Bez tytu³u-4 - Serwis Elektroniki

Odpowiadamy na listy Czytelnikówpodawana jest wprost za matrycê RGB. Informacja o czêstotliwoœcii fazie generatora przesy³ana jest w sygnale sandcastledo telegazety i jako impuls powrotu (pobierany z trafopowielacza)do mikroprocesora. Potwierdza to, ¿e impulsy te s¹prawid³owe. Oznacza to równie¿, ¿e prawid³owo i stabilniepracuje zarówno generator linii, jak i ca³y uk³ad odchylaniapoziomego. Bardzo sprytnie przeprowadzona przez Czytelnikapróba z podaniem sygna³u wideo na inny odbiornik, potwierdza,¿e sygna³ ten jest prawid³owy, a szczególnie zawartew nim impulsy synchronizacji. A wiêc, g³owica, uk³ad p.cz.,demodulator dzia³aj¹ prawid³owo.Te spostrze¿enia prowadz¹ w koñcu do pêtli PLL, którama zapewniæ synchronizm generatora z sygna³em wizyjnym(synchronizm jest, ale pêtla jest niestabilna, tak nale¿y interpretowaædr¿enie obrazu).O stabilnoœci pêtli fazowej decyduje filtr tej pêtli. Wiêkszoœæinteresuj¹cych w tym przypadku uk³adów zamkniêtychjest w „kombajnie” TDA8362. Niemniej jednak elementy decyduj¹ceo sta³ych czasowych filtru pêtli PLL s¹ elementamizewnêtrznymi i do tego celu przewidziano dwie nó¿ki uk³aduscalonego: 39 i 40. Dwie, gdy¿ pêtla ta jest, najproœciej mówi¹c,podwójna. Tak jest w wiêkszoœci nowoczesnych uk³adachscalonych zawieraj¹cych ten stopieñ. Wa¿niejszy jest filtrzrealizowany na nó¿ce 40. A wiêc najbardziej podejrzane elementyto: C134, C149, R165.Ma³o prawdopodobne jest uszkodzenie takich elementóww wyniku przepiêcia, które spowodowa³o uszkodzenie pó³przewodników,ale mo¿e jakiœ b³¹d podczas wymiany uk³adu scalonegoz gêsto rozmieszczonymi wyprowadzeniami lub uszkodzenieniezale¿ne - tu najbardziej podejrzany by³by kondensatorelektrolityczny C134.Filtr na nó¿ce 39. Tu do sprawdzenia jest w³aœciwie tylkokondensator C150. Ta druga pêtla jest potrzebna do uzyskaniaw³aœciwej zale¿noœci fazowej pomiêdzy odbieranym sygna³emwizyjnym a impulsem powrotu odchylania poziomego. W odbiornikuElemis 5550TM zastosowano tu dodatkowy potencjometrwp³ywaj¹cy na punkt pracy tej pêtli, a tym samymumo¿liwiaj¹cy regulacjê w poziomie pozycji obrazu na ekranie.W wiêkszoœci aplikacji uk³adu TDA8362 takiej regulacjisiê nie stosuje.Warto przy okazji poruszania tego tematu zwróciæ uwagêna jedn¹ rzecz, która wi¹¿e siê bezpoœrednio z opisywan¹ usterk¹.W uk³adach wykonanych w oparciu o uk³ad scalonyTDA8362 nie ma i okazuje siê jest niepotrzebny uk³ad prze³¹czaj¹cy,zapewniaj¹cy poprawn¹ pracê pêtli PLL przy wspó³pracyodbiornika z magnetowidem. To w³aœnie du¿a sta³a czasowafiltru tej pêtli jest przyczyn¹ dr¿enia obrazu odczytanegoz taœmy. Ka¿dy serwisant montuj¹cy dekodery PAL w starszegotypu odbiornikach rutynowo zwiera³ okreœlon¹ nó¿kê uk³aduscalonego zawieraj¹cego generator linii. To w³aœnie po to,by zmniejszyæ sta³¹ czasow¹ filtru pêtli fazowej, aby pêtla taszybciej reagowa³a na tzw. jittering impulsów synchronizuj¹cychzawartych w sygnale wizyjnym odczytanym z taœmy. Wodbiornikach nastêpnej generacji sta³a czasowa filtru by³a prze-³¹czana z programatora odbiornika (mechanicznego lub mikroprocesorowego).Okazuje siê, ¿e w przypadku uk³adu TDA8362zabiegi te s¹ nie potrzebne. Dlaczego? Pr¹d wyjœciowy pêtli(n.40) ma mo¿liwoœæ prze³¹czania, co daje taki sam efekt, jakzmiana sta³ej czasowej elementów zewnêtrznych. W ten sposóbmo¿na zoptymalizowaæ filtr pêtli zarówno dla sygna³ówzak³óconych, jak i sygna³ów z magnetowidu. Du¿a sta³a czasowajest bowiem bardzo skutecznym filtrem dla szumu zak³ócaj¹cegoimpulsy synchronizuj¹ce. O tym, ¿e tak jest rzeczywiœcie,³atwo siê przekonaæ wysuwaj¹c antenê z odbiornika. Szummo¿e byæ tak du¿y, ¿e obraz jest praktycznie nieczytelny, a nadalstabilny. Dla porównania proszê zrobiæ tê sam¹ próbê w odbiornikachstarszego typu. Podobne, aczkolwiek zupe³nie innezabiegi czyni siê dla uzyskania takiej stabilnoœci odchylania pionowego.Nie bêdê siê oczywiœcie tu o tym rozpisywa³, bo i takwyszed³em poza sedno sprawy interesuj¹cej Czytelnika.Wracaj¹c do problemu, warto poleciæ zastosowan¹ przez Czytelnikametodê szybkiego i pewnego zawê¿enia poszukiwaniausterki. W ogólnym przypadku tego typu problemu warto rozró¿niædwa rozwi¹zania. Ró¿nie jest rozwi¹zany uk³ad synchronizacjisygna³u z telegazety. £atwo je rozró¿niæ. W jednych odbiornikachpo w³¹czeniu teletekstu, a nastêpnie wyjêciu anteny,obraz nadal „stoi”, w innych traci wtedy synchronizacjê. K.Œ.P.S. Po otrzymaniu odpowiedzi autor pytania nades³a³ nastêpuj¹cewyjaœnienie: „Drgania obrazu w poziomie by³y spowodowaneprzerw¹ miêdzy n.12 TDA8362 a C155. Uszkodzenieto „wyprodukowa³em” przy okazji wymiany uk³aduTDA8362.”OTVC Thomson 25DT66 chassis ICC17. Mamspore przesuniêcie chrominancji wzglêdem luminancji(oko³o 5mm) i czasem nie da siê tego ogl¹daæ. Zeschematu wynika, ¿e wszystkie regulacje s¹ zaszyte wprocesorze wizyjnym TDA8855. Jak siê dobraæ do tychregulacji lub jak inaczej usun¹æ tê wadê?Faktycznie wszystko „siedzi” w kombajnie TDA8855. Wopisie trybu serwisowego nie ma funkcji regulacji opóŸnieniaLUM-Y. Nieco informacji mo¿na odczytaæ ze schematu blokowegostruktury wewnêtrznej uk³adu TDA8855 zamieszczonegona schemacie odbiornika chassis ICC17 w dodatkowej wk³adcedo „SE” 2001/07. Z tego schematu mo¿na wywnioskowaæ, ¿ebloczek LUMA DELAY wraz z funkcjami peaking i coring powiniensiê automatycznie dostrajaæ w oparciu o jakieœ napiêciereferencyjne U REF . Zatem nasuwa siê bardzo smutny wniosek, sugeruj¹cy,¿e wymieniæ trzeba bêdzie scalak: 64 nogi, obudowakwadratowa i cena zapewne nie zachêcaj¹ca, a i stuprocentowejpewnoœci co do skutecznoœci i celowoœci wymiany TDA8855,tym bardziej przy tak skromnych danych, mieæ nie mo¿na.Jednak bli¿sze przyjrzenie siê schematowi blokowemustruktury tego uk³adu poprawia humor, bo sytuacja powinnabyæ do uratowania. Sygna³y luminancji i zdekodowanej chrominancjizza linii opóŸniaj¹cej pasma podstawowego docieraj¹do bloczka opisanego jako RGB/YUV MATRIX. Ale co toza matryca? To ¿adna matryca, a œciœlej matryca w „drug¹ stronê”,czyli matrycowanie zewnêtrznego sygna³u RGB z wejœciaRGB numer 2 na sygna³ luminancji i ró¿nicowe koloru, awszystko po to, aby na tych sygna³ach zewnêtrznych by³amo¿liwa regulacja nasycenia. Z normalnego wejœcia RGB takiejmo¿liwoœci nie ma i nie ma równie¿ tej mo¿liwoœci w uk³adzieTDA8855 w odniesieniu do sygna³ów zewnêtrznych doprowadzonychdo wejœcia RGB1 (n.35, 36, 37).Natomiast co najwa¿niejsze, sygna³y Y, R-Y i B-Y zanimSERWIS ELEKTRONIKI 11/2002 47