FRAGMENTO

Horizontes del saber I
Ayay Mamaypa llulla
kawsasqan
May ñawpaqsi huk mast’akuq unquy ayllukunapi puriq kasqa. Chaysi chay
unquyqa ayllu runakunata tukuchkanña sipispakama. Chay llakikunata
rikuspas iskay wawayuq warmi, paypas chay unquyniyuqña kaspa,
wawankunataqa wañuymanta qispichiyta munaspa yunka wayq’uman
pusasqa. Ancha karuta yaykuspas chaypi saqimusqa. Chay wayq’upiqa
huk mayus kasqa, mayupitaqsi achka niraq niraq challwachakuna, mayu
patakunapitaq niraq niraq misk’i ruru mallkikuna. Kay warmiqa anchata
llakikuspas chay wawankunata chay yunka ukhupi saqimusqa, payqa
yachasqataqsi huktawanpas mana rikunakunankuta.
Inti p’unchawpi wawakunaqa kusisqas misk’i rurukunata pallarquspa
mikhusqaku, chay qhipamanqa pukllaspas mayu unupipas wayt’akusqaku,
ichaqa tuta chayamuptinsi paykunaqa mamankumanta waturikunku,
chaymantataqsi mamanku maskaq rinku. Mamankuta maskaspas kay
wawakunaqa sach’a sach’api chinkarqapusqaku.
Paykunaqa manchasqataq waqaspataqsi “kay pacha raprallayuqpas
kasunman mamanchik maskaq phawananchikpaq” nispa llakisqataq
waqaspataq rimarqusqaku.
Chay rimasqankuta uyarispas Yunka Taytaqa chay iskaynin wawakunata
urpichakunaman t’ikrasqa. Raprayuqña kaspas kay wawakunaqa llaqta
ayllunkuman phawaspa kutimusqaku. Ayllunkupiqa manas pitapas
tarisqakuñachu, runaqa llapallansi wañupusqa. Chay kutimantas kay
pisquchakunaqa mamankuta maskaspa phawanku mana samaspa, huk
hatun sach’aman chayaspataqsi “¡Ayay mamay, wisch’uwarqanki!” nispas
llakikunataraq qaparinku.
121