09.02.2013 Views

Produkty tradycyjne z regionu rzeki Mrogi, Rawki i - KSOW: łódzkie

Produkty tradycyjne z regionu rzeki Mrogi, Rawki i - KSOW: łódzkie

Produkty tradycyjne z regionu rzeki Mrogi, Rawki i - KSOW: łódzkie

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

Kapłonek (wodzionka) z Gałkowa<br />

Inne produkty: gałkowska polewka gruszkowa, grochówka, ciasta, zupy, gotowe dania.<br />

Tradycyjną potrawą codzienną<br />

jedzoną w Polsce<br />

często na śniadanie<br />

zamiast zalewajki był<br />

kapłonek, czyli wodzianka. W Leksykonie sztuki kulinarnej jest<br />

napisane, że wodzianka to „zupa przyrządzona z czerstwego<br />

chleba pokrajanego w kostkę, zalanego wrzątkiem, z dodatkiem<br />

roztartego z solą czosnku i tłuszczu, najlepiej smalcu ze<br />

skwarkami”. [Halbański 1987:204]<br />

W Łęczyckiem „na śniadanie spożywano tzw. kapłon z gotowanej<br />

wody i suszonego chleba”, [Dekowski 1964:187] natomiast<br />

w Łowickiem „kapłun v. kapłanek, zupa z gotowanej wody<br />

i z drobionego chleba lub sucharów”. [Dekowski 1968:224]<br />

W okręgu górniczym określana nadto była jako kura górnicza.<br />

Z nazwą tą związana jest kurzina z Istebnej. [Szromba-Rysowa<br />

1978:71] W niektórych regionach Polski wodzianka nazywana<br />

była rosołem na siekierze. [Kowalska-Lewicka, Szromba-Rysowa<br />

1976:365]<br />

W Brzezińskiem gotowano taką polewkę zwaną ślepym rosołem<br />

względnie rosopitkiem, w Łowickiem i na innych terenach<br />

Polski środkowej rosołkiem lub gapim rosołem. Chleb używany<br />

do kapłonka powinien być czerstwy, żytni, z dobrze wypieczoną<br />

skórką – wtedy zupa ma aromat i lekko kwaskowy smak.<br />

Dodaje go również listek bobkowy, pieprz i sól oraz śmietana.<br />

Jeśli jest zupą postną nie krasi się jej słoninką ze skwarkami.<br />

W tradycyjnym pożywieniu wiejskim ważne miejsce zajmowały<br />

posiłki postne podawane w piątki, a nawet w środy i soboty<br />

oraz w ciągu czterdziestodniowego postu przed Wielkanocą.<br />

W Polsce potrawami postnymi były przede wszystkim kwaśne<br />

polewki gotowane na wodzie i maszczone olejem, a wśród nich<br />

znajdowała się wodzianka. [Kowalska-Lewicka, Szromba-Rysowa<br />

1976:368] W Polsce środkowej kapłon z suszonego chleba<br />

należał do potraw postnych, jadanych w Triduum Sacrum,<br />

znane w liturgii kościelnej pod mianem dni świętych ostatnich,<br />

trzech dni Wielkiego Tygodnia. [Dekowski 1979: 203].<br />

Przepis<br />

Składniki:<br />

Woda - 60%, chleb - 30%, smalec ze skwarkami - 10%, śmietana<br />

- 5%, sól i pieprz (do smaku).<br />

Wykonanie<br />

Czerstwy chleb należy pokroić w kostkę i wyłożyć na talerz.<br />

Następnie trzeba zagotować wodę i wrzątkiem zalać chleb. Na<br />

koniec należy dodać smalec ze skwarkami i śmietanę i doprawić<br />

solą i pieprzem.<br />

Produkt zgłasza: Koło Gospodyń Wiejskich „Gałkowianki”,<br />

Gałków Duży, gm. Koluszki<br />

41

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!