Conduct disorder

Novini vo pedijatrijata / Godi[na revija 2009
vreme na le~eweto na dijabeti~na ketoacidoza mo`e da napravi poremetuvawe
na svesta isto kako i hernijacija na mozo~nite strukturi.
Patofiziolo[ki normalnata sostojba na svesta zavisi od zaemnoto dejstvo
na hemisferite na golemiot mozok i ascedentniot retikularen sistem
(RES) na mozo~noto steblo. Mozo~nite hemisferi gi kontroliraat najbitnite
elementi na svesta, a RES u~estvuva vo kontrola na stepenot na budnost.
Normalnoto funkcionirawe na mozo~nite hemisferi i RES e vo zavisnost
od strukturniot integritet i adekvatno snabduvawe so kislorod i
glikoza, [to zna~i protokot vo mozokot i intrakranijalniot pritisok da
bidat normalni.
Komata zna~i e predizvikana od sostojbi i bolesti koi doveduvaat do bilateralna
kortikalna disfunkcija, poremetena funkcija na RES ili i
edno i drugo.
Osnova i minato za pi[uvawe na ovoj tekst
Domenot vo Oddelot za intenzivna terapija mo`e da se podeli na dve [iroki
poliwa: prvoto e nevrointenzivna za akutni kriti~ni bolesti, i vtoro,
akutni bolesti na centralniot nerven sistem ~ija patologija bara intenzivna
poddr[ka i intenziven tretman. Mo`e da ima zna~ajno preklopuvawe
na ovie dve kondicii vo klini~kata praktika. ^esto pati se slu~uva
potreba od konsultacija so detski nevrolog, nevrohirurg, toksikolog, detski
infektolog ili revmatolog, kardiolog no se vo interes na adekvatno
zgri`uvawe na dete so poremetena svest. Zatoa go evaluirame ovoj tekst vo
koj po princip na pra[awa ]e odgovorime na mnogu sé u[te enigmatski pravila
na igra vo pribli`uvawe na taka zagrozeniot pacient od edna strana
i ]e odgovorime na klu~nite pravila za medicinski tretman na traumatska
i netraumatska povreda na mozok, tretmanot na status epileptikus i na
kondicii koi vodat do nesakana encefalopatija.
Dali e deteto vo sostojba na poremetena svest i ako e, kolku e dlaboka
komata?
Ova e najte[ko pra[awe i bara najte`ok odgovor. Glasgow Coma Scale e taka
dizajnirana za da odgovori na procenkata na dlabo~inata na komata posle
bilo kakva povreda na mozokot kaj decata od 5 god, a zatie pod 5 god e dobra
modificiranata skala na James ili. Infant Coma Scale, -Infant Face Scale
(IFS). Vo taa skala motornot del i otvoraweto na o~i e promenet pri evaluacija
na doen~iwata i malite deca < 2 godini odnosno doen~iwa < 9
meseci, koi se u[te ne mo`at da lokaliziraat bolka. Postoi vo taa skala
t.n. modifikacija vo verbalniot del (tabela 1). Odgovorot na bolka se ispituva
so supraokularen stimulus za lokalizacija, fleksija i ekstenzija.
Vo osnova, kaj pomalite deca e va`no takanare~enoto objektivno, t.e.
subjektivno monitorirawe [to go vklu~uva kortikalnoto i funkciite na
mozo~noto steblo i mo`e da se primeni i pri intubirani novorodeni i do-
Страна 119