Jan Wanago

książki poetów rosyjskich i radzieckich. Mógł znaleźć takżeKonopnicką, Fredrę i Krasickiego, co widać po sposobie pisaniai korzystania z literackich pomysłów. W kanonie znalazłsię pewnie i Słowacki, stąd własna wersja Beniowskiego,nie zdecydowałem się jednak na prezentację tego poematu.W pozostałych utworach rym jest bardzo prosty, niewyszukany,w większości częstochowski, ale pojawiają się sekstynyw budowie utworu, jest słowiańska muzykalność i rytm.To są utwory pisane prostym językiem, szczerze odserca, stąd pewnie częste powtórzenia, nieumiejętnośćinnego, oryginalniejszego nazwania. Dlatego postanowiłemprzy tych utworach zachować daty, byśmy mogli sięorientować dokładnie, kiedy utwór powstał. Nie zmieniałemsłownictwa gwarowego, poprawiłem tylko błędygramatyczne i uwspółcześniłem ortografię.Myślę, że ciekawe są utwory satyryczne nawiązującedo ówczesnych radzieckich sukcesów w podboju kosmosu.Możemy doskonale obserwować, jak odbierali towówczas Polacy, jakie dowcipy powstawały na ten temat.Jan Wanago często bywa nazywany bardem sławieńskim.Jednak jest to tylko przypisanie do miejsca zamieszkania.Jak wczytamy się w utwory poety nie znajdziemy wnich opisu okolicznej przyrody, niedalekie morze odbija siętylko rykoszetem we fraszkach i bodajże jednym wierszu.Jednak autentyzm tych wierszy sprawia, że należało jewydać „ku potomności”. Spotykamy tu chłopską mądrość,prosty biesiadny dowcip, świat jest widziany zza miedzy ipoprzez telewizję. Jednak w tym świecie także panuje prawo,zasady moralne, widzi się krzywdę ludzką i nieszczęścia.Te utwory na pewno wiele tracą ze swojej siły i energii,gdy musimy czytać je sami. Ci, którzy widzieli Jana Wanagęna żywo, będą wiedzieli, co miałem na myśli.10Jerzy Fryckowski