MIESIĘCZNIK DLA FARMACEUTÓW MARZEC 2008
MIESIÄCZNIK DLA FARMACEUTÃW MARZEC 2008 - Farmacja i Ja
MIESIÄCZNIK DLA FARMACEUTÃW MARZEC 2008 - Farmacja i Ja
- No tags were found...
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
MEDYCYNA<br />
wspomaganie rozrodu<br />
In vitro gdzie, jak, za ile?<br />
Zapłodnienie in vitro to szereg procedur medycznych, które prowadzą do<br />
pozaustrojowego zapłodnienia komórki jajowej przez plemnik. Dla wielu<br />
par to jedyna szansa na posiadanie dziecka. Zabieg (wraz z kuracją<br />
hormonalną) kosztuje ponad 10 tys. złotych. NFZ za to nie płaci.<br />
Jaka diagnoza niepłodności<br />
kwalifikuje do zabiegu?<br />
U kobiet – niedrożność jajowodów,<br />
endometrioza, zaburzenia jajeczkowania,<br />
niepłodność o niewyjaśnionej<br />
przyczynie. U mężczyzn – mała ilość<br />
plemników lub całkowity ich brak.<br />
Kto nie może poddać się<br />
zabiegowi?<br />
Kobiety o nieprawidłowej anatomii macicy<br />
(niegwarantującej donoszenia ciąży).<br />
Panie, które skończyły 43 lata. Nie każda<br />
klinika zgadza się też na przeprowadzenie<br />
zabiegu u kobiety niebędącej w stałym<br />
związku (formalnym bądź nie).<br />
Co się robi, gdy od kobiety<br />
nie można pobrać komórek<br />
jajowych, a mężczyzna nie ma<br />
plemników w nasieniu?<br />
Kliniki deklarują, że można przyjąć,<br />
ofiarowaną anonimowo, komórkę jajową<br />
innej kobiety, która w ramach programu<br />
in vitro stara się o dziecko.<br />
Warto wiedzieć<br />
Niepłodny mężczyzna może skorzystać<br />
z banków nasienia, przechowujących<br />
spermę anonimowych dawców bądź też<br />
własną zdeponowaną, np. przed przewidywaną<br />
chemioterapią. Plemniki są selekcjonowane<br />
tylko ze względu na zagrożenia<br />
chorobami genetycznymi.<br />
Jakie badania trzeba wykonać<br />
w trakcie procedury in vitro?<br />
1. W celu zakwalifikowania do programu:<br />
kobiety – ocena bakteriologii pochwy,<br />
USG jajników, badanie krwi – stężenie<br />
FSH i estradiolu, wykluczenie infekcji.<br />
2. Po zakwalifikowaniu do programu:<br />
kobiety – trzykrotne oznaczenie stężenia<br />
estradiolu i progesteronu, trzykrotne USG<br />
jajników; mężczyźni – badanie nasienia,<br />
wykluczenie infekcji wirusowych.<br />
Inne – w zależności od decyzji lekarza.<br />
Jak wygląda zapłodnienie<br />
in vitro?<br />
ETAP I – stymulacja hormonalna mająca<br />
na celu wzrost wielu pęcherzyków<br />
Graafa dzięki czemu można pobrać<br />
więcej komórek jajowych.<br />
Kobieta przyjmuje środki z hormonami<br />
przysadki (ludzkie gonadotropiny) w postaci<br />
zastrzyków. Wywołuje to ponadfizjologiczne<br />
stężenie hormonów płciowych.<br />
W tym czasie lekarz za pomocą USG<br />
mierzy ilość i średnicę powstających pęcherzyków,<br />
w których są komórki jajowe<br />
oraz konfrontuje obraz USG z wynikami<br />
• W Polsce potomstwa nie może doczekać się co 6. para.<br />
• Zapłodnienie in vitro wykonuje w Polsce 55 klinik, większość prywatnych.<br />
• W roku 2007 przeprowadzono w nich ok. 6 tys. zabiegów.<br />
• In vitro nie jest procedurą refundowaną. Oznacza to, że pary płacą za nią i w prywatnej<br />
klinice, i w państwowym szpitalu.<br />
• Skuteczność (mierzona narodzinami dzieci z ciąż z zapłodnienia pozaustrojowego)<br />
wynosi ok. 30%.<br />
• 15% pacjentek polskich klinik stanowią kobiety z innych krajów Europy, w których<br />
procedura in vitro jest droższa niż u nas.<br />
(Dane za: „Newsweek”, 27 stycznia <strong>2008</strong> r.)<br />
badań krwi pokazujących stężenia hormonów.<br />
Na koniec podaje się gonadotropinę<br />
kosmówkową, która kończy wzrost<br />
pęcherzyka i wywołuje owulację.<br />
ETAP II – pobranie komórek jajowych<br />
i plemników.<br />
Zabieg pobrania komórek jajowych wykonuje<br />
się ambulatoryjnie, w narkozie.<br />
Przez pochwę, pod kontrolą USG, wprowadza<br />
się igłę, którą zostaje nakłuty<br />
jajnik i pobrana komórka jajowa. Nasienie<br />
oddaje się w ośrodku, najczęściej<br />
w tym samym czasie. Po mniej więcej<br />
czterech godzinach od pobrania następuje<br />
pozaustrojowe połączenie w jednym<br />
naczyniu, na odpowiednim podłożu<br />
hodowlanym, komórek jajowych z wyselekcjowanymi<br />
mikroskopowo plemnikami.<br />
Oocyty inkubowane są w temperaturze<br />
37 0 C. Po mniej więcej 72<br />
godzinach można stwierdzić, czy nastąpiło<br />
zapłodnienie.<br />
ETAP III – transfer zarodków.<br />
Kilkukomórkowe zarodki (zapłodnione<br />
komórki jajowe) umieszczane są cewnikiem<br />
w jamie macicy. Szansa na ciążę mnogą<br />
wzrasta wraz z liczbą przeniesionych zarodków.<br />
Najczęściej przenosi się trzy<br />
zarodki, co nie oznacza, że w wyniku<br />
takiej ciąży narodzą się trojaczki. Przez<br />
dwa tygodnie po transferze podaje się leki<br />
z progesteronem.<br />
ETAP IV – stwierdzenie ciąży.<br />
Test ciążowy z krwi (lub moczu) można<br />
wykonać 12-14 dni po transferze zarodków.<br />
Uwaga: wczesne wykonanie testu grozi<br />
uzyskaniem wyniku fałszywie dodatniego,<br />
gdyż w krwi utrzymuje się wysokie<br />
stężenie hCG podawanego na zakończenie<br />
stymulacji.<br />
Karolina Porecka<br />
28 Farmacja i ja Marzec <strong>2008</strong>