Bez tytu³u-4 - Serwis Elektroniki

wiêc z du¿ej wartoœci. Sytuacja jest nieco korzystniejsza wuk³adach pracuj¹cych w sieci amerykañskiej 110V AC , ale t¹spraw¹ nie bêdziemy siê interesowaæ. Z naszego, serwisowegopunktu widzenia jest to i tak tylko komplikacja. Uk³adymog¹ce pracowaæ w bardzo szerokim zakresie napiêæ wejœciowych,a wiêc 110V rms z uwzglêdnieniem maksymalnego dopuszczalnegospadku napiêcia oraz 220V rms z uwzglêdnieniemdopuszczalnej (15%) nadwy¿ki tego napiêcia s¹ z regu³y bardziejskomplikowane. Poniewa¿ niniejszy artyku³ opisuje zasilaczwidziany od strony transformatora, to nale¿y zwróciæuwagê, ¿e warunki jego pracy zmieniaj¹ siê w takim przypadkuzasadniczo. Jeœli problemy uszkadzania zasilacza tkwi¹w³aœnie w tych sprawach i wiedz¹c równoczeœnie, ¿e naprawianeurz¹dzenie na pewno nie bêdzie wyeksportowane na innykontynent, wiedzê zawart¹ w tym artykule mo¿na wykorzystaæbardzo praktycznie, zmieniaj¹c ewentualnie niektóre wartoœcielementów tak, aby transformator „dobrze siê czu³” gdyjest zasilany z sieci 220V AC .Oczywiœcie, „pomys³” ze zwiêkszaniem czêstotliwoœci pracyprzetwornicy sprawdza siê i to w³aœnie, obok unikniêciapracy elementu regulacyjnego na aktywnej czêœci jego charakterystyki,zadecydowa³o o takiej „karierze” przetwornic jak¹obserwujemy. Jednak „pomys³” ten sprawdza siê do pewnejgranicy, powy¿ej której zaczynaj¹ pojawiaæ siê zupe³nie noweproblemy. Ograniczeniem czêstotliwoœci pracy na ogó³ nie s¹elementy elektroniczne, ewentualnie parametry dynamicznetranzystora kluczuj¹cego, a przede wszystkim zjawiska wystêpuj¹cew transformatorze.Poniewa¿ w naturze cz³owieka jest d¹¿enie do optymalizacjiza wszelk¹ cenê, warunki pracy wszystkich kluczowychelementów w naprawianych przez nas przetwornicach s¹ naogó³ „wy¿y³owane”. Mo¿na zaobserwowaæ w naprawianymsprzêcie , ¿e transformatory s¹ nieraz rzeczywiœcie bardzo ma³e.Obok optymalizacji zastosowanych elementów, w tym materia³ówmagnetycznych, istotn¹ rolê odgrywa konfiguracja pracyuk³adu. Dobrym przyk³adem jest tu chassis L6.1 i L6.2 Philips’aczêsto opisywane na ³amach „SE” ze wzglêdu na problemyserwisowe. Zastosowanie konfiguracji pracy przetwornicyjako forward w uk³adzie tak zwanym buck (buck to znaczykozio³, a skojarzenia z dzia³aniem zasilacza s¹ prawid³owezwa¿ywszy jak „kozio³ atakuje”), to kolejny sposób nazmniejszenie wielkoœci transformatora i na z³agodzenie warunkówpracy tranzystora kluczuj¹cego. W tym uk³adzie bowiemtransformator nie przenosi pe³nej mocy (opis dzia³aniazasilacza chassis L6.1 i L6.2 publikowany by³ w „SE” nr 8/2000 i 2/2001). Jak zwykle korzyœci wi¹¿¹ siê z dodatkowymiwadami, a w przytoczonym chassis wad¹ jest brak izolacji galwanicznejzasilacza we wspomnianej konfiguracji. Poniewa¿wspó³czesny telewizor tak¹ izolacjê musi posiadaæ (wymógobligatoryjny), to uzyskano j¹ innymi, bardzo „fikuœnymi” metodami.Wracaj¹c do g³ównego w¹tku podjêtego tematu stwierdziliœmy,¿e po przekroczeniu pewnej czêstotliwoœci pracy uzyskanekorzyœci siê koñcz¹ i pojawiaj¹ siê nowe problemy. Tymw³aœnie problemom poœwiêcona bêdzie dalsza czêœæ artyku³u.Warunki pracy transformatora s¹ zasadniczo ró¿ne dlatrzech podstawowych konfiguracji uk³adowych przetwornic:flyback, forward converter i push-pull. Zatem zjawiska, którezale¿¹ od konfiguracji uk³adu zasilacza zostan¹ odrêbnie odniesionedo tych trzech podstawowych konfiguracji. }Ci¹g dalszy nast¹pi