14.02.2019 Views

Antropometrica Un libro de referencia sobre mediciones corporales humanas para la educación en deportes y salud - Kevin Norton, Tim Olds

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

2. MODELOS DE TRES COMPARTIMENTOS<br />

2.1 Introducción<br />

Cada uno <strong>de</strong> los mo<strong>de</strong>los <strong>de</strong> tres compartim<strong>en</strong>tos,<br />

pres<strong>en</strong>tados <strong>en</strong> esta Sección, contro<strong>la</strong>n <strong>la</strong> variabilidad<br />

biológica <strong>de</strong> un compon<strong>en</strong>te <strong>de</strong> MM. El peso y el<br />

volum<strong>en</strong> <strong>de</strong>l compon<strong>en</strong>te medido «in vivo» se restan<br />

luego <strong>de</strong>l peso y volum<strong>en</strong> (peso/<strong>de</strong>nsidad) <strong>de</strong> todo el<br />

cuerpo. El resto es luego repartido <strong>en</strong> dos<br />

compartim<strong>en</strong>tos (MG y otro)», <strong>de</strong> <strong>de</strong>nsida<strong>de</strong>s<br />

conocidas o supuestas.<br />

2.2 Los mo<strong>de</strong>los<br />

2.2.1 Siri<br />

La MM compr<strong>en</strong><strong>de</strong>: agua, proteínas, MO y MNO<br />

(Figura 1). La Tab<strong>la</strong> 2 indica que el agua ti<strong>en</strong>e un<br />

impacto significativo <strong>sobre</strong> <strong>la</strong> <strong>de</strong>nsidad (le <strong>la</strong> MM<br />

porque ti<strong>en</strong>e <strong>la</strong> <strong>de</strong>nsidad mas baja', pero compr<strong>en</strong><strong>de</strong><br />

por lejos <strong>la</strong> mayor fracción <strong>de</strong> cualquiera <strong>de</strong> los cuatro<br />

compartim<strong>en</strong>tos. A<strong>de</strong>más, <strong>la</strong> hidratación <strong>de</strong> <strong>la</strong> MM es<br />

variable. Siri (1961) i<strong>de</strong>ntificó <strong>la</strong> variación <strong>en</strong> <strong>la</strong><br />

hidratación <strong>de</strong> <strong>la</strong> MM (DS = 2 % <strong>de</strong>l peso corporal)<br />

como <strong>la</strong> mayor fu<strong>en</strong>te <strong>de</strong> error <strong>en</strong> el mo<strong>de</strong>lo<br />

hidro<strong>de</strong>nsitométrico <strong>de</strong> dos compartim<strong>en</strong>tos. En<br />

consecu<strong>en</strong>cia, Siri propuso un mo<strong>de</strong>lo <strong>de</strong> tres<br />

compartim<strong>en</strong>tos (MG, agua, sólidos secos libres <strong>de</strong><br />

grasa, o magros) el cual estaba basado <strong>en</strong> <strong>mediciones</strong><br />

tanto <strong>de</strong> <strong>la</strong> DC; como <strong>de</strong>l ACT. Este mo<strong>de</strong>lo se<br />

muestra <strong>en</strong> <strong>la</strong> Figura 1, y nuestra fórmu<strong>la</strong> modificada<br />

está <strong>de</strong>rivada <strong>en</strong> <strong>la</strong> Figura 5.<br />

EI mo<strong>de</strong>lo original utilizaba <strong>de</strong>nsida<strong>de</strong>s <strong>de</strong> MG y<br />

sólidos secos magros <strong>de</strong> 0.9000 y 1.565; gr.cm-3<br />

respectivam<strong>en</strong>te. Nosotros hemos utilizado el valor<br />

previam<strong>en</strong>te justificado <strong>de</strong> 0.9007 gr.cm-3 <strong>para</strong> <strong>la</strong><br />

<strong>de</strong>nsidad <strong>de</strong> <strong>la</strong> MG (a 36 gr C) y nuestra <strong>de</strong>nsidad <strong>de</strong><br />

