Produkty tradycyjne z regionu rzeki Mrogi, Rawki i - KSOW: łódzkie
Produkty tradycyjne z regionu rzeki Mrogi, Rawki i - KSOW: łódzkie
Produkty tradycyjne z regionu rzeki Mrogi, Rawki i - KSOW: łódzkie
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
20<br />
Nagawskie jabłka pieczone z sokiem<br />
Inne produkty: smalec domowy, chleb nagawski wiecznie świeży, serek wiejski „Maja”, pierogi z kapustą<br />
i grzybami, Cepeliny „Knychalskiego”, babka ziemniaczana, brzuch i karczek pieczone w ziołach, gulasz<br />
na placku ziemniaczanym, rogaliki, barszcz na zakwasie, racuszki serowe, ryba w zalewie słodko-kwaśnej,<br />
ryba z <strong>Mrogi</strong> w śmietanie.<br />
Jabłka pieczone to deser popularny w staropolskiej<br />
kuchni. Historycy kultury zanotowali,<br />
że w staropolskiej kuchni lubowano się<br />
w konfi turach, piernikach, uwielbiano ciasta.<br />
W XVII i XVIII wieku „Na dworach z reguły kontentowano się np.<br />
pieczonymi jabłkami czy jakimś ciastem”. [Kuchowicz 1992:30]<br />
Gloger napisał, że najstarszą formą przetwarzania jabłek było<br />
„prawdopodobnie kwaszenie jabłek leśnych na zimę, sięga<br />
w Polsce czasów przedhistorycznych, a przetrwało do czasów<br />
naszych w zwyczaju gospodyń dodawania takich jabłek do<br />
kwaszonej kapusty. Szczepienie drzew owocowych zaprowadzili<br />
u nas w dobie piastowskiej zakonnicy, przybywający z Zachodu”.<br />
[Gloger 1985:280] Na polskich wsiach, w lasach, na polach rosło<br />
bardzo dużo dzikich jabłoni. Chętnik pisał, że na Kurpiach „Dzikie<br />
jabłuszka jedzą po przemarznięciem lub kwaszą w beczkach”<br />
[Chętnik 1936:12], jednakże „Dzikie jabłka nawet przy braku owoców<br />
nie są ochotnie zjadane, gdyż są niemożliwie cierpkie. [...]<br />
Nieśpieszny nikt z ich pieczeniem lub gotowanie, gdyż cierpkość<br />
ich trudno zgubić” [Chętnik 1936:39].<br />
Następnie gotowano z nich również zupy. W Łęczyckiem na wieczerzy<br />
wigilijnej „dzielono się nie tylko opłatkiem, ale również<br />
dość często jabłkiem, które w tym celu krajano na tyle części<br />
ilu było domowników. Składano przy tym świąteczne życzenia.<br />
Wierzono, że spożycie jabłka w tak uroczystej chwili zapewni<br />
młodym rumieńce, a starszym siły do pracy”. [Dekowski 1979:209]<br />
W latach międzywojennych w wielu rodzinach chłopskich znalazły<br />
zastosowanie „przetwory owocowo-warzywne. Przyrządzano<br />
wówczas na potrzeby własne, soki z jagód, włochyń, jeżyn<br />
i wiśni […]”. [Dekowski 1979:216]<br />
W XIX-wiecznej wsi polski środkowej w sadach przyzagrodowych<br />
rosły drzewa owocowe. Były to, najczęściej zaniedbane,<br />
szlachetne odmiany grusz, jabłoni, wiśni, czereśni i śliw. „W XX<br />
wieku ilość owoców szlachetnych zwiększyła się, zwłaszcza na<br />
terenie Łowickiego, Łęczyckiego i Rawskiego. Pojawiły się nowe<br />
gatunki […] jabłoni (kosztele, titówki, papierówki, antonówki)<br />
[…]. Drzewa te w latach międzywojennych, tworzyły w większości<br />
sady, z których owoce przeznaczone były na handel” [Dekowski<br />
1979:179]. Gotowano z nich również zupy. W Łowickiem<br />
w okresie międzywojennym „dla podniesienia smaku do zup<br />
owocowych dodawano cukru względnie sacharyny, cynamonu<br />
i goździków”. [Dekowski 1968:104]<br />
Jabłka używane do pieczenia z sokiem metoda tradycyjną, muszą<br />
być młode, dobrze wykształcane i najlepiej, by pochodziły z tra-<br />
dycyjnych sadów. Właściwy smak i zapach potrawy zapewnią<br />
owoce z drzew odpowiednio dobranej starej odmiany jabłoni.<br />
Przepis<br />
Składniki:<br />
Jabłka, sok lub konfi tura, cukier puder.<br />
Wykonanie<br />
Jabłka myjemy i wydrążamy środek. W wydrążony środek jabłka<br />
wlewamy sok. Następnie układamy je na blasze i wkładamy<br />
do piekarnika. Pieczemy około 30 min w temperaturze 180ºC.<br />
Po upieczeniu, podajemy na ciepło lub na zimno posypane cukrem<br />
pudrem.<br />
Produkt zgłasza: Elżbieta Krajewska, Nagawki,<br />
gm. Dmosin