MIESIĘCZNIK DLA FARMACEUTÓW MARZEC 2008
MIESIÄCZNIK DLA FARMACEUTÃW MARZEC 2008 - Farmacja i Ja
MIESIÄCZNIK DLA FARMACEUTÃW MARZEC 2008 - Farmacja i Ja
- No tags were found...
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
PO GODZINACH<br />
od alchemii do farmacji<br />
„Sara przedstawia Abrahamowi<br />
Hagar” – obraz XVII-wiecznego<br />
malarza holenderskiego<br />
Matthiasa Stomera; Musée Condé<br />
w Chantilly (Francja).<br />
Bądźcie płodni<br />
i rozmnażajcie się!<br />
Brak potomka zawsze stanowił poważny problem. Początkowo<br />
próbowano go rozwiązać, angażując do tego celu siły<br />
nadprzyrodzone, rozmaite obrzędy i rytuały religijne. Wraz z rozwojem<br />
cywilizacji pojawiły się naukowe metody leczenia niepłodności.<br />
Natura nakłada na nas jeden<br />
obowiązek: rozmnażania się.<br />
Skoro przyroda i rozpoznany<br />
przez Darwina instynkt<br />
(a nawet – jak podaje Księga Rodzaju – Bóg)<br />
nakazują przekazać geny potomstwu, nic<br />
dziwnego, że niemożność zajścia w ciążę<br />
zawsze był dla ludzi jedną z największych<br />
tragedii. Jej rozmiar powiększał dodatkowo<br />
fakt, że inwestycja w dzieci była jedyną<br />
gwarancją opieki na starość – o funduszach<br />
emerytalnych i domach opieki<br />
nikt wtedy jeszcze nie słyszał.<br />
MATKA ZASTĘPCZA<br />
Od zarania ludzie starali się przebłagać<br />
bóstwa, aby obdarzyły ich płodnością.<br />
Rytuały często łączyły się z prośbami<br />
o urodzaj – do dziś płodność, żyzność<br />
i urodzaj w wielu językach określa to samo<br />
słowo. Aby przebłagać bogów, poświęcano<br />
też dzieci, dziewice i królewskich synów.<br />
Według niektórych śmierć Chrystusa ma<br />
swoje źródła właśnie w takich wiosennych<br />
rytuałach żyzności i płodności.<br />
Inne obrzędy były łagodniejsze. Wedyjska<br />
- -<br />
garbhadhana wspomagająca zapłodnienie<br />
polegała na wypowiadaniu przez kobietę<br />
odpowiedniej mantry. Czasem, by zagwarantować<br />
sobie potomstwo, wystarczyło<br />
obmyć się wodą ze świętego strumienia.<br />
Woda bowiem w wielu kulturach symbolizowała<br />
płodność – tak jak deszcz zapewnia<br />
plony, ludzka krew, ślina i nasienie są<br />
świadectwem życia. Zdaniem greckiego<br />
mówcy Ajschinesa taką rolę odgrywał<br />
opływający Troję Skamander. Szczęśliwą<br />
nazwę znaleźli sobie zatem Tuwim, Słonimski,<br />
Iwaszkiewicz, Wierzyński i Lechoń,<br />
zakładając swoją grupę poetycką.<br />
Ciekawe sposoby na bezpłodność poznajemy<br />
też dzięki Biblii. Kiedy żona Abrahama,<br />
Sara, nie może powić dziecka,<br />
podsuwa mu swoją niewolnicę, mówiąc:<br />
„Ponieważ Pan zamknął mi łono, abym<br />
nie rodziła, zbliż się do mojej niewolnicy;<br />
może z niej będę miała dzieci”. Hagar<br />
zachodzi w ciążę i rodzi Izmaela, praprzodka<br />
Arabów. Jednak kiedy służka zaczyna<br />
gardzić Sarą, zostaje wygnana wraz z synem.<br />
Zastępcze macierzyństwo znane było<br />
wielu ludom Bliskiego Wschodu. Dopuszczało<br />
je również prawo babilońskie.<br />
W historii Abrahama i Sary znajdujemy<br />
drugi „lek” – nadprzyrodzony. Sara w końcu<br />
zaszła w ciążę dzięki boskiej interwencji,<br />
rodząc Izaaka, przodka Żydów i Edomitów.<br />
Również Elżbieta, krewna Maryi,<br />
w ten sposób urodziła Jana Chrzciciela<br />
grubo po menopauzie.<br />
TŁUSZCZ DUSI PLEMNIKI<br />
Równolegle do wysiłków kapłanów i szamanów,<br />
przez stulecia nad zagadnieniem<br />
niepłodności pochylali się też lekarze.<br />
Nie bez sukcesów. Już starożytni Egipcja-<br />
Fot. RMN/BE&W<br />
52<br />
Farmacja i ja Marzec <strong>2008</strong>
Change language