23.12.2012 Views

qarTuli folklori - Reso Kiknadze

qarTuli folklori - Reso Kiknadze

qarTuli folklori - Reso Kiknadze

SHOW MORE
SHOW LESS

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

I. pirveli, es aris mTa, romelic rogorc cisa da miwis kavSiris<br />

erT-erTi universalia, yvela miTologiaSia aris warmodgenili. yvelgan<br />

igi, imavdroulad, Suagulis miTologemis Sinaarssac iTavsebs: cisa da<br />

miwis SemaerTebeli RerZi samyaros SuagulSi gadis. Tumca igi fSavis<br />

miyruebul kuTxeSia aRmarTuli, magram miTologiurad igi kosmiur Tas<br />

ganasaxierebs.<br />

II. meore, es aris jaWvi (Sibi), rogorc cisa da miwis<br />

damakavSirebeli saSualeba. ramdenadac sakraluria, maszea mibmuli wmida<br />

giorgi, amdenad oqrosia. amgvari oqros uxilavi Sibebi akavSirebs<br />

erTmaneTTan fSav-xevsureTis RvTisSvilebs, maTi saSualebiT isini<br />

stumroben erTmaneTs. Semonaxulia vaJa-fSavelas dedis xilva, romelic<br />

mas uxilavs axlgazrdobaSi:<br />

`me da Cem biZaSvils qals sxlovans (sofelia TianeTSi, z. k.) derefanSi<br />

gveZina. SuaRame iqneboda, dgandgari, brdgniali dadga iseTi, megona mTabari<br />

Tu iqcevao. SeSinebuli wamovje loginSi, gavixede da mTeli ca<br />

ganaTebuli iyo. ori oqrosferi jaWvi iyo wamosuli, erTi Wiauris<br />

goridan, meore sxlovanis goriTa, gadabmulebi, zed cecxlis balRebi<br />

adiodnen da Camodiodnen da iseT wminda xmaze galobdnen, ise tkbilad,<br />

RmerTo, imaze kargs ras gaigonebs kacis yurio” [yubaneiSvili: 55).<br />

III. mesame, es aris xe, fSaur leqsSi bermuxis saxiT warmodgenili.<br />

laSaris bermuxa tipiuri kosmiuri xea, romlis tipologiuri analogebi<br />

yvela miTologiur tradiciaSi gvxvdeba. yvelagan amgvar xes sxvafasxva<br />

ganzomilebebi aqvs: igi aris samyaros centri, cisa da miwis<br />

makavSirebeli, zeaRsavleli, rogorc gza qvemo sferodan zemo<br />

sferoebisken. swored aseTi gamoyeneba aqvs wmida girogis xes<br />

(`xmelgorze medga bermuxa, zed avdiodi...”).<br />

IV. meoTxe, es aris kibe, adamianis xeliT Seqmnili, ara bunebrivi<br />

sagani, romlis pirdapiri daniSnuleba erTi sibrtyidan sxva sibrtyeSi<br />

gadayvanaa. Suamdinaruli safexurebiani taZari ziquraTi kibis<br />

gansaxierebaa, romlis Svidi safexuri yofierebis gansxvavebul doneebs<br />

Seesatyviseba. vertikalurad aRmarTuli kibe da misi safexurebi<br />

TandaTanobiT, ara naxtomisebur, zeaRsvlas gamoxatavs miwieri sferodan<br />

zemo sferoebamde, transcendenturi realobisken _ kibis Ziri miwaze<br />

dgas, misi Tavi RvTis karzea mibjenili.<br />

V. Tumca msxverpli (`SemonaZRveni”), romelic am leqsSi yvelaze<br />

bolos aris moxseniebuli, miTologemebs ar ekuTvnis, magram, Tu<br />

religiis kuTxiT ganvixilavT teqsts, igi miwisa da cis komunikaciis ara<br />

mxolod saSualeba, aramed mizani aRmoCndeba. xiluli msxverpli<br />

(saklavi, qadebi, sakulto namcxvrebi da sxva), romelic mlocvelis mier<br />

aris mitanili salocavSi, uxilavad adis RmerTamde, amyarebs ra kavSirs<br />

32

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!