ส่วนที่ 1: กฎหมายและนโยบายต่อแรงงานข้ามชาติในประเทศไทยการย้ายถิ่นเข้าสู่ประเทศไทยข้อเท็จจริงและจ านวน: แรงงานข้ามชาติในประเทศไทย*จ้านวนแรงงานข้ามชาติที่เข้าเมืองอย่างผิดกฎหมาย: ทั้งหมด: 1,272,415 คน กลุ่มชาติพันธุ์: 24,351 คน พม่า: 905,573 คน (ชาย : 504,171 คน หญิง: 401,402 คน) กัมพูชา: 235,521 คน (ชาย: 145,384 คน หญิง: 90,137 คน) ลาว: 106,970 คน (ชาย: 53,164 คน และหญิง: 53,806 คน)จ านวนแรงงานข้ามชาติที่ได้รับการขึ้นทะเบียนแรงงานข้ามชาติที่เข้าเมืองผิดกฎหมายแต่ได้ขึ้นทะเบียนกับรัฐบาลไทยภายใต้มติคณะรัฐมนตรี (รอการพิสูจน์สัญชาติ): 1,248,064 คนแรงงานที่เข้าเมืองผิดกฎหมาย และเสร็จสิ้นการพิสูจน์ สัญชาติ :505,238 คน (ชาย: 266,291 หญิง: 238,947)แรงงานข้ามชาติผู้เข้า เมืองโดยถูกกฎหมาย ผ่านกระบวนการจัดหาภายใต้บันทึกความเข้าใจ ( MOU): 72,356 คน (ชาย: 41,974 คนหญิง: 30,382 คนที่มา: ส้านักบริหารแรงงานต่างด้าว ข้อมูลเดือนมกราคม 2555*จ้านวนแรงงานต่างด้าวที่ได้รับการบันทึก, ณ เดือนธันวาคม 2554กล่องข้อควำม 1การอพยพเข้ามาในประเทศไทยของแรงงานข้ามชาติส่งผลต่อการเจริญเติบโตทางเศรษฐกิจและเติมเต็ม ช่องว่างในตลาดแรงงานที่ส้าคัญ ของไทย แต่การด้าเนิน การจับ กักขังและส่งกลับ สะท้อนถึงความไม่ปลอดภัยในการด้ารงชีวิตและการถูกละเมิดสิทธิมนุษยชนและสิทธิแรงงานของแรงงานข้ามชาติประเทศไทยมีแรงงานข้ามชาติ ประมาณ 2.5 ถึง3 ล้านคน ทั้งที่ขึ้นทะเบียนและไม่ได้ขึ้นทะเบียน มาจากประเทศ พม่า กัมพูชา และลาว i มากกว่าสาม ในสี่ของแรงงานข้ามชาติที่ขึ้นทะเบียนมาจากประเทศพม่า ส่วนที่มาจาก ประเทศ กัมพูชาและลาวอีกประมาณร้อยล ะ10 ii นอกจากนั้นยังมี ผู้ลี้ภัยชาวพม่าอีกกว่า 140 ,000 คนอาศัยอยู่ใน ศูนย์พักพิงชั่วคราวส้าหรับผู้ลี้ภัย ใกล้กับเขตชายแดน iii ซึ่งพวกเขาเหล่านั้นไม่ได้รับอนุญาตให้ท้างาน แรงงานข้ามชาติ ส่วนใหญ่ต้องท้างานที่ มีทักษะต่้า ในภาคส่วนที่ได้ ค่าแรง ต่้า เช่น ภาคเกษตรกรรมก่อสร้าง การผลิตอาหาร โรงงาน เสื้อผ้า และงานรับใช้ในบ้าน ivตัวเลขแรงงานข้ามชาติในประเทศไทย แสดงให้เห็นว่าไม่ได้รับผลกระทบอย่างมากจากเศรษฐกิจโลกและวิกฤติทางการคลังซึ่งเกิดขึ้นนับตั้งแต่ปีพ.