You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
A do e ruajnë gjuhën amë<br />
fëmijët shqiptarë në Greqi?<br />
Kryetarja e Lidhjes së Mësuesve, Anila Velaj, rrëfen mbi punën e saj në shtetin helen<br />
Ilda Hoxha<br />
TIRAnË, SHQIPËRI<br />
P<br />
rofesioni i mësuesit<br />
është ndër<br />
më fisnikët, pasi<br />
ata që ndërtojnë<br />
të ardh<strong>me</strong>n tonë. Mësuesit janë<br />
bashkudhëtarë të përbashkët<br />
të fëmijëve. Përvoja tregon se<br />
mësuesi nuk harrohet, përkundrazi<br />
mbetet si një personalitet,<br />
i cili kujtohet gjithmonë <strong>me</strong><br />
respekt.<br />
Kryetarja e Lidhjes së Mësuesve<br />
në Greqi, Anila Velaj<br />
Kila, në një intervistë për revistën<br />
“Votra” tregon mbi shkollat<br />
shqipe në shtetin helen.<br />
Mësuesit e diasporës dhe shoqatat<br />
e ndrysh<strong>me</strong>, për dekada<br />
<strong>me</strong> radhë kanë luajtur rol vendimtar<br />
për ruajtjen e gjuhës dhe<br />
kulturës te gjeneratat e reja.<br />
Zonja Kila rrëfen emocionet<br />
që ndien kur del para fëmijëve<br />
shqiptarë dhe dashurinë e<br />
madhe që ka për këtë profesion.<br />
Ajo tregon për “Votrën”<br />
se në Greqi nuk ka shkolla të<br />
mirëfillta, por kurse të mësimit<br />
të gjuhës shqipe. Fëmijët<br />
shqiptarë shkojnë dy herë në<br />
javë, përkatësisht të shtunë<br />
dhe të diel për të mësuar. Mësuesja<br />
thekson <strong>me</strong> dhimbje se<br />
numri i fëmijëve shqiptarë që<br />
ndjekin këto kurse është shumë<br />
i vogël, krahasuar <strong>me</strong> numrin e<br />
përgjithshëm të fëmijëve shqiptarë<br />
që janë në Greqi. Mirëpo,<br />
përkushtimi i mësuesve është<br />
maksimal, të cilët veç gjuhës<br />
u mësojnë edhe historinë e<br />
gjeografinë e Shqipërisë dhe<br />
të Kosovës. Zonja Kila thekson<br />
se duhet më shumë mbështetje<br />
nga Shqipëria për të mbajtur<br />
gjallë gjuhën, kulturën dhe<br />
traditat tona.<br />
Lidhja e mësuesve shqiptarë<br />
ka rreth 70 anëtarë të saj dhe<br />
qëllimi i vetëm i krijimit të kësaj<br />
lidhjeje është përhapja e gjuhës<br />
së shkruar dhe të folur në të<br />
gjithë territorin e Greqisë.<br />
Zonja Anila Velaj Kila, ju<br />
drejtoni Lidhjen e Mësuesve<br />
Shqiptarë në Greqi, si funksionon<br />
ajo? Cili është qëllimi<br />
i kësaj lidhjeje dhe sa mësues<br />
kontribuojnë që fëmijët<br />
të mësojnë gjuhën shqipe?<br />
Në Greqi është formuar Lidhja<br />
e Mësuesve Shqiptarë në<br />
Greqi, kjo lidhje përbëhet<br />
nga mësues të diplomuar në<br />
Shqipëri. Janë diplomuar dhe<br />
kanë emigruar në Greqi. Lidhja<br />
e Mësuesve Shqiptarë ka rreth<br />
70 anëtarë të saj. I vetmi qëllim<br />
i krijimit të kësaj lidhjeje është<br />
përhapja e gjuhës së shkruar<br />
dhe të folur në të gjithë territorin<br />
e Greqisë. Kemi 15 vjet si<br />
aktivitet që nga hapja e kursit<br />
të parë, por nuk janë shkolla të<br />
mirëfillta, pasi zhvillohen dy orë<br />
në javë. Kemi filluar që nga 7<br />
