Wojciech Cichosz METODOLOGIA Elementarz Studenta

(przeFLZVWDZQH SODWR VNLHPX SRGNUH OD ZVSyá]DOH*QR ü SURFHVyZ SV\FKLF]Q\FK L
PDWHULDOQ\FK Z OXG]NLHM QDWXU]H &R ZL FHM Z 7RPDV] RGU]XFD WDN*H XM FLD
materialistyczne (np. Demokryta). &]áRZLHN QLH MHVW MDNLP ]OHSNLHP F]\ PLHV]DQLQ
PDWHULDOQHJR FLDáD L QLHPDWHULDOQHM GXV]\ OHF] orgaQLF]Q FDáR FL SV\FKRIL]\F]Q 36 .
'RW\FKF]DVRZ\ SU]HJO G VWDQRZLVN ILOR]RILF]Q\FK GR ü MDVQR XND]XMH *H
QLHNWyU]\ VZRMH NRQFHSFMH á F]\OL ] $U\VWRWHOHVHP LQQL ]D ] 3ODWRQHP *G\ Z ;9
wieku do Arystotelesa QDZL ]\ZDá QS .DMHWDQ WR ZLHONL XP\Vá QRZR*\WQR FL –
Kartezjusz ), zafascynowany plaWRQL]PHP ]DSRF] WNRZDá RJURPQ\ QXUW W]Z ILlozofii
podmiotu, gdzie F]áRZLHN VWDQRZL FHQWUXP ZV]\VWNLHJR 7D ZáD QLH WHRULD E\áD Sy(QLHM
UR]ZLMDQD PL G]\ LQQ\PL SU]H] % 6SLQR] , N. Malebranche’a czy G. W. Leibniza. W
tym miejscu warto SRGNUH OLü *H SRG ZSá\ZHP .DUWH]MXV]D ]QRZX ]DF] á\
GRPLQRZDü Z UHIOHNVML QDG F]áRZLHNLHP SURSR]\FMH 3ODWRQD 6W G WH* PRJáR SRZVWDü
SU]HNRQDQLH 0 $ .U SFD 37
*H .DUWH]MXV] MHVW SRVWDFL JUDQLF]Q SRPLG]\
VWDUR*\WQR- UHGQLRZLHF]Q\P D QRZR*\WQR-ZVSyáF]HVQ\P XMPowaniem problematyki
DQWURSRORJLF]QHM 3LHUZRWQ\P ]DáR*HQLHP QLH MHVW MX* F]áRZLHN PDM F\ RNUH ORQH
PLHMVFH Z FDáR FLRZ\P REUD]LH ZLDWD DOH OXG]ND P\ O – MDVQD L Z\UD(QD FRJLWR HUJR
sum – P\ O ZL F MHVWHP ,GHD WD VWDáD VL LQVWDQFM UR]VWU]\JDM F WUDIQR ü UHIOHNVML
QDG F]áRZLHNLHP WDN*H Z UDFMRQDOL]PLH SRNDUWH]MD VNLP ,QQ\PL VáRZ\ FKRG]L WX R
ILOR]RIL SRGPLRWX OXG]NLHJR UHDOL]XM F VRIistyczny postulat Protagorasa ZHGáXJ
którego F]áRZLHN MHVW PLDU ZV]\Vtkich rzeczy (pánton chremáton métron ántropos –
παντον ηρεματον μετρον αντροποσ).
Przypomnijmy – ZHGáXJ .DUWH]MXV]D – F]áRZLHN VNáDGD VL ] UR]FL JáHJR FLDáD L
QLHPDWHULDOQHM GXV]\ 6IRUPXáRZDQLH WDNLH SRGZD*D RF]\ZL FLH SRJO G L* GXV]D L
FLDáR PDM EH]SR UHGQL L Z]DMHPQ\ ZSá\Z QD VLHELH : XM FLX .Drtezjusza VXEVWDQFM
GXFKRZ GXV] FHFKXMH LQWHOHNW RUD] G]LDáDQLH ZROL FR Z NRQVHNZHQFML SR]ZDOD
Z\FL JQ ü ZQLRVHN L* LVWRW F]áRZLHF]H VWZD MHVW P\ OHQLH - cogito ergo sum 38 .
36 Tomasz z Akwinu, Compendium theologiae, [w]: ']LHáD Z\EUDQH WáXP - 6DOLM 3R]QD ,
37 0 $ .U SLHF, Ja - F]áRZLHN =DU\V DQWURSRORJLL ILOR]RILF]QHM, Lublin 1979, s. 30-31.
38 R. Descartes, Medytacje o Filozofii Pierwszej WáXP 0 L . $MGXNLHZLF]RZLH, med. VI, 78, Warszawa 1958:
Ä1D SRGVWDZLH WHJR L* LVWQLHM L *H QD UD]LH QLF]HJR ]JRáD QLH VSRVWU]egam, FR E\ QDOH*DáR GR PRMHM QDWXU\ F]\
LVWRW\ RSUyF] WHJR MHGQHJR W\ONR *H MHVWHP U]HF] P\ O F VáXV]QLH GRFKRG] GR ZQLRVNX L* PRMD LVWRWD SROHJD
QD W\P MHG\QLH *H MHVWHP U]HF] P\ O F , FKRFLD* PR*H D UDF]HM QD SHZQR MDN WR Sy(QLHM SRZLHP SRVLDGDP
FLDáR NWyUH ]H PQ MHVW EDUG]R FL OH ]á F]oQH QLHPQLHM MHGQDN MHVW U]HF] SHZQ *H ]DLVWH MD MHVWHP F]\P
Uy*Q\P RG PHJR FLDáD L EH] QLHJR PRJ LVWQLHü - SRQLHZD* ] MHGQHM VWURQ\ SRVLDGDP MDVQ L Z\UD(Q LGH VLHELH
50