Antropometrica Un libro de referencia sobre mediciones corporales humanas para la educación en deportes y salud - Kevin Norton, Tim Olds
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
Antropométrica<br />
<strong>Kevin</strong> <strong>Norton</strong> Y <strong>Tim</strong> <strong>Olds</strong><br />
reportaron errores <strong>de</strong> predicción <strong>de</strong> <strong>la</strong> DC (Error <strong>de</strong><br />
Estimación Standard; SEE) <strong>de</strong> 0.00533 y 0.00508<br />
gr.cm-3. Estos datos fueron equival<strong>en</strong>tes a un error <strong>de</strong><br />
2.4 y 2.3 % GC <strong>para</strong> ecuaciones <strong>de</strong>sarrol<strong>la</strong>das <strong>en</strong> estos<br />
atletas <strong>de</strong> alto r<strong>en</strong>dimi<strong>en</strong>to, mujeres y varones,<br />
respectivam<strong>en</strong>te. Otros estudios con grupos <strong>de</strong><br />
<strong>de</strong>portistas también han indicado errores <strong>de</strong> predicción<br />
re<strong>la</strong>tivam<strong>en</strong>te pequeños, que varían <strong>en</strong>tre 0.0061 y<br />
0.0080 gr.cm-3 (2.7-3.6 % GC) <strong>en</strong> gimnastas y<br />
corredores <strong>de</strong> <strong>la</strong>rga distancia, respectivam<strong>en</strong>te (Lewis,<br />
Haskell, Perry, Kovacevic, & Wood, 1978; Sinning,<br />
1978). En grupos no <strong>de</strong>portivos, este error<br />
normalm<strong>en</strong>te es mayor, y varía <strong>en</strong>tre 0.0057 y 0.0125<br />
gr.cm-3 (2.6-5.9 % GC) <strong>de</strong> acuerdo a factores tales<br />
como <strong>la</strong> técnica <strong>de</strong> medición y <strong>la</strong> homog<strong>en</strong>eidad <strong>de</strong> <strong>la</strong><br />
muestra (Withers, <strong>Norton</strong>, y cols., 1987; Womersley,<br />
Durnin, Boddy, & Mahaffy, 1976). A pesar <strong>de</strong> <strong>la</strong><br />
naturaleza problemática <strong>de</strong> <strong>la</strong> predicción <strong>de</strong> <strong>la</strong> DC a<br />
partir <strong>de</strong> variables antropométricas, muchas<br />
ecuaciones <strong>de</strong> predicción aún gozan <strong>de</strong> una aplicación<br />
muy difundida (por ej., Durnin & Womersley, 1974),<br />
si bi<strong>en</strong> normalm<strong>en</strong>te incluy<strong>en</strong> errores <strong>de</strong> predicción<br />
re<strong>la</strong>tivam<strong>en</strong>te gran<strong>de</strong>s.<br />
3.3 E rror biológico<br />
El error biológico se <strong>de</strong>be a <strong>la</strong> variabilidad<br />
interindividual <strong>en</strong> <strong>la</strong> composición y <strong>de</strong>nsidad <strong>de</strong> <strong>la</strong><br />
MM (predominantem<strong>en</strong>te hueso y músculo).<br />
Cualquier vio<strong>la</strong>ción a <strong>la</strong>s sigui<strong>en</strong>tes presunciones<br />
contribuye, por lo tanto, a este error:<br />
• En primer lugar, se presume y se acepta que <strong>la</strong>s<br />
<strong>de</strong>nsida<strong>de</strong>s <strong>de</strong> <strong>la</strong>s MG y MM es <strong>de</strong> 0.900 y 1.100<br />
gr.cm-3, respectivam<strong>en</strong>te.<br />
• Segundo, se presume que <strong>la</strong>s contribuciones<br />
proporcionales <strong>de</strong> los compon<strong>en</strong>tes <strong>de</strong> <strong>la</strong> masa<br />
magra (MM) (agua, proteínas, minerales óseos, y<br />
minerales no óseos) son invariables <strong>en</strong>tre<br />