marsi i 2001-it.<br />
Kemi 16 kurse të mësimit të<br />
gjuhës shqipe në Selanik,<br />
Patër, Korinth, Volos, Athinë,<br />
rreth e qark Athinës, në bashkitë<br />
e vogla. Në këto 16 kurse<br />
kemi 800 nxënës dhe është një<br />
numër shumë i vogël po ta krahasojmë<br />
<strong>me</strong> numrin e përgjithshëm<br />
të fëmijëve shqiptarë në<br />
Greqi. Nga të dhënat e fundit<br />
rezulton se janë mbi 120 mijë<br />
fëmijë shqiptarë që janë në<br />
sistemin 9-vjeçar ose 7-17 vjeç.<br />
Mesimi bëhet të shtunave<br />
ose të dielave, varet si është<br />
ambienti që na ofrohet. Shumë<br />
pak bëhen brenda mjediseve<br />
të shkollave publike, sepse nuk<br />
jepet nga shteti grek, por nga<br />
bashkitë greke e drejta për të<br />
zhvilluar mësim. Më shumë<br />
zhvillohet brenda mjediseve<br />
të shoqatave dhe kemi shumë<br />
të tilla, si për shembull, ajo e<br />
Patrës, e Korinthit, që brenda<br />
statusit të tyre kanë edhe<br />
përhapjen e kulturës së gjuhës,<br />
duke bërë të mundur edhe<br />
hapjen e kurseve. Më pas<br />
kurset mbështeten nga Lidhja e<br />
Mësuesve si në bazë materiale<br />
ashtu edhe në progra<strong>me</strong>.<br />
Çfarë progra<strong>me</strong>sh përdoren?<br />
Kemi abetaren ndërkombëtare<br />
e cila sigurohet nga Ministria<br />
e Arsimit te Shqipërisë dhe<br />
që përdoret në të gjithë diasporën,<br />
si dhe gjuha 1 & 2 që<br />
është e përshtatur. Ne mund<br />
t’i përgatisim fëmijët edhe<br />
për të mbrojtur gjuhën shqipe<br />
nëse ata kanë dëshirë. Gjuha<br />
shqipe mbrohet në Selanik<br />
dhe në Tiranë. Deri tani nuk<br />
kemi arritur, pasi personi që<br />
e mbron duhet të jetë mbi<br />
moshën 18 vjeç. Nxënësit<br />
tanë, i mësojmë mirë të flasin<br />
dhe të shkruajnë.<br />
I bëni kërkesë Ministrisë së<br />
Arsimit për tekstet?<br />
Kërkesa sivjet është bërë që<br />
në qershor, përpara mbylljes<br />
së kurseve. Ne e bëjmë këtë<br />
nëpërmjet ambasadës tonë<br />
në Athinë, nga ambasada më<br />
pas i dërgohet Ministrisë së<br />
Jasht<strong>me</strong> dhe kjo e fundit e<br />
dërgon në Ministrinë e Arsimit<br />
dhe më pas zinxhir, ku Arsimi e<br />
dërgon në atë të Jasht<strong>me</strong> dhe<br />
ajo në ambasadë. Kërkesat<br />
bëhen në kohën e duhur por<br />
tekstet ngelen 3 muaj në Ministrinë<br />
e Jasht<strong>me</strong> dhe nuk vijnë<br />
në Athinë dhe nuk e dimë se<br />
perse ndodh ky feno<strong>me</strong>n.<br />
A lexojnë nxënësit, kanë interes<br />
për gjuhën shqipe?<br />
Ata që vijnë kanë interes. Ne<br />
kemi nxënës që nuk dinë fare<br />
shqip dhe arrijmë që brenda<br />
vitit fëmijët të mund të komunikojnë.<br />
Në Greqi prinderit<br />
druhen pak që ta flasin gjuhën<br />
shqipe në të gjitha mjediset.<br />
Por e shoh që ata kanë interes,<br />
pasi prindërit motivohen dhe<br />
lexojnë. Fëmijët kanë ndihmë<br />
edhe nga prindërit në shtëpi.<br />
44 magazine.com<br />
DIMËR 2016-2017 DIMËR 2016-2017 magazine.com 45