ศ. 2551 ซึ่งแรงงานส่วนใหญ่เลือกที่จะยังอยู่ ในประเทศไทย ต่อไป v วิกฤติดังกล่าวอย่างไรก็ตามส่งผลกระทบต่อคุณภาพชีวิตของแรงงาน ข้ามชาติ รวมถึงความสามารถในการหางาน การ สะสมเงินหรือส่งเงินกลับบ้าน vi การสูญเสียงานและการถูกกดค่าจ้าง ซึ่งเป็นผล จากความต้องการในตลาดโลกที่ลดลง ส่งผลกระทบต่ออุตสาหกรรมที่ส่วนใหญ่ใช้แรงงานข้ามชาติ ในเวลาเดียวกัน ราคาสินค้าอุปโภคบริโภคที่ เพิ่มสูงขึ้น สร้างความตึงเครียดให้กับแรงงานข้ามชาติ โดยส่งผลต่อแรงงานหญิงมากที่สุด viiในปัจจุบัน มีกระบวนการอนุญาตให้จดทะเบียนแรงงานข้ามชาติชาวพม่า ลาว และกัมพูชา 3 ระบบคือ 1) การขึ้นทะเบียนแรงงานข้ามชาติที่ไม่มีเอกสาร ส้าหรับประเทศ ไทยเพียงฝั่งเดียว 2) ก ารขึ้นทะเบียน แรงงานข้ามชาติ ที่อยู่ในประเทศไทย โดยเฉพาะอย่างยิ่ง การพิสูจน์สัญชาติ(NV) ภายใต้บันทึกความเข้าใจว่าด้วยความร่วมมือในการจ้างงานของแรงงาน (MOU) กับแต่ละรัฐบาล และ 3) การจ้างแรงงานข้ามชาติรายใหม่ผ่านบริษัทจัดหางานภายใต้บันทึกความเข้าใจว่า18
ด้วยความร่วมมือในการจ้างงานของแรงงาน ( MOU) จ้านวนของแรงงานเหล่านี้ยังคงมีปริมาณน้อยแต่ก็เกิดการขยายตัวอย่างต่อเนื่องแม้ว่าจะมีการขยายกรอบการท้างานเพื่อคุ้มครองแรงงานข้ามชาติในประเทศไทย แรงงานที่ขึ้นทะเบียนหรือไม่ได้ขึ้นทะเบียน ยังคงเผชิญความ ท้าทายและอันตรายในประเทศไทย ในปีพ.ศ. 2553 คนหางาน ชาวกะเหรี่ยง 9 คน ถูกยิงเสียชีวิตที่ อ.พบพระ จ.ตาก ซึ่งมีการกล่าวหาว่าเกี่ยวข้องกับเจ้าหน้าที่ต้ารวจ viii ในปีต่อมา สองพี่น้องแรงงานข้ามชาติหญิงที่แม้ว่าจะ ขึ้นทะเบียน เรียบร้อย แล้ว ได้จมน้าเสียชีวิตเนื่องจากพยายามหลบหนีจากการบุกเข้าตรวจค้นในช่วงดึกโดยต้ารวจในพื้นที่จ.ภูเก็ต ix ส้าหรับผู้ลี้ภัยและผู้แสวงหาการลี้ภัยยังขาดการปกป้องคุ้มครองที่เหมาะสมโดย รัฐไทย ตัวอย่างที่ถูกน้าเสนออย่างกว้างขวางคือ กรณีที่เกี่ยวข้องกับผู้ลี้ภัยชาวมุสลิมโรฮิงยาจากประเทศพม่าใน ปีพ.ศ. 2552 ที่พยายามเดินทางไปยังประเทศมาเลเซียทางเรือ ในปีพ.ศ. 2551 ราชนาวีไทยได้บังคับให้ ผู้ลี้ภัยผู้ซึ่งมีเสบียงจ้ากัดและลอยเคว้งคว้างอยู่ในน่านน้าไทยกลับ ออกไปทะเลนอก น่านน้าไทยโดยเรือที่ผุพัง x ภายใต้การวิพากษ์วิจารณ์จากนานาชาติ รัฐบาลไทยกลับอ้างว่าผู้ลี้ภัยเหล่านั้นเป็น แรงงานข้ามชาติ ทางเศรษฐกิจ xi การตอบสนอง ของเจ้าหน้าที่รัฐต่อกรณีผู้ แสวงหาการลี้ภัยชาวโรฮิงยานี้แสดงให้เห็นถึงการขาดความเห็นอกเห็นใจ ซึ่งยังเป็นข่าวพาดหัวจนทุกวันนี้ ในปีพ.ศ. 2551 รัฐบาลไทยได้บังคับให้มีการส่งตัวผู้ลี้ภัยชาวม้งนับพันคนจาก ศูนย์พักพิงชั่วคราวของไทย ในจ.เพชรบูรณ์กลับไปยัง ประเทศลาว xii และอีก 158 คนจากศูนย์กักขังของส้านักงานตรวจคนเข้าเมืองในจ.หนองคาย แม้จะมีการเรียกร้องจากส้านักงานข้าหลวงใหญ่ผู้ลี้ภัยแห่งสหประชาชาติในการยับยั้งการส่งกลับเป็นการชั่วคราว xiii และให้สถานะภายใต้การรับรองของส้านักงานข้าหลวงใหญ่แห่งสหประชาชาติxiv แก่ผู้ลี้ภัยบางส่วน19