FRAGMENTO

Horizontes del saber I
Atuqmantawan Yamt’aq runamantawan
(aranway)
Uywa Chakuq runakunas huk Atuqta qatipasqaku. Chay Atuqqa huk
Yamt’aq runapa wasinmansi asuykusqa:
- ¡Taytáy, mayllapipas pakaykuriway! Chakuqkunam qatimuwachkanku –
nispa mink’akusqa.
- Kay barrilpi ari pakaykukuy – nispas Yamt’aq runaqa huk barrilta rikuchisqa.
Chay qhipallanmantaq Chakuqkuna rikhurimusqaku. Chaysi Yamt’aq
runataqa:
- ¿Manachu huk Atuqta rikurqanki – nispa tapukusqaku.
Yamt’aq runañataqsi siminwanqa “manam rikunichu” nispa kutichisqa,
makinwantaqsi “kaypim, kaypim” nispa Atuqpa pakakusqan barrilta
t’upsisqa. Chakuq runakunaqa Yamt’aqpa makinwan rurasqantaqa manas
hap’isqakuchu, aswanpas rimasqallantas allinta uyrispa ripusqaku.
Chay Atuqqa, Chakuqkunapa ripusqanta pakallamanta rikuspas,
pakakusqan barrilmanta lluqsirquspa, mana imatapas rimarquspa ch’inllas
ripuchkarqan. Chaysi Yamt’aq runaqa:
- Qispichisqaymantari, ¿manachu riqsikuyniykillapas kan – nispa
k’amiykusqa. Atuqñataqsi kayhinata kutichikusqa:
- ¡Taytacha! Anchatam riqsikuykiman karqan makiykipas simiykipas kikillanta
rimaptinqa – nispa rimarparisqa.
Yachachiynin: Rurasqaykiwanqa amataq “mana” niychu, simiykiwan “arí”
nisqaykitaqa. Chayraykus rimasqanchikpas rurasqanchikpas tinkunansi.
55