Bez tytu³u-4 - Serwis Elektroniki

Odpowiadamy na listy Czytelnikówdzia³ania zabezpieczenia nadpr¹dowego nie poprzedzaj¹ jakieœanomalie w kszta³cie lub amplitudzie impulsów H. Na koniec,aby wykluczyæ koñcówkê odchylania poziomego jako przyczynêusterki, proszê sprawdziæ (podstawiæ) pojemnoœci C815,C809, C810 i C814. Teraz zosta³ nam do sprawdzenia tylko trafopowielaczi elementy z nim wspó³pracuj¹ce. Podczas wstêpnychpomiarów zauwa¿y³ Pan, ¿e dioda D804 mia³a zbyt du¿¹opornoœæ w kierunku przewodzenia. Nale¿y przyj¹æ, ¿e by³ toskutek a nie przyczyna usterki i zastanowiæ siê, co mog³o byætego przyczyn¹. Aby wykluczyæ zwarcie w obwodzie G2 lubG4, najlepiej od³¹czyæ gniazdo CNC73 i przy okazji sprawdziæ,czy nie wystêpuje tam zbyt wysokie napiêcie. Podobnie nale¿ypost¹piæ z napiêciem anodowym, jak i z innymi napiêciami wytwarzanymipo stronie wtórnej trafopowielacza. Jeœli i to zostaniewykluczone jako przyczyna usterki, pozostaje nam tylko dowymiany trafopowielacz. Niestety nie znalaz³em odpowiednikadla orygina³u, a on sam jest doœæ drogi.M.U.OTVC Thomson chassis ICC11. Odbiorniktrafi³ do mnie w nastêpuj¹cym stanie: przy próbiew³¹czenia przetwornica startuje, na u³amek sekundyrusza w.n., po czym wy³¹cza siê i dioda zaczyna migaæ(4 migniêcia i przerwa). Wywnioskowa³em, ¿e dzia³azabezpieczenie uk³adu TDA9151B. Na nó¿ce 3 tegouk³adu (protektor) w momencie startu w.n. pojawia siênapiêcie o wartoœci kilku woltów, co uaktywnia zabezpieczenie.Napiêcie to pojawia siê przez diodê DL023,któr¹ zaryzykowa³em i od³¹czy³em. Odbiornik wystartowa³prawid³owo, lecz wymiary obrazu w pionie i wpoziomie by³y zmniejszone o oko³o 5 cm. Jednak pomiarywszystkich g³ównych napiêæ odbiornika nie wykazywa³y¿adnych odchy³ek od normy. Przy od³¹czonejdiodzie DL023 napiêcie na nó¿ce 7 IF001 wynosi 10Vzamiast 11V. Uk³ad ten podmienia³em. W koñcu ustali-³em, ¿e to na nó¿ce 19 IL001 TDA9151B nie ma napiêcia8V, tylko zero. Po od³¹czeniu tej nó¿ki od uk³adu ipod³¹czeniu DL023 odbiornik dzia³a. TDA9151Bpodmienia³em, niestety na lutowany i niewiadomegopochodzenia, lecz objaw jest taki sam. Nie chce mi siêwierzyæ, ¿eby móg³ byæ w ten sam sposób uszkodzony.W koñcu wszed³em w tryb serwisowy, ustawi³em w³aœciweparametry geometrii obrazu (wysokoœæ by³a ustawionaprawie na minimum) i odbiornik dzia³a, leczmuszê mieæ od³¹czon¹ nó¿kê 19 TDA9151B.Zacznê od okreœlenia funkcji nó¿ki 19 uk³adu TDA9151.Opis funkcji wszystkich nó¿ek tego uk³adu wykracza objêtoœciowopoza ramy rubryki „Odpowiadamy na listy Czytelników”i zostanie podany na ³amach „SE” w postaci oddzielnegoartyku³u.Nó¿ka 19 to wyjœcie uk³adu przesuwu obrazu w poziomie(OFCS = Off Centre Shift). Jest to wyjœcie przetwornika cyfrowo-analogowegobuforowanego uk³adem CMOS typu pushpull.Przetwornik ten zaœ, jest ustawiany za poœrednictwem magistraliI 2 C. Jest on widziany pod adresem 09 H i ma rozdzielczoœæszeœciu bitów. Katalog podaje dalej: przez u¿ycie odpowiedniegouk³adu zewnêtrznego wyjœcie 19 mo¿e byæ u¿ytedo korekcji po³o¿enia obrazu w poziomie. Taka korekcja jestwymagana w kineskopach HDTV o formacie 16 : 9 oraz jestu¿yteczna w kineskopach o du¿ej rozdzielczoœci z p³askim