MIESIĘCZNIK DLA FARMACEUTÓW MARZEC 2008

MENEDŻER APTEKI
prawo i farmacja
Usługi
dodatkowe
Małgorzata Puchalska
Jest radcą prawnym
w US Pharmacia.
Dodatkowe usługi świadczone pacjentom przez
apteki to wciąż temat nierozwiązany z prawnego
punktu widzenia. Spróbujmy zatem przyjrzeć mu
się nieco bliżej.
Temat jest o tyle trudny, że nie ma
przepisów prawnych, które regulowałyby
precyzyjnie, jakie usługi
można, a jakich nie można oferować
pacjentom w ramach działalności apteki.
Pomimo luki w prawie część aptek świadczy
usługi, np. dermokonsultacje lub pomiary
ciśnienia krwi.
LITERA PRAWA
Zgodnie z art. 86 ust. 1 i 2 prawa farmaceutycznego
apteka jest placówką ochrony
zdrowia publicznego, w której osoby uprawnione
świadczą w szczególności usługi
farmaceutyczne, obejmujące wydawanie
produktów leczniczych i wyrobów medycznych,
sporządzanie leków recepturowych,
sporządzenie leków aptecznych oraz udzielanie
informacji o produktach leczniczych
i wyrobach medycznych. Dodatkowo apteka
ogólnodostępna może oferować pacjentom
środki spożywcze specjalnego przeznaczenia
żywieniowego, suplementy diety,
kosmetyki, środki higieniczne, przedmioty
do pielęgnacji niemowląt i chorych,
żywność zawierającą w składzie farmakopealne
naturalne składniki pochodzenia
roślinnego oraz środki dezynfekcyjne stosowane
w medycynie.
NIE TYLKO SPRZEDAŻ
Czytając przepisy literalnie, można dojść
do wniosku, że do czasu wydania właściwych
przepisów przez Ministra Zdrowia apteka
nie może prowadzić żadnej innej działalności
niż ta określona w art. 86 prawa farmaceutycznego.
W mojej ocenie teza ta nie jest do końca
prawdziwa, gdyż stoi w sprzeczności z zakresem
obowiązków farmaceutów zatrudnionych
w aptece. Zgodnie z art. 2a ustawy
z dnia 19 kwietnia 1991 r. o izbach aptekarskich
wykonywanie zawodu farmaceuty ma
na celu ochronę zdrowia publicznego i obejmuje
działalność polegającą w szczególności
[podkr. autorki] na:
1) wydawaniu produktów leczniczych i wyrobów
medycznych będących przedmiotem
obrotu w aptekach i hurtowniach
farmaceutycznych oraz sprawowaniu
nadzoru nad ich obrotem, przechowywaniem
i wykorzystaniem,
2) sporządzaniu i wytwarzaniu produktów
leczniczych,
3) sprawdzaniu jakości i tożsamości leków
recepturowych, leków aptecznych i leków
gotowych,
4) udzielaniu informacji i porad dotyczących
działania produktów leczniczych i stosowania
wyrobów medycznych będących
przedmiotem obrotu w aptekach i hurtowniach
farmaceutycznych,
5) kierowaniu apteką, działem farmacji szpitalnej
lub hurtownią farmaceutyczną;
6) współuczestniczeniu w sprawowaniu
nadzoru nad gospodarką produktami
leczniczymi, w szczególności w zakładach
opieki zdrowotnej,
7) współudziale w badaniach klinicznych
prowadzonych w szpitalu,
8) współudziale w badaniach nad lekiem,
monitorowaniu niepożądanych działań
leków i przekazywaniu tych informacji
właściwym organom.
CO Z TEGO WYNIKA?
Wyliczenie obowiązków farmaceuty jest
przykładowe. Skoro apteki mogą prowadzić
np. obrót kosmetykami, to moim zdaniem
zatrudnieni w nich farmaceuci mają prawo
i obowiązek sprawować nadzór nad obrotem,
przechowywaniem i wykorzystaniem takich
produktów oraz powinni udzielać informacji
na temat ich działania. Obowiązki te
mieszczą się bowiem w szeroko pojętym celu
ochrony zdrowia publicznego.
Tak więc farmaceuta zatrudniony w aptece
może i powinien informować pacjentów
o sposobie działania danego kosmetyku.
Farmaceuta powinien również udzielać
informacji na temat składu i przeznaczenia
żywności dostępnej w aptece oraz sposobu
działania wyrobów medycznych, które
można nabyć w aptece, np. aparatów do
mierzenia ciśnienia krwi.
Należy oczekiwać jak najszybszego dookreślenia
przez Ministra Zdrowia rodzajów
dodatkowych usług, które mogą być świadczone
przez apteki, tak aby nie było rozdźwięku
między zakresem obowiązków apteki,
a zakresem obowiązków jej pracowników
– farmaceutów. Na uregulowanie czekają
bowiem tak istotne z punktu widzenia
zdrowia publicznego kwestie, jak np. możliwości
wykonywania badań zawartości
cholesterolu we krwi, doradztwo dotyczące
sposobu odżywiania oraz sposobów zrywania
z nałogami, a także sprzedaż książek
i czasopism dotyczących zdrowia.
Fot. BE&W
6 Farmacja i ja Marzec 2008