Produkty tradycyjne z regionu rzeki Mrogi, Rawki i - KSOW: łódzkie
Produkty tradycyjne z regionu rzeki Mrogi, Rawki i - KSOW: łódzkie
Produkty tradycyjne z regionu rzeki Mrogi, Rawki i - KSOW: łódzkie
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
Kapłonek (wodzionka) z Gałkowa<br />
Inne produkty: gałkowska polewka gruszkowa, grochówka, ciasta, zupy, gotowe dania.<br />
Tradycyjną potrawą codzienną<br />
jedzoną w Polsce<br />
często na śniadanie<br />
zamiast zalewajki był<br />
kapłonek, czyli wodzianka. W Leksykonie sztuki kulinarnej jest<br />
napisane, że wodzianka to „zupa przyrządzona z czerstwego<br />
chleba pokrajanego w kostkę, zalanego wrzątkiem, z dodatkiem<br />
roztartego z solą czosnku i tłuszczu, najlepiej smalcu ze<br />
skwarkami”. [Halbański 1987:204]<br />
W Łęczyckiem „na śniadanie spożywano tzw. kapłon z gotowanej<br />
wody i suszonego chleba”, [Dekowski 1964:187] natomiast<br />
w Łowickiem „kapłun v. kapłanek, zupa z gotowanej wody<br />
i z drobionego chleba lub sucharów”. [Dekowski 1968:224]<br />
W okręgu górniczym określana nadto była jako kura górnicza.<br />
Z nazwą tą związana jest kurzina z Istebnej. [Szromba-Rysowa<br />
1978:71] W niektórych regionach Polski wodzianka nazywana<br />
była rosołem na siekierze. [Kowalska-Lewicka, Szromba-Rysowa<br />
1976:365]<br />
W Brzezińskiem gotowano taką polewkę zwaną ślepym rosołem<br />
względnie rosopitkiem, w Łowickiem i na innych terenach<br />
Polski środkowej rosołkiem lub gapim rosołem. Chleb używany<br />
do kapłonka powinien być czerstwy, żytni, z dobrze wypieczoną<br />
skórką – wtedy zupa ma aromat i lekko kwaskowy smak.<br />
Dodaje go również listek bobkowy, pieprz i sól oraz śmietana.<br />
Jeśli jest zupą postną nie krasi się jej słoninką ze skwarkami.<br />
W tradycyjnym pożywieniu wiejskim ważne miejsce zajmowały<br />
posiłki postne podawane w piątki, a nawet w środy i soboty<br />
oraz w ciągu czterdziestodniowego postu przed Wielkanocą.<br />
W Polsce potrawami postnymi były przede wszystkim kwaśne<br />
polewki gotowane na wodzie i maszczone olejem, a wśród nich<br />
znajdowała się wodzianka. [Kowalska-Lewicka, Szromba-Rysowa<br />
1976:368] W Polsce środkowej kapłon z suszonego chleba<br />
należał do potraw postnych, jadanych w Triduum Sacrum,<br />
znane w liturgii kościelnej pod mianem dni świętych ostatnich,<br />
trzech dni Wielkiego Tygodnia. [Dekowski 1979: 203].<br />
Przepis<br />
Składniki:<br />
Woda - 60%, chleb - 30%, smalec ze skwarkami - 10%, śmietana<br />
- 5%, sól i pieprz (do smaku).<br />
Wykonanie<br />
Czerstwy chleb należy pokroić w kostkę i wyłożyć na talerz.<br />
Następnie trzeba zagotować wodę i wrzątkiem zalać chleb. Na<br />
koniec należy dodać smalec ze skwarkami i śmietanę i doprawić<br />
solą i pieprzem.<br />
Produkt zgłasza: Koło Gospodyń Wiejskich „Gałkowianki”,<br />
Gałków Duży, gm. Koluszki<br />
41