1.569 gr.cm-3 <strong>para</strong> sólidos magros supone un coci<strong>en</strong>te<br />

minerales/proteínas <strong>de</strong> 0.354, el cual<br />

correspon<strong>de</strong> exactam<strong>en</strong>te al <strong>de</strong> <strong>la</strong> media <strong>de</strong> los tres<br />

cadáveres analizados <strong>en</strong> <strong>la</strong> Tab<strong>la</strong> 2. Siri (1961)<br />

alegó que el error total <strong>para</strong> este mo<strong>de</strong>lo podía<br />

reducirse so<strong>la</strong>m<strong>en</strong>te si el <strong>de</strong>svío standard <strong>para</strong> el<br />

coci<strong>en</strong>te total <strong>de</strong> minerales/proteínas era < 0.1.<br />

Mediciones <strong>en</strong> vivo <strong>en</strong> 31 hombres y mujeres<br />

(media +/- DS: 58 +/- 20 años) llevadas a cabo por<br />

Heymsfield y cols. (1990) <strong>de</strong>mostraron<br />

posteriorm<strong>en</strong>te que el coci<strong>en</strong>te minerales/proteínas<br />

es <strong>de</strong> 0.33 +/- 0.08. Por lo tanto, el error podría ser<br />

algo m<strong>en</strong>or que el p<strong>en</strong>sarlo originalm<strong>en</strong>te por Siri<br />

(1961). El sugirió que el <strong>de</strong>svío standard <strong>de</strong>l error<br />

<strong>para</strong> el mo<strong>de</strong>lo hidro<strong>de</strong>nsitométrico <strong>de</strong> dos<br />

compartim<strong>en</strong>tos <strong>de</strong> 1.0 % GC, que se <strong>de</strong>be a una<br />

combinación <strong>de</strong> variabilidad biológica <strong>en</strong> <strong>la</strong><br />

<strong>de</strong>nsidad <strong>de</strong> <strong>la</strong> MM con el error técnico, se<br />

reduciría a 2 % GC <strong>para</strong> su mo<strong>de</strong>lo <strong>de</strong> tres<br />

compartim<strong>en</strong>tos, si el error <strong>para</strong> <strong>la</strong> medición <strong>de</strong>l<br />

ACT' fuera <strong>de</strong>l 2 % <strong>de</strong>l peso corporal. La<br />

reducción <strong>de</strong>l último error a 1 % <strong>de</strong>l peso<br />

disminuiría el <strong>de</strong>svío standard <strong>para</strong> el error total a<br />

1.5 % CC. Sin embargo, pocos investigadores han<br />

utilizado este mo<strong>de</strong>lo que no está influ<strong>en</strong>ciado por<br />

una hidratación normal. <strong>Un</strong> problema m<strong>en</strong>or con<br />

este mo<strong>de</strong>lo y con el hidro<strong>de</strong>nsitométrico es que<br />

ignoran el compon<strong>en</strong>te <strong>de</strong> glucóg<strong>en</strong>o, que<br />

presumiblem<strong>en</strong>te no fue consi<strong>de</strong>rado <strong>en</strong> los<br />

análisis cadavéricos <strong>de</strong>bido a <strong>la</strong> cantidad<br />

re<strong>la</strong>tivam<strong>en</strong>te pequeña (~ 300-500 gr o ~ 1 %<br />

MM), y a <strong>la</strong> rápida autólisis post-mortem. Mi<strong>en</strong>tras<br />

que ahora se pue<strong>de</strong>n estimar <strong>la</strong>s reservas<br />

glucogénicas <strong>en</strong> vivo, usando espectroscopía con<br />

resonancia magnética nuclear 13C su <strong>de</strong>nsidad<br />

(glucosa = 1.562 gr.cm-3; Weast, 1975, C-311) es<br />

simi<strong>la</strong>r a <strong>la</strong> <strong>de</strong> <strong>la</strong>s proteínas y los magros sólidos.<br />

A<strong>de</strong>más, <strong>la</strong> mayoría <strong>de</strong> <strong>la</strong>s <strong>mediciones</strong> <strong>de</strong><br />

composición corporal se llevan a cabo temprano <strong>en</strong><br />

<strong>la</strong> mañana, cuando el sujeto está <strong>en</strong> estado <strong>de</strong> postabsortivo,<br />

<strong>de</strong> manera que <strong>la</strong>s reservas glucogénicas<br />

podrían ser <strong>la</strong>jas. Por lo tanto, cualquier error<br />

probablem<strong>en</strong>te sea mínimo.

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!