VOTRA_nr2 (1) me ndryshime

Dita e Falënderimeve në një familje,
shqiptaro-amerikane në Amerikë
Prof. Fatmire Gjonbalaj Marke
new-york, AMERIKË
Ç
do vit, të enjten e
katërt të muajit nëntor,
njerëzit përgjatë
Amerikës udhëtojnë
për t’u mbledhur së bashku që të
jenë falënderues për gjithçka të
bukur që ata ndihen të bekuar:
familjen, shoqërinë, ushqimin
dhe gjithçka tjetër.
Kjo traditë e mrekullueshme
amerikane e ka zanafillën e saj
në fillimet e krijimit të Amerikës
kur pelegrinët u ulën me indianët
e Amerikës për të festuar së
bashku Ditën e Falënderimeve.
Më pas, për dy shekuj me radhë
u festua nëpër koloni dhe shtete
të veçanta deri në vitin 1863, ku
në mes të luftës civile u shpall
festë kombëtare dhe u vendos
që të bjerë të enjten e fundit të
nëntorit.
Për emigrantët shqiptarë, përzierja
me kulturën shqiptare i
jep një pamje krejtësisht tjetër
festës.
Për mua nuk ka festë më amerikane
ose më shqiptare se Festa
e Falënderimeve.
Kultura shqiptare është e njohur
për patriotizmin e zjarrtë dhe
mikpritjen e pashoqe.
Prindërit e mi, si shumë emigrantë
të tjerë shqiptarë, erdhën
në Shtetet e Bashkuara të
Amerikës që të ndërtojnë një të
ardhme më të mirë për familjet
e tyre.
Amerika ua dha mundësinë
që të arrijnë këtë dhe shumë
më tepër. Megjithatë, diku
mes viteve për t’u bërë mjekë,
avokatë, dizajner, mësues etj.,
ne nganjëherë e humbasim
ndjenjën e fortë të komunitetit
dhe përqendrohemi në diferencat
tona, të cilat nuk duhet të
krijojnë përçarje, sepse sado që
dialektet tona mund të ndryshojnë,
besimet tona të jenë ndryshe,
ne të gjithë ndajmë mes
nesh mirënjohjen ndaj prindërve
tanë, të cilët kanë sakrifikuar
gjithçka që të arrijnë këtu ku
jemi duke na krijuar mundësinë
që të ëndërrojmë, të jetojmë të
lirë dhe të praktikojmë besimin
që dëshirojmë.
Pjesa më kryesore e festës
është ushqimi i bollshëm dhe i
shumëllojshëm.
Dita e Falënderimeve mund të
ketë receta të ndryshme, por
në shtëpinë time tri gjellë janë
gjithmonë gati për t’u servirur:
Ëmbëlsira me kungull, patatet
e pjekura sipas recetës sime
sekrete dhe gjeli i detit, ose më
mirë të themi katër gjela deti.
Shtëpia jonë mbushet me aromat,
zërat dhe pamjet, të cilat jo
vetëm e gjallërojnë festën, por
e bëjnë një Ditë Falënderimesh
shqiptare.
Nuk ka rëndësi se çfarë do të
gatuajmë, në tavolinë do të
zënë vend mezet dhe byreku
me kungull.
Tavolinat tona mbushen me
ushqim dhe ne mblidhemi rreth
tyre duke qeshur, luajtur dhe
duke e vlerësuar kohën që po
kalojmë së bashku.
Në shumë familje shqiptarësh
do të gjeni të njëjtën histori:
Babai i cili punon në restorant
ose në ndërtim shtatë ditët e
javës dhe rrallë i sheh fëmijët e
tij, në këtë ditë ulet në krye të
tavolinës dhe i shikon duke bërë
zhurmë e duke qeshur, nëna,
e cila pastron zyra nga pasditja
vonë deri të nesërmen në të
gdhirë, në këtë ditë mund të ulet
në tavolinë me familjen në vend
që të hajë darkën në një dhomë
pushimi në mesin e natës nga
ku telefonon vjedhurazi në shtëpi
për të mësuar nëse fëmijët e
kanë ngrënë darkën që ajo ka
përgatitur më herët ose nëse
kanë fjetur.