ekranemdla uzyskania dobrej liniowoœci w poziomie. W aplikacjachgdzie korekcja taka nie jest potrzebna, wyjœcie to mo¿ebyæ u¿yte jako dodatkowy przetwornik cyfrowo-analogowy.A wiêc zastosowanie mo¿e byæ dowolne, zale¿ne od oprogramowaniamikroprocesora i oczywiœcie od tego, gdzie zostanieon pod³¹czony. W katalogu jest jeszcze informacja, ¿e wyjœcieOFCS jest zsynchronizowane z uk³adem (czêstotliwoœci¹) liniiza pomoc¹ uk³adu pêtli fazowej PLL.Analizuj¹c schemat odbiornika z chassis ICC11 (dodatkowawk³adka do „SE” 9/2000), mo¿na odczytaæ, ¿e nó¿ka 19nie jest wykorzystana zgodnie z jej typowym przeznaczeniem.Jest ona wykorzystana do programowego (za poœrednictwemmikroprocesora) zabezpieczenia, wy³¹czenia odbiornika (œciœlejmówi¹c, programowo ustala siê próg przy którym zabezpieczeniezadzia³a). Elementem poœrednicz¹cym jest w³aœniewzmacniacz operacyjny IF001 TL082, którego stan wysoki nawyjœciu uaktywnia przez diodê DL023 uk³ad protekcji wTDA9151. Po drodze, w tym uk³adzie sprawdzane jest napiêcieoznaczone jako HP2 (wartoœæ na schemacie nie jest podana,ale powinno ono wynosiæ oko³o +90V) proporcjonalne dowartoœci wysokiego napiêcia.Z powy¿ej podanych informacji mo¿na wywnioskowaæ, ¿eo ile wszystko poza tym w odbiorniku jest w porz¹dku, funkcjên.19 mo¿na pomin¹æ, tak jak to zrobi³ Czytelnik, od³¹czaj¹cj¹ (oczywiœcie nie jest to wskazane).Nale¿y zwróciæ uwagê na to, co Czytelnik zauwa¿y³: „...lecz wymiary obrazu w pionie i w poziomie by³y zmniejszoneo oko³o 5 cm”. Zanim podejmie siê decyzjê o przeprowadzeniuregulacji w trybie serwisowym, nale¿y wykonaæ parê pomiarów.Jest ma³o prawdopodobne, aby zawartoœæ pamiêciEEPROM uleg³a zmianie i to akurat tak, ¿eby obraz zmniejszy³siê i w pionie, i w poziomie, i to proporcjonalnie. Wysoceprawdopodobne jest, ¿e wzros³o wysokie napiêcie i najlepiejjeœli Czytelnik ma mo¿liwoœæ je zmierzyæ. Jeœli nie ma takiejmo¿liwoœci, to nale¿y przynajmniej zmierzyæ napiêcie oznaczonejako HP2.Jeœli napiêcia wyjœciowe zasilacza s¹ prawid³owe, to najbardziejprawdopodobn¹ przyczyn¹ wzrostu w.n. jest zmniejszeniepojemnoœci kondensatora powrotu. Na ogó³ w takimprzypadku ulega uszkodzeniu tranzystor kluczuj¹cy odchylaniapoziomego. W chassis ICC11 kondensatorów w tym charakterzejest kilka: CL004, CL003, CL035, CL013 i CL014.Pojemnoœæ powrotu to wypadkowa tych pojemnoœci. Prawdopodobnie(z du¿ym prawdopodobieñstwem) uszkodzi³ siê jedenz nich - pojemnoœæ wypadkowa zmala³a, ale nie na tyle,aby uszkodzi³ siê TL004, natomiast zareagowa³ uk³ad zabezpieczenia.W podjêciu decyzji, który kondensator jest winnypomo¿e dok³adna obserwacja geometrii EW. Obserwacje najlepiejprzeprowadziæ po w³¹czeniu telegazety, aby stwierdziæ,czy uleg³a ona równie¿ lekkiej deformacji (trzeba niestety wciemno za³o¿yæ, ¿e by³a ona ustawiona prawid³owo).Wykorzystuj¹c przytoczon¹ informacjê, ¿e „...wyjœcie jestzsynchronizowane z... w pêtli PLL” (œciœlej nale¿a³oby powiedzieæ:zsynchronizowany jest uk³ad PWM steruj¹cy przetwornikiem)nale¿y sprawdziæ, czy tak jest. Trzeba przede wszystkimobejrzeæ impuls na n.2 uk³adu scalonego TDA9151 (naschemacie jest on uwidoczniony).K.Œ.}50 SERWIS ELEKTRONIKI 8/2002