23.12.2012 Views

qarTuli folklori - Reso Kiknadze

qarTuli folklori - Reso Kiknadze

qarTuli folklori - Reso Kiknadze

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

garemos Seqmna. iq, sadac adre devi batonobda adamianze, amieridan<br />

arsdeba RvTisSvili adamianis patronad da mfarvelad, adamiani ki _ mis<br />

ymad. Tavisi arsiT urTierToba RvTisSvilsa da adamians Soris<br />

patronymuli urTierTobis principzea agebuli. amitomac uxilavi<br />

patronis garSemo Semokrebil adamianTa jgufs saymo ewodeba. sa-ym-o _<br />

Tavad am sityvis morfologiuri aRnagoba mowmobs Tavis Tavze da im<br />

krebulze, romelic am sityviT iwodeba: saymo ymebis erTianobaa,<br />

romelic patrons gulisxmobs. es sityva imasac gveubneba, rom ymebi<br />

(moymeni) TavianTi patronis winaSe Tanabarni arian, rac maT Soris<br />

rCeulTa arsebobas ar gamoricxavs.<br />

RvTisSvilTa da dev-kerpTa Serkinebis ramdenime modeli arsebobs:<br />

I. RvTisSvili ebrZvis devs uSualod fizikuri ZaliT an iaraRiT<br />

(mSvild-isari, laxti), anadgurebs an gandevnis mas da mis adgilze<br />

arsdeba salocavi. iqmneba misi kulti masTan dakavSirebuli yvela<br />

atributiT (nagebobebi, yanebi, dResaswaulebi).<br />

II. RvTisSvili da devebi mSvidobian asparezobaSi _ simZimis<br />

awevaSi, rogorc iaxsris (Suafxos qistaurTa saymos patronis),<br />

SemTxvevaSi, an Sor manZilze qvebis srolaSi, rogorc fSavis erT-erTi<br />

saymos _ uZilaurTis andrezi gviambobs, cdian Zalas. damarcxebuli devi<br />

Tmobs Tavis samflobelos da aiyreba iqidan, raTa RvTisSvils dauTmos<br />

adgili, sadac arsdeba RvTisSvilis kulti.<br />

III. RvTisSvili, kerZod, iaxsari daedevneba ukanasknel devs,<br />

romelic tbaSi poulobs TavSesafars. iaxsari devs tbaSi Cahyveba da iq<br />

gangmiravs. devis sisxli Sekravs tbis zedapirs da iaxsari veRar amodis<br />

tbidan. bolos, qadagis sityviT, faraSi moZebnian oTxrqa da oTxyura<br />

cxvars, tbis piras daklaven da mis sixls tbis zedapirs asxureben. tba<br />

gaixsneba da misi siRrmidan iaxsari mtredis saxiT moevlineba mis mier<br />

devebisgan gamoxsnil saymos. es siuJeti edo safuZvlad misterias,<br />

romelic imarTeboda weliwadSi erTxel: Suafxos saymo gaivlida devs<br />

dadevnebuli iaxsris gzas (Suafxodan xevsureTis sofel roSkisken),<br />

mividodnen tbis piras, sadac iaxsari gauCinarda. jvaris xucesi<br />

(xevisberi) iaxsris rolSi cdilobda iaxsris kvalze tbaSi CaRrmavebas,<br />

magram akavebdnen. moiyvandnen oTxrqa cxvars da daklavdnen iaxsris<br />

gasaTavisufleblad.<br />

am siuJetebs, romlebic sxva sazogadoebaSi ubralod sadevgmiro<br />

ambebi iqneboda, aRmosavleT saqarTvelos mTianeTis mosaxleobaSi<br />

miTosis statusi aqvT, ramdenadac isini salocavis daarsebis<br />

garemoebebze mouTxroben saymos.<br />

literatura<br />

Tsufa: Tbilisis saxelmwifo universitetis folkloruli arqivi.<br />

Tsufa-ssn: saxelmwifo universitetis folkloruli arqivi, studentTa<br />

sadiplomo naSromebi.<br />

kotetiSvili 1961: kotetiSvili vaxtang, xalxuri poezia, `sabWoTa<br />

mwerali~, Tb., 1961.<br />

42

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!