06.01.2015 Views

FRAGMENTO

FRAGMENTO

FRAGMENTO

SHOW MORE
SHOW LESS

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

Horizontes del saber I<br />

Sunkha thupaqmantawan<br />

Apumantawan<br />

Yuyaychakunapaq<br />

Huk runas sunkhan thupachikuqtaq, chukchan rutuchikuqtaq huk chukcha<br />

rutina wasita risqa. Chaypis sunkhan thupachikuqwan sunkha thupaqwanqa<br />

imaymanamanta rimayta qallarisqaku. Kay runakunaqa rimaspa<br />

rimaspa, asispa asispas rimachkanku, chayllapis Apu taytachamantapas<br />

rimallasqakutaq, chaysi sunkhan thupaqqa nisqa:<br />

-Wiraqucha, ñuqapaqqa Apu taytachaqa manam kanchu, ñuqaqa manam<br />

qamhinachu apukunapi iñini – nispa rimasqa.<br />

Chaysi sunkhan thupachikuqqa kayhinata tapusqa:<br />

-Qamri, ¿imaraykutaq chayta rimanki – nispa<br />

-Chay kutichiyqa manam sasachu, rikunaykipaqqa k’iklluman lluqsirquwaq<br />

apukuna mana kasqan yachanaykipaq. Apu taytakuna kaptinri, ¿imaraykutaq<br />

kay tukuy unqusqa runapas, saqirparisqa wakcha wawakunapas kan Apu<br />

taytacha kaptinqa manach riki ima muchuypas waqaypas, llakiypas<br />

rikukunmanchu. Yuyaymanasqaymantaqa, ¿mayhina taytachataq<br />

wawankuna muchunantari munanman – nispa sunkha thupaqqa kutichisqa.<br />

Sunkhan thupachikuq runaqa mana imatapas rimarquyta atispas ch’inlla<br />

kachkarqan, payqa manas simipura hap’inakuytaqa munasqachu, chaysi<br />

payqa mana astawan rimapusqachu. Sunkha thupaqqa tukunsi llamk’ananta,<br />

chaymantataqsi ripuchkarqanña; k’iklluman lluqsirquspañas sunkhan<br />

thupachikuq runaqa huk sunkhasapa runata, chukchasapa runata rikurqusqa.<br />

May unayñapas sunkhantapas chukchantapas mana rutukunmanchu karqan<br />

chayhina rikch’ayniyuqsi chay runaqa kasqa. P’achanpas manas ancha<br />

allinchu rikukun. Chay sunkhan thupachikuq runaqa kutiykurquspas kayhinata<br />

rimasqa:<br />

- ¿Yacharqankichu, sunkha thupaqkunapas, chukcha rutuqkunapas manam<br />

kankuchu – nispa nisqa.<br />

- ¿Maytaq mana kasqanku Ñuqa ari chukcha rutuqpas, sunkha thupaqpas<br />

kani, ¿manachu rikuwanki – nispa sunkhan thupachikuqmanqa kutichisqa.<br />

- Chukcha rutuqpas, sunkha thupaqpas manam kanchu, kaptinqa manach<br />

riki kay runahina hatun sunkhayuq, hatun chukchayuqkuna kanmanchu –<br />

nispa huk sunkhasapa, chukchasapa runata rikuchisqa.<br />

- Chukcha rutuqpas, sunkha thupaqpas chiqanpiqa kaykum, runañataqmi<br />

ichaqa ñuqaykuman mana hamunkuchu – nispa chukcha rutuqqa kutichisqa.<br />

- Arí, chayqa chiqanmi. Chayman rikch’akuq ari, Apu taytachaqa<br />

kanpunim, runakunam aswanpas paymanqa mana qayllaykunchikpaschu,<br />

maskanchikpaschu, chayraykutaqmi llakiypas muchuypas kachkallan – nispa<br />

sunkhan thupachikuqqa tukupusqa.<br />

88

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!