qarTuli folklori - Reso Kiknadze
qarTuli folklori - Reso Kiknadze
qarTuli folklori - Reso Kiknadze
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
eWduri niSnebia. mTqmels yovelTvis msmeneli hyavs mxedvelobaSi,<br />
msmeneli ki yovelTvis konkretulia, mas Tavisi vinaoba aqvs _ uvinaobo<br />
auditoria ar arsebobs arc obieqturad da arc mTqmelisTvis. msmeneli<br />
arsebobs da Tavs iCens garemoSi, xolo garemo (es sofeli, es kuTxe)<br />
yovelTvis konkretulia. SeiZleba iTqvas, rom konkretuli garemo,<br />
auditoria, msmenelTa wre, badebs ama Tu im variants.<br />
marTalia, xalxuri teqsti mxolod variantebad da, amasTanave, rac<br />
mTavaria, Tanasworuflebian variantebad arsebobs, da es aris misi<br />
xalxurobis erT-erTi gadamwyveti niSani, mainc ar unda dagvaviwydes,<br />
rom teqsti Tavdapirvelad erTi iyo, radgan is erTi avtoris piridan<br />
gamovida. variantebi meoreulia, Tumca isini xalxuri zepiri teqstis<br />
bedisweraa.<br />
Znelia gaziareba im Tvalsazrisisa, romlis Tanaxmadac `araviTari<br />
Tavdapirveli, amosavali teqsti ar arsebula da arc SeiZleba<br />
arsebuliyo~ (vl. propi), rom `folkloruli nawarmoebi imTaviTve<br />
iqmneba ara erTaderTi teqstis saxiT, aramed mxatvrul CanafiqrTa<br />
realizaciebis saxiT, e. i. variantebad~ (b. putilovi). magram sakiTxavia,<br />
vis gonebaSi ibadeba es Canafiqri, Tu ara erTi pirovnebisa, Tundac is<br />
iyos koleqtivis zraxvaTa da azrTa wyobis (mentalitetis) gamomxatveli.<br />
koleqtiuroba<br />
raki xalxuri nawarmoebi mxolod da mxolod variantebad arsebobs<br />
da es aris misi arsebobis bunebrivi forma, anu uvarianto, erTaderT<br />
teqstad arsebuli nawarmoebi ver CaiTvleba xalxur nawarmoebad,<br />
laparaki mis avtorze, rogorc erT pirovnebaze, mainc principulad<br />
SeuZlebelia. misi variantebis SeqmnaSi Taobebi iReben monawileobas da,<br />
amdenad, amgvarad warmoSobili nawarmoebi saxalxo, koleqtiuri<br />
sakuTrebaa. is yvelas ekuTvnis, radgan mis SeqmnaSi monawileoba aqvs<br />
miRebuli ara mxolod pirvel mTqmels, aramed gardamTqmels da<br />
msmenelsac TaobaTa manZilze drosa da sivrceSi.<br />
koleqtiurobas meore mxarec aqvs. xalxuri nawarmoebi imitomac<br />
aris koleqtiuri sakuTreba, rom is gamoxatavs ara kerZo pirovnebis,<br />
aramed folkis suliskveTebas, is mtkiced zis ama Tu im sazogadoebis<br />
tradiciaSi, am cnebis ufarToesi gagebiT _ aq igulisxmeba ara mxolod<br />
tradiciuli poetika, poeturi gamomsaxvelobiTi xerxebi, rogorc saerTo<br />
monapovari, aramed yofiTi kultura da msoflxedvelobriv warmodgenaTa<br />
sistema _ mTeli memkvidreobiTi sulieri dovlaTi.<br />
koleqtiurobis xasiaTi kargad gamoTqva karl gustav iungma:<br />
`koleqtiuri aracnobieri Tu gaaqtiurda, kaci sakuTar Tavs aRar<br />
ekuTvnis” [iungi:62]. amgvarad aqvs dakarguli saxalxo poet-mTqmels<br />
sakuTari Tavi. garkveuli azriT, swored am dakargviT iqmneba namdvili<br />
xalxuri nawarmoebi rogorc koleqtiuri sakuTreba.<br />
tradiciuloba<br />
14