Bez tytu³u-4 - Serwis Elektroniki

Opis zasilacza dla miernika pojemnoœci+28V+12VWy³.L4k7G550R/1W7270R22nF4,7µF1kTS-121243BC337BU208A82R9,1nF1600VD1VNAT1108zw.Do miernikapojemnoœci+80VD1VNTS-12GL- dioda BA159- warystor typu WW910/10 (wystêpowa³ w lampowych OTV np. Neptun 413)- transformator steruj¹cy linii (np. z OTV Neptun 625)- modu³ synchronizacji z OTV Neptun 625- dowolna dioda LEDRys.2.pod³¹czyæ do koñcówek „Tr” (pozosta³e uzwojenia nie bêd¹ wykorzystywane- mo¿na je nawet usun¹æ, choæ nie jest to konieczne).W miejsce wymontowanej cewki WN (na rdzeniu)nale¿y nawin¹æ 8 zwojów izolowanego przewodu. Jedn¹ z koñcówektego uzwojenia po³¹czyæ z mas¹ transformatora i mas¹miernika pojemnoœci, a drug¹ pod³¹czyæ do diody BA159 wmierniku pojemnoœci. Ze wzglêdu na wymagan¹ polaryzacjê napiêciazmiennego 16kHz, mo¿e wyst¹piæ koniecznoœæ zamianytych koñcówek. W przypadku sprawdzania polaryzacji tego napiêciaza pomoc¹ oscyloskopu - oscyloskop sam wska¿e namkoñcówkê, która powinna byæ pod³¹czona do diody BA159. Wpocz¹tkowej fazie budowy tego zasilacza impulsowego, mo¿nakorzystaæ z zasilacza serwisowego (0 ÷ 150V). Po ustaleniunajbardziej w³aœciwego napiêcia zasilania (gdy wysokoœæ impulsówwyjœciowych zasilacza 16kHz osi¹gnie wartoœæ 15V),nale¿y do tak zmodyfikowanego „testera” wykonaæ niezale¿nyzasilacz sieciowy o identycznych parametrach wyjœciowych(taka sama wartoœæ napiêæ zasilania, jakie by³y najbardziej odpowiedniew czasie prób na zasilaczu serwisowym 0÷150V)lub odpowiednio przystosowaæ do tego celu u¿ywany zasilaczserwisowy. Ze zrozumia³ych wzglêdów zasilacz regulowany dotego celu siê nie nadaje (co prawda mo¿na jego u¿ywaæ, aletrzeba pamietaæ o wartoœci napiêcia zasadniczego i takie ustawiaæprzed pomiarem). W moim przypadku zasadnicze napiêciezasilania wynosi oko³o +80V i odpowiednio +28V oraz +12V.Napiêcie +80V nie jest wartoœci¹ krytyczn¹, mo¿na u¿yæ innegow przedziale od 50 do 150V, pamiêtaj¹c jedynie o odpowiedniejzmianie liczby zwojów uzwojenia nawijanego na rdzeniuAT110 (przy napiêciu +150V nale¿y - poza zmniejszeniem iloœcinawijanych zwojów - zastosowaæ w testerze warystor o wy-¿szym napiêciu pracy, na przyk³ad 1300V; niestety wówczaswystêpuje wiêksze ryzyko uszkodzenia tranzystora BU208).Uk³ad scalony zastosowany w mierniku pojemnoœci doœæ dobrzestabilizuje przebiegi wyjœciowe zasilacza 16kHz, zapewniaj¹cdoœæ dobr¹ powtarzalnoœæ pomiarów sprawnoœci kondensatorówZx. W przypadku budowy tylko samego miernikasprawnoœci, nic nie stoi na przeszkodzie by pomin¹æ ten uk³ad.Nale¿y pamiêtaæ jedynie aby zmniejszyæ odpowiednio liczbêzwojów nawijanych na transformatorze wyjœciowym, tak bynapiêcie wyprostowane przez diodê BA159 i obci¹¿one tylkorezystorem 18R (bardzo istotny element miernika) nie przekracza³owartoœci 5V w impulsie. Brak stabilizacji tego napiêciamo¿e jednak nieznacznie zmieniaæ wskazania - co absolutnienie wp³ynie na ocenê przydatnoœci mierzonego kondensatora(patrz rysunek zmodyfikowanego miernika sprawnoœci kondensatorówelektrolitycznych - rys.1).Miernik sprawnoœci kondensatorów elektrolitycznych pracujena zasadzie pomiaru wielkoœci napiêcia têtnieñ jednopo-³ówkowego (zbli¿onego do szpilkowego) przebiegu 16kHz namierzonym kondensatorze z obci¹¿eniem za pomoc¹ rezystora18R. St¹d warunki pomiaru obejmuj¹ najwy¿sze wymagania,jakie powinien spe³niæ kondensator elektrolityczny pracuj¹cyw warunkach impulsowych. Dlatego zasilacz do miernikajest tak bardzo rozbudowany (impulsy 16kHz musz¹ mieæ doœækrótki czas trwania w stosunku do czasu braku ich wystêpowania).Taki stosunek czasów zapewnia obróbka przebiegu prostok¹tnego16kHz przez ca³y stopieñ odchylania poziomego -a wykorzystywana jest ta polaryzacja przebiegu (wystêpuj¹catylko na wyjœciu koñcowego transformatora linii), która w typowymodbiorniku TV s³u¿y miêdzy innymi do tworzenia impulsusandcastle, WN, itp.). Pos³ugiwanie siê tym miernikiemzastêpuje pomiar oscyloskopowy szczególnie w tych przypadkach,w których wskazanie oscyloskopu nie mo¿e potwierdziæjego wady lub gdy uszkodzenie odbiornika uniemo¿liwia takipomiar (tych ostatnich przypadków jest najwiêcej). Przed ostatecznymnaniesieniem wartoœci kondensatorów na skalê miernika,nale¿y zmontowanym przyrz¹dem pos³ugiwaæ siê kilkadni (unikniemy wtedy niewielkiego dryfu wskazañ, zwi¹zanegoz wygrzewaniem zastosowanych elementów).Zastosowany w testerze tranzystorów linii transformatorTVL82/2 to zamiennik transformatora do telewizorów czarno-bia³ychmarki Foton 234D. Koñcówki 1 i 3 to zasadniczeuzwojenie kolektorowe tranzystora linii. Nie jest to elementkrytyczny (mo¿na z powodzeniem w tym miejscu zastosowaædowolny transformator linii, wspó³pracuj¹cy z tranzystoremlinii). ¯arówka 12V/21W jest pod³¹czona do uzwojenia, którew pierwotnym przeznaczeniu transformatora pe³ni³o rolê zasilania¿arzenia kineskopu.Bardzo istotnym elementem dynamicznego testera trafopowielaczyjest impulsowy kondensator 1µF/400V, który jest zamontowanyw zasilaczu 0÷150V (za ¿arówk¹ 60W - blokujewyjœcie koñcówek zasilacza). Zastosowanie tam innego typulub o mniejszej pojemnoœci, mo¿e wywo³aæ brak reakcji testerana wykryte lub sztucznie spowodowane zwarcie uzwojeñ trafopowielacza.Pobierany wówczas pr¹d z zasilacza oraz œwiecenie¿arówki 60W mog¹ byæ takie same, zarówno przy teœciesprawnego trafopowielacza, jak i trafopowielacza zwartego.}12 SERWIS ELEKTRONIKI 9/2002