Avrupalılık Azınlık

ParadoksDimostenis Yağcıoğludimostenis@rocketmail.comKutsallaştırılmış veya İdealize Edilmiş GeçmişinDaha İyi Bir Geleceğe Engel OlmasıBu yazımda felsefi, ama çok önemli pratik sonuçlarıolan, bir konuyu tartışmaya açmak istiyorum.Eğer mümkün olan en başarılı dönemin,ulaşılabilecek en mükemmel düzenin, geçmişte yaşandığınainanıyorsak, ilerleyip gelişebilir miyiz?Nâzım Hikmet, en sevdiğim şiirlerinden birindeşöyle der:En güzel deniz:henüz gidilmemiş olandır.En güzel çocuk:henüz büyümedi.En güzel günlerimiz:henüz yaşamadıklarımız.Ve sana söylemek istediğim en güzel söz:henüz söylememiş olduğum sözdür... 1Hapiste ve kötü şartlar altında yazılmış bu mısralarsadece şairin iyimserliğini ifade etmez, onunkendi potansiyeline ne kadar inandığını da gösterir.Eğer Nâzım en güzel günlerinin geçmişte kaldığına,artık bundan sonra öyle günler yaşayamayacağına,veya bundan sonra söyleyeceği hiçbir sözün geçmiştesöylediklerinden daha güzel olamayacağına inansaydı,böyle bir inançla hareket etseydi, hayatınıngeri kalan bölümünde aynı büyüklükte ve önemdebir şair olabilir miydi? Bence olamazdı.Oysa toplumların çoğunda ve hayatın birçokalanında “altın çağımızı, en parlak, en mükemmeldönemimizi geçmişte yaşadık” inancı hem çok yaygın,hem de toplumu birarada tutan temel inanç vefikirler sisteminin (mesela çeşitli milliyetçiliklerin)temel unsurlarından birini teşkil ediyor. Milletler vedinî cemaatler, geçmişlerinden başarılarla dolu bellibir dönemi “altın çağ” olarak belirliyor. O dönemidealize ediliyor, kutsallaştırılıyor. Milletin veya dinîcemaatlerin günümüzde yaşayan bireylerine o altındönemdeki gibi davranmaları, o dönemin değerlerinegöre yaşamaları gerektiği aşılanıyor.Buna pekçok örnek vermek mümkün: MeselâTürkiye’de, hem Atatürkçü hem de İslamî kesimdeböyle yüceleştirilmiş birer “altın çağ” gözlemliyorum.Aynı durum Yunanistan’da Yunan milliyetçiliğiiçin de geçerli. Ben de aşağıda Yunan milliyetçiliğineve genel olarak Yunanlılık bilincine işlenmişbu “kutsallaştırılmış geçmiş” düşüncesini ve bununilerlemenin önüne çıkardığı engelleri incelemeyeçalışacağım.Yunan milliyetçiliği için altın çağ, hiç kuşkusuzAntik Yunan dönemidir. Başta Atina olmak üzere,eski Yunan şehir-devletlerinde ve daha sonra Makedonyave Helenistik dönemin krallıklarında, edebiyatta,tiyatroda, mimaride, genel olarak sanatın herçeşidinde, mühendislikte, askerlikte, denizcilikte,ticarette, bilimlerde, sporda, devlet yönetiminde vefelsefede çok önemli ve çok değerli başarılar eldeedilmiş, muhteşem eserler yaratılmıştır. Yunanlılarınuygarlığı o dönemdeki diğer büyük uygarlıklardan(Çin, Pers, Hint, Mısır, vs.) birçok alanda dahaileri bir düzeye ulaşmıştı.18 Azınlıkça