Produkty tradycyjne z regionu rzeki Mrogi, Rawki i - KSOW: łódzkie

Nalewka owocowa dr Nowaka z Nagawek
(porzeczki, żurawina, maliny, itp.)
Inne produkty: piołunówka, nalewka mieszana, jarzębinówka, gorzka pomarańczówka, ratafi a wiśniowa.
Nalewki powstały
prawdopodobnie
już w starożytności
i były
dziełem ojca sztuki lekarskiej Hipokratesa i od jego imienia aromatyczny
napój z wina i miodu z dodatkiem przypraw, a głównie
cynamonu, zwykło się nazywać „hipokrasem”. Pierwsze
nalewki były ziołowe i podawane jako lekarstwo. Zresztą, jak
podaje Kuchowicz, w XVI, XVII i XVIII wieku nalewki ziołowe,
których znano kilkadziesiąt rodzajów (lawendowe, konwaliowe,
fi ołkowe, poziomkowe, jeżynowe) zwano wódkami
leczniczymi. „Część wódek leczniczych sporządzano przez wytrawianie
gorzałką surowców roślinnych. Drukowany w 1613 r.
Zielnik Syreniusza zaznacza, że czynią wódkę z tatarskiego ziela
. O wytrawianiu
gorzałką mieszanek ziołowych informuje u schyłku XVI
w. Wojciech Oczko. Wódki owe to po prostu nalewki”. [Kuchowicz1992:48]
„Wszystkie rodzaje wódek leczniczych stosowano
w małych dawkach, przeważnie doustnie, pito je łyżkami lub
w porcjach równych połowie . Stosowano je
także zewnętrznie, wpuszczano jako krople do oczu, nacierano
nimi skronie czy inne części ciała”. [Kuchowicz 1992:50] Nalewki
w medycynie ludowej miały właściwości lecznicze i tak np.
malinówka, listkówka była na przeziębienie, z dzikiego bzu na
gorączkę, orzechówkę stosowano w zaburzeniach przewodu
pokarmowego. [Rogala 2003:6] „Na borówki czarne, zwanych
pospolicie jagodami, robiono od dawien specjalne wyprawy.
Zbierano je zwykle po św. Janie (24 VI) dlatego, że są wtedy
dojrzałe i jest ich już bardzo dużo. Stąd przysłowie głosi: . W Łowickiem i Brzezińskiem zbierano
je tylko do św. Jakuba (25 VII)”. [Dekowski 1979:185]
Nalewka dr Nowaka to nie tylko sposób kultywowania tradycji
wsi polskiej, ale również wykorzystanie naturalnych produktów
w medycynie uznane na całym świecie.
Przepis
Składniki:
Owoce jagodowe, spirytus, cukier..
Wykonanie
Czyste zdrowe jagody (borówki brusznice, borówki czarne,
porzeczki, żurawiny, czarny bez, winogrona) należy zalać
w szklanym gąsiorze spirytusem 70% w ilości takiej, jaką zajmują
owoce. Następnie nalewkę trzeba odsączyć i nalać ją po
raz drugi na świeże jagody tego samego rodzaju. W kolejnym
etapie produkcji nalewka leżakuje w zaciemnionym miejscu
około 4 tygodni. Dalej nalewkę trzeba przefi ltrować i dodać cukier,
podgrzać i odparować jej część. Ostudzony roztwór należy
wlać do gąsiora i odstawić na 2 tygodnie. Ostatnim etapem
produkcji jest fi ltrowanie i przelanie nalewki do butelek.
Produkt zgłasza: Jerzy Nowak, Nagawki, gm. Dmosin
43