Attention! Your ePaper is waiting for publication!
By publishing your document, the content will be optimally indexed by Google via AI and sorted into the right category for over 500 million ePaper readers on YUMPU.
This will ensure high visibility and many readers!
+ Chu <strong>kì</strong> (tần số) dao động = chu <strong>kì</strong> (tần số) dao động riêng của hệ + Ngoại lực tác dụng lên hệ được điều khiển bởi chính cơ cấu của hệ (phụ thuộc hệ dao động) ∆W W0 − W Bài to<strong>án</strong>: C<strong>ôn</strong>g suất để duy trì dao động cơ nhỏ <strong>có</strong> c<strong>ôn</strong>g suất: P = = . t N.T 1 2 1 2 Trong đóL N là tần số dao động; W 0 = m.g. l . α 0 ; W = m.g. l . α 2 2 4. Dao động cưỡng bức + Khái niệm: là dao động ở <strong>gia</strong>i đoạn ổn định của <strong>vật</strong> khi chịu tác dụng của ngoại lực biến <strong>thi</strong>ên tuần hoàn. Lực này cung cấp năng lượng cho hệ, bù lại phần năng lượng bị mất mát do ma sát + Biên độ kh<strong>ôn</strong>g đổi → <strong>có</strong> tính tuần hoàn, là một dao động điều hòa. + Tần số (chu <strong>kì</strong>) dao động cưỡng bức = tần số (chu <strong>kì</strong>) ngoại lực cưỡng bức + Biên độ dao động cưỡng bức tỉ lệ với biên độ của lực cưuõng bức và phụ thuộc vào độ chênh lệch giữa tần số dao động riêng và tần số của lực cưỡng bức + Tần số (chu <strong>kì</strong>) dao động cưỡng bức = tần số (chu <strong>kì</strong>) riêng thì xảy ra cộng hưởng, biên độ dao động lớn nhất + Ngoại lực độc lập hệ dao động. 5. Cộng hưởng: + Khái niệm: là hiện tượng biên độ dao động cưỡng bức đạt giá trị cực đại khi tần số dao động riêng bằng tần số lực cưỡng bức. + Tầm quan trọng của hiện tượng cộng hưởng: tòa nhà, cầu, bệ máy, khung xe...<strong>đề</strong>u là những hệ dao động và <strong>có</strong> tần số riêng. Phải cẩn thận kh<strong>ôn</strong>g để cho chúng chịu tác dụng của <strong>các</strong> lực cưỡng bức mạnh, <strong>có</strong> tần số bằng tần số riêng để tr<strong>án</strong>h sự cộng hưởng, gây dao động mạnh làm gãy, đổ. Hộp đàn ghi_ta, viôlon, ... là những hộp cộng hưởng với nhiều tần số khác nhau của dây đàn là cho tiếng đàn nghe to, rỏ. + Điều kiện cộng hưởng: ω R = ω cb ; ƒ R = ƒ cb ; T R = T cb + Ảnh hưởng của lực ma sát - Nếu lực ma sát bé, biên độ cộng hưởng lớn gọi là cộng hưởng nhọn (cộng hưởng rõ nét) - Nếu lực ma sát lớn, biên độ cộng hưởng bé gọi là cộng hưởng tù (cộng hưởng tù) 6. Lưu ý: Bài to<strong>án</strong> 1: Tốc độ chuyển động tuần hoàn để <strong>vật</strong> dao động mạnh nhất: T = động <strong>vật</strong>, đơn vị (s), v là tốc độ chuyển động của xe, đơn vị (m/s) Bài to<strong>án</strong> 2: So s<strong>án</strong>h biên độ cưỡng bức khi cộng hưởng: Biên độ ứng với tần số càng gần tần số cộng hưởng thì càng lớn. Lực tác dụng Biên độ A Chu <strong>kì</strong> T (hoặc tần số ƒ) So s<strong>án</strong>h <strong>các</strong> dạng dao động trên Dao động tự do Dao động duy trì Do tác dụng của nội lực tuần hoàn Phụ thuộc điều kiện ban đầu Chỉ phụ thuộc đặc tính riêng của hệ, kh<strong>ôn</strong>g phụ thuộc vào yếu tố bên ngoài Trang -23 23- Dao động tắt dần Do tác dụng của lực cản (do ma sát) Giảm dần theo thời <strong>gia</strong>n Kh<strong>ôn</strong>g <strong>có</strong> chu <strong>kì</strong> hoặc tần số vì do kh<strong>ôn</strong>g tuần hoàn ∆ S ; với T là chu <strong>kì</strong> dao v Dao động cưỡng bức. Cộng hưởng Do tác dụng của ngoại lực tuần hoàn Phụ thuộc biên độ của ngoại lực và hiệu số ƒ cb = ƒ 0 Bằng với chu <strong>kì</strong> (hoặc tần số) của ngoại lực tác dụng lên hệ Hiện tượng đặc biệt Kh<strong>ôn</strong>g <strong>có</strong> Sẽ kh<strong>ôn</strong>g dao động khi Sẽ xảy ra hiện tượng
trong dao động ma sát lớn quá cộng hưởng (biên độ A đạt max) khi tần số ƒ cb = ƒ 0 Ứng dụng - Chế tạo đồng hồ quả lắc. - Đo <strong>gia</strong> tốc trọng trường của Trái đất Chế tạo lò xo giảm xốc trong otô, xe máy - Chế tạo khung xe, bệ máy phải <strong>có</strong> tần số khác xa tần số của máy gắn vào nó. - Chế tạo <strong>các</strong> loại nhạc cụ Trang -24 24-
Change language