 34 and 35: Władysław Machnacz, Andrzej Dudko
- Page 36 and 37: Mirosław Mrozkowiaktions; this is
- Page 38 and 39: Mirosław MrozkowiakTabela 1.Objaś
- Page 40 and 41: Mirosław MrozkowiakPowierzchnia st
- Page 42 and 43: Marzena Paruzel-Dyja, Janusz IskraR
- Page 44 and 45: Marzena Paruzel-Dyja, Janusz IskraT
- Page 46 and 47: Marzena Paruzel-Dyja, Janusz Iskraw
- Page 48 and 49: Anna DemuthTherefore, obtained resu
- Page 50 and 51: Anna DemuthTabela 2. Odsetek osób
- Page 55 and 56: NR 46 AN TRO PO MO TO RY KA2009PRÓ
- Page 57 and 58: Próba opracowania metody trafnośc
- Page 59 and 60: Próba opracowania metody trafnośc
- Page 61 and 62: Próba opracowania metody trafnośc
- Page 63: Próba opracowania metody trafnośc
- Page 66 and 67: Edward Mleczko, Jerzy JanuszewskiRe
- Page 68 and 69: Edward Mleczko, Jerzy Januszewskikr
- Page 70 and 71: Edward Mleczko, Jerzy Januszewskicz
- Page 72 and 73: Edward Mleczko, Jerzy Januszewski
- Page 74 and 75: Edward Mleczko, Jerzy JanuszewskiTa
- Page 76 and 77: Edward Mleczko, Jerzy Januszewskimo
- Page 78 and 79: Edward Mleczko, Jerzy Januszewskizw
- Page 81: PRACE PRZEGLĄDOWEREVIEW PAPERS
- Page 84 and 85: Janusz M. Morawskigicznych ma podł
- Page 86 and 87: Janusz M. Morawskikolanowym, 0 2. D
- Page 88 and 89: Janusz M. Morawskistatystycznie w f
- Page 90 and 91: Janusz M. MorawskiRyc. 5. Przebiegi
- Page 92 and 93: Janusz M. MorawskiRyc. 11. Krzywa k
- Page 94 and 95: Janusz M. MorawskiRyc. 13. Prosty u
- Page 96 and 97: Janusz M. MorawskiRyc. 17. Tłumien
- Page 98 and 99: Janusz M. Morawskion dotyczyć tak
- Page 101 and 102: NR 46 AN TRO PO MO TO RY KA2009PRZE
- Page 103 and 104:
Przegląd prac szkoły Profesora Pe
- Page 105 and 106:
Przegląd prac szkoły Profesora Pe
- Page 107 and 108:
Przegląd prac szkoły Profesora Pe
- Page 109 and 110:
Przegląd prac szkoły Profesora Pe
- Page 111 and 112:
Przegląd prac szkoły Profesora Pe
- Page 113:
POLEMIKI I DYSKUSJEDISCUSSIONS
- Page 116 and 117:
Wacław Petryńskireprezentatywnej.
- Page 118 and 119:
Wacław PetryńskiJak wynika ze wsp
- Page 120 and 121:
Józef Drabiknych, biochemicznych i
- Page 122 and 123:
Józef Drabikjęcia w tytule), trze
- Page 125:
RECENZJEREVIEWS
- Page 128 and 129:
Zbigniew Czajkowskiziom światowy i
- Page 130 and 131:
Zbigniew Czajkowskiścią na podsta
- Page 132 and 133:
Zbigniew CzajkowskiTyszlera, Lwa Ku
- Page 135:
NR 46 AN TRO PO MO TO RY KA2009KONK