individuos.<br />
• En tercer lugar, dado que <strong>la</strong>s contribuciones<br />
re<strong>la</strong>tivas <strong>de</strong> <strong>la</strong> MM se presume que son constantes,<br />
<strong>la</strong>s <strong>de</strong>nsida<strong>de</strong>s <strong>de</strong> estos compon<strong>en</strong>tes <strong>de</strong> <strong>la</strong> MM,<br />
individualm<strong>en</strong>te o por se<strong>para</strong>do, también <strong>de</strong>b<strong>en</strong><br />
ser constantes (<strong>para</strong> satisfacer el primer punto,<br />
<strong>en</strong>unciado arriba).<br />
Estas presunciones y los errores resultantes se ilustran<br />
<strong>en</strong> <strong>la</strong> Figura 5.<br />
GRASA CORPORAL<br />
RELATIVA (%GC)<br />
PRESUNCIONES<br />
I<br />
Las <strong>de</strong>nsida<strong>de</strong>s <strong>de</strong> <strong>la</strong> MG y MM son constantes<br />
Las contribuciones proporcionales <strong>de</strong> los<br />
compon<strong>en</strong>tes <strong>de</strong> <strong>la</strong> MM son invariables<br />
Los compon<strong>en</strong>tes individuales <strong>de</strong> <strong>la</strong> MG y MM<br />
ti<strong>en</strong><strong>en</strong> <strong>de</strong>nsida<strong>de</strong>s constantes<br />
1<br />
Error biológico<br />
FIGURA 5. Presunciones asociadas con <strong>la</strong> estimación <strong>de</strong>l 0/o CC a partir <strong>de</strong> <strong>la</strong> DC, resultante <strong>en</strong> error biológico<br />
Las presunciones subyac<strong>en</strong>tes a <strong>la</strong> <strong>de</strong>rivación <strong>de</strong> <strong>la</strong>s<br />
ecuaciones utilizadas <strong>para</strong> pre<strong>de</strong>cir el % GC a partir<br />
<strong>de</strong> <strong>la</strong> DC (Sin, 1956) son aplicables <strong>para</strong> cualquier<br />
pob<strong>la</strong>ción, in<strong>de</strong>p<strong>en</strong>di<strong>en</strong>tem<strong>en</strong>te <strong>de</strong> <strong>la</strong> edad, el sexo, el<br />
nivel <strong>de</strong> <strong>en</strong>tr<strong>en</strong>ami<strong>en</strong>to, y el orig<strong>en</strong> étnico. La<br />
investigación original utilizada <strong>en</strong> <strong>la</strong> e<strong>la</strong>boración <strong>de</strong> <strong>la</strong><br />
ecuación <strong>para</strong> permitir <strong>la</strong> transformación <strong>de</strong> <strong>la</strong> DC a %<br />
GC se basó <strong>en</strong> <strong>la</strong> disección <strong>de</strong> tres cadáveres<br />
so<strong>la</strong>m<strong>en</strong>te (Brozek y cols., 1963), con una edad<br />
promedio <strong>de</strong> 65 años.<br />
La <strong>de</strong>nsidad <strong>de</strong> <strong>la</strong> MG varía poco <strong>en</strong> <strong>la</strong>s distintas<br />
pob<strong>la</strong>ciones <strong>de</strong> seres humanos y otros mamíferos<br />
(All<strong>en</strong>, Krzywicki, & Roberts, 1959; Fidanza, Keys,<br />
& An<strong>de</strong>rson, 1953). El tejido adiposo <strong>en</strong> los seres<br />
humanos ti<strong>en</strong>e una <strong>de</strong>nsidad media <strong>de</strong> 0.900 gr.crrí3 y<br />
un <strong>de</strong>svío standard <strong>de</strong> 0.00103 gr.cní3, a 37 grados C.<br />
Versión digital por el Grupo Sobre Entr<strong>en</strong>ami<strong>en</strong>to (www.<strong>sobre</strong><strong>en</strong>tr<strong>en</strong>ami<strong>en</strong>to.com) Página 121