ASA Journal 05/22

HOME SMART HOME
41
โจทย์ที่ตามมาจากการสร้างมาตรฐานให้กับบ้านก็คือ จะ
ทำาอย่างไรให้บ้านที่ดูจะหน้าตาเหมือนกันไปหมดเหล่านี้มี
ความยืดหยุ่น เอื้อให้เกิดการสร้างอัตลักษณ์ และทำาให้ผู้-
อยู่อาศัยรู้สึกว่าเป็น “บ้าน” ของตนได้ ความพยายามทลาย
ข้อจำากัดของมาตรฐานนี้ ยังคงเป็นจุดเริ่มต้นของแนวคิด
อันชาญฉลาดที่ซ่อนอยู่ในบ้านหลายโปรเจคมาโดยตลอด
ฉลาดที่จะเติบโต
แนวคิดที่ทำาให้บ้านสามารถปรับขนาดพื้นที่ใช้สอยได้
เป็นการท้าทายความนิ ่งของสถาปัตยกรรมที ่ได้รับการ
ออกแบบมาบนมาตรฐานบางอย่างแต่กลับต้องบรรจุชีวิต
คนเมืองที่มีพลวัตสูงเอาไว้ สถาปนิกในยุคหนึ่งพยายาม
หาทางให้สถาปัตยกรรมสามารถเปลี่ยนตัวเองได้อย่าง
ไม่สิ้นสุด โดยชาว Metabolism ในช่วงปี 1960s เป็น
สถาปนิกกลุ่มหนึ่งที่มองว่าสถาปัตยกรรมต้องมีชีวิต พร้อม
ทิ้งเซลล์เก่าที่ไม่ใช้แล้ว เติมเซลล์ใหม่ที่เหมาะสม และ
เติบโตไปเรื่อยๆ ตามความต้องการของผู ้คนและเมือง Sky
House โดย Kiyonori Kikutake เป็นตัวอย่างของบ้านที่
สะท้อนแนวคิดนี้ออกมาได้อย่างชัดเจน บ้านหลังนี้ลอย
อยู่ด้วยเสาแบนสี่เสา มวลอาคารหลักที่ลอยอยู่ด้วยเสาทั้ง
สี่รวมพื้นที่สำาหรับนั่งเล่น นอน และทานอาหารไว้ด้วยกัน
ในผังรูปสี่เหลี่ยมขนาดใหญ่ซึ่งมีระเบียงทางเดินห่อหุ้มไว้
โดยรอบ และมีห้องครัวและห้องน้ำาเป็นส่วนปะติดที่ย้าย
ตำาแหน่งหรือเพิ่มจำานวนได้ตามความต้องการในอนาคต
โดยหลังจากสร้างเสร็จระยะหนึ่งก็มีการแขวนห้องลูกเพิ่ม
ไปใต้มวลอาคารหลัก
หรือ Quinta Monroy โดย Elemental เป็นบ้านโตได้ที่
พลิกข้อจำากัดด้านงบประมาณให้กลายมาเป็นจุดเด่นของ
โครงการ สถาปนิกออกแบบให้มีการสร้างอาคารไว้เพียง
ครึ่งเดียวและเว้นพื้นที่อีกครึ่งให้ว่างไว้ เพื่อให้ผู้อยู่อาศัย
มาต่อเติมเองได้ในภายหลัง โดยการต่อเติมสามารถฝาก
น้ำาหนักไว้กับโครงสร้างหลักที่ให้ไว้ตั้งแต่ต้นได้ วิธีการนี้
นอกจากจะช่วยลดต้นทุนการก่อสร้างแล้ว ยังเป็นการเปิด
ช่องว่างให้ผู้อยู่อาศัยได้สร้างอัตลักษณ์ขึ้นมาผ่านการ
ออกแบบอีกครึ่งตามความต้องการของตน จนเกิดเป็น
ความหลากหลายที่ไม่อาจสร้างได้ด้วยสถาปนิกเพียง
คนเดียว
และหากมองในสเกลเมือง อีกโปรเจคหนึ่งที่น่าสนใจใน
มุมมองของการเติบโตของสถาปัตยกรรมคือ Hillside
Terrace Complex I-VI โดย Maki and Associates ใน
ย่าน Daikanyama ซึ่งเป็นโครงการที่มีที่อยู่อาศัยปะปน
กับร้านค้า แกลลอรี่ และการใช้งานอื่นที่ส่งเสริมการสร้าง
พื้นที่สาธารณะที่มีคุณภาพให้กับชุมชน การพัฒนาแบ่งเป็น
7 เฟสที่พาดผ่านช่วงเวลาตั้งแต่ปี 1969 จนถึงปี 1992
Smart enough to grow
The idea of designing a house to have spaces with
adjustable sizes and functionalities challenges the
static nature of architecture that has been designed
from a certain standardization, which ironically, serves
to accommodate the highly dynamic lifestyle of urban
habitants. Architects, at one point in time, were finding
ways for architecture to be infinitely adaptable. The
Metabolism Movement from the 1960s were primarily
a group of architects that viewed architecture as a
form of living creature, one that has to be ready to
shred it's old, unused cells, before adding newer and
more suitable cells in order to continue to grow and
cater to the changing demands of people and urban
spaces as well as contexts it’s a part of. Sky House by
Kiyonori Kikutake is an interesting example of a house
that distinctively materializes such a concept. The
house is elevated on four flat columns with the main
architectural mass hosting a lounging, sleeping and
dining area within the large rectangular layout with
all sides surrounded by large balconies. The kitchen
and restrooms are included as an addition, which can
be relocated and expanded to suit future needs. A
while after the construction was completed, a baby
room was added to the program, underneath the main
architectural mass. Quinta Monroy by Elemental or
growable house turned the project’s limited budget
into one of its most distinctive qualities. The architect
intentionally designed only half of a building for each
living unit, leaving the other half unoccupied and
allowing dwellers to make their own extension later.
The existing main structure is designed to bear the
weight of the future extension. While the design effectively
works around the limited budget with reduced
construction cost, it provides dwellers a space, which
allows them to add their own identity and character
through its extension. What the project ends up
creating is the kind of diversity that the architect alone
could not entirely contribute.
Hillside Terrace Complex I-VI by Maki and Associates
in Daikanyama district of Tokyo is another interesting
project, particularly in the aspect of architecture’s
ability to grow on an urban scale. The project houses
residential and commercial spaces, a gallery, as well
as other functionalities that support the existence of
high quality public parks. The development was divided
into seven phases over the course between 1969
and 1992. The design of each phase continued as the
architecture team observed the completed phases
to readjust features of the succeeding buildings to
suit the evolution of the neighborhood over time with
different details added to convey the contemporaneous
context of each time period. This big house grows
alongside its surrounding environment and brings a
sense of place to the neighborhood.