23.12.2012 Views

qarTuli folklori - Reso Kiknadze

qarTuli folklori - Reso Kiknadze

qarTuli folklori - Reso Kiknadze

SHOW MORE
SHOW LESS

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

Tu ufrosebs. monaTxrobi aRiqmeba msmenelTagan gansxvavebulad maTi<br />

ganwyobilebis _ mxiarulisa Tu naRvlianis mixedviT. es yvelaferi<br />

aisaxeba Semsrulebelze” [bogatiriovi:397] da, cxadia, monaTxrob<br />

nawarmoebze. amieridan is ukve sxvaa, es sxva aris swored is, rasac<br />

<strong>folklori</strong>stikaSi variants uwodeben.<br />

improvizacia, romelic gulisxmobs mTqmelis Semoqmedebas<br />

tradiciuli teqstis Sesrulebis (gadmocemis) procesSi, TiTqosda<br />

moumzadeblad, msmenelTaTvis moulodnelad, met-naklebad axasiaTebs<br />

TiTqmis yvela Janrs. gansakuTrebiT didi asparezi aqvs mas poeziaSi.<br />

improvizaciis mizania teqstis dafaruli SesaZleblobebis warmoCenagaRrmaveba<br />

_ improvizaciis mizezi Tavad teqstSi, mis fabulaSi Zevs.<br />

amis saukeTeso magaliTia `vefxvisa da moymis leqsis~ gagrZeleba. am<br />

baladaSi dedis motivis Semosvla improvizacias unda mivaweroT. mistvis<br />

amosavali `embrioni~ baladis boloswina striqonSi Zevs: `vin etyvis<br />

magis dedasa, kars usxeds qadag-misanni~. mTqmelis xelSi sityva `deda~<br />

improvizaciis stimuls iZleva. am moulodnelma gagrZelebam axal<br />

aspeqtiT gaaSuqa balada, romlis bunebrivi dasasruls bolo striqoni<br />

acxadebs: `uerTod ar daixarjvnis Cvenis afxazis isarni~.<br />

magram TiTqmis yvela xalxis foklorSi aris Janri, romelic<br />

mxolod da mxolod improvizaciis ZaliT arsebobs, SeiZleba iTqvas,<br />

improvizaciis Sedegia. es aris gaSaireba, romelic kafiis saxelwodebiT<br />

farTod aris gavrcelebuli aRmosavleT saqarTvelos mTianeTSi,<br />

gansakuTrebiT ki fSavSi, sadac am Janrs mkacrad Camoyalibebuli<br />

kanonebi aqvs. sxva moTxovnebTan erTad (mag., riTmis Seucvleloba),<br />

improvizacia aq gadamwyvetia, adre naTqvamis ganmeoreba, Tuki aseTi ram<br />

moxda, Caavrdnaa, marcxia kafiobis procesSi da igi unda Sewydes.<br />

gadamwyvetia aseve improvizacia xmiT natirlebSi, romlebic Tumca<br />

iyeneben tradiciul saxeebs, magram, ZiriTadad, improvizaciis efeqts<br />

emyareba. moulodneloba, SeiZleba iTqvas, auditoriis dakveTaa, romelic<br />

ganuxrelad sruldeba.<br />

am mxriv, SesaZloa, sakulto sityviereba iyos gamonaklisi, Tumca<br />

improvizaciis SesaZlebloba arc aq unda iyos gamoricxuli. marTalia,<br />

sakulto poeziisTvis ar aris damxasiaTebeli pirovnuli Careva teqstis<br />

Segnebuli Secvlis mizniT, ar arsebobs raime impulsi an motivi am<br />

CarevisTvis _ teqstis sakralizmi da misi aseve sakraluri warmoSoba<br />

amas ar uwyobs xels, mainc sporadulad dasturdeba improvizaciis<br />

SemTxvevebi. es maSin xdeba, roca sustdeba sakraluri teqstisadmi<br />

mowiweba da Semsrulebeli Tavs Tavisuflebis uflebas aZlevs.<br />

yofiToba<br />

yofiToba mniSvnelovani niSania, SesaZloa, yvela niSanze arsebiTi.<br />

ver vnaxavT iseT sferos xalxis yofisa, romelsac ar hqondes<br />

gamoxatuleba romelime folklorul JanrSi. ufro metic:<br />

folkloruli Semoqmedeba yofidan aris amozrdili da misi niadagiT<br />

sazrdoobs, magram Semoqmedeba yofis mimarT ar aris pasiuri, igi ara<br />

mxolod asaxavs, aireklavs yofas, metic, misi aqtivoba mimarTulia yofis<br />

16

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!