Fëmijë, nipër, mbesa, halla,
teze, xhaxhallarë, daja,
kushërinj, të gjithë mblidhen së
bashku.
Shoqëria, edhe pse me besim
dhe nënshtetësi të ndryshme, e
thërrasin njëri-tjetrin në shtëpitë
e tyre që të thyejnë bukë së
bashku.
Para disa vitesh në shtëpinë
tonë në patëm mbi 20 mysafirë
dhe kunata ime dhe unë
vendosëm të bënim së bashku
gjithçka dhe u siguruam që
vjehrra të mos kishte nevojë të
bënte asgjë.
Kam përgatitur dhe gatuar për
tri ditë radhazi dhe kur gjithçka
ishte gati, më pushtoi gëzimi
teksa i shikoja të gjithë të shijonin
festën.
Familja e burrit tim është nga
Dibra, kurse prejardhja e
familjes sime është nga Vuthaj,Mali
i Zi dhe Kosova. Kam
mësuar një dialekt krejt të ri dhe
zakone të reja nga familja ku
jam martuar, por një gjë është e
sigurt kudo që shkoj: Dëshira e
zjarrtë për të qenë sa më mikpritës
që të jetë e mundur.
Vjehrri im njëherë ia dha tavolinën
e bukës një familjeje të
re emigrantësh nga Kosova.
Bujaria e shpirtit ekziston në të
gjithë komunitetin shqiptar në
diasporë.
Janë komunitete që e dinë se
çfarë do të thotë të luftosh, të
mbijetosh dhe të arrish sukses.
Shpesh u tregoj njerëzve që
unë jam sa amerikane aq edhe
shqiptare, prandaj dhe festat në
shtëpinë time janë zakonisht një
përzierje shqiptare, amerikane
dhe nganjëherë edhe zakonesh
dhe traditash fetare.
Zbukuroj pafund për Bajram,
por për festën e Falënderimeve
është në një nivel krejt tjetër.
Ne nxjerrim mbulesat e mira,
pjatat speciale dhe mes të
qeshurave dhe kënaqësisë së
burrit tim, na duhet të ecim mes
për mes dengjeve të sanës,
kungujve dhe kallinjve të misrit.
Vitin e parë që e zbukurova rrugicën
e shtëpisë sime, vjehrri im
i cili ka pasur një shtëpi të madhe
në fshat para se të vinte këtu
më tha duke buzëqeshur:”Tani,
me të vërtetë kam parë gjithçka
në Amerikë.”
Entuziazmi ynë për traditat
është diçka që prindërit tanë na
e kanë futur në gjak, dhe Dita
e Falënderimeve është mundësia
ideale për ta nxjerrë atë në
pah, sepse ajo është dita për t’u
mbledhur me familje e shoqëri
për të festuar, për të qeshur,
për të luajtur, madje edhe për
t’u grindur dhe për të shijuar
bukurinë e vjeshtës së bashku.
Kjo festë ka qenë gjithmonë festa
ime e preferuar për ushqimin,
zbukurimet, aromën që mbështjell
ajrin e ftohtë të vjeshtës së
vonë, por mbi të gjitha marrja
e disa ditëve pushim nga
ditët tona të stërmbushura me
aktivitete të ndryshme ndërsa
ngrihemi nëpër karriera, rrisim
familjet tona, në mënyrë që të
dhurojmë falënderimet tona për
mundësinë dhe për bekimet që
kemi në jetën tonë.
Dita e Falënderimeve është me
të vërtetë një festë gjithëpërfshirëse
që i bashkon së bashku
të gjithë njerëzit pa dallim
origjine dhe feje. Është një
përforcim i asaj që ne jemi më
të fortë së bashku, dhe që ne të
gjithë së bashku jemi një familje
e madhe shqiptare!
82 magazine.com
DIMËR 2016-2017 DIMËR 2016-2017 magazine.com 83