23.12.2012 Views

qarTuli folklori - Reso Kiknadze

qarTuli folklori - Reso Kiknadze

qarTuli folklori - Reso Kiknadze

SHOW MORE
SHOW LESS

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

da, imavdroulad, ganvasxvavebT samwerlo Semoqmedebisgan. am sakiTxze<br />

nawilobriv zemoT ukve iyo saubari. Cven viciT, ra niSnebi mijnavs<br />

zepirsityvierebas mwerlobisgan. axla visaubroT imaze, Tu ra niSnebi<br />

mijnavs erTi Janris zepirsityvier teqsts sxva Janris teqstisgan.<br />

Janri aris <strong>folklori</strong>s (zepirsityvierebis) amosavali damoukidebeli,<br />

TviTkmari odenoba. mas aqvs Tavisi sazRvrebi, niSnebi, funqcia da<br />

daniSnuleba yofaSi, Tavisi Sinaarsobriv-Tematuri Semcveloba, Tavisi<br />

poetika, is Tan sdevs da asaxavs sinamdvilis erT romelime mxares. vl.<br />

propi ase martivad da ubralod ganmartavs Janrs: “Janris specifika is<br />

aris, Tu ra sinamdvilea masSi asaxuli da rogori saSualebiT aris<br />

asaxuli”. da kidev: misi azriT, formas ganapirobebs Sinaarsi, anu Janri<br />

aris formisa da Sinaarsis erTianoba. es imgvari ganuyofeli erTianobaa,<br />

roca Sinaarsi moiTxovs swored amgvar formas da, piruku, es forma<br />

amgvari SinaarsisTvis aris Seqmnili. Tu analogias (Sedarebas)<br />

mivmarTavT, es aris WurWlisa da SigTavsis urTierToba, roca isini<br />

erTurTs gansazRvraven. formisa da Sinaarsis erTianoba tradiciiT aris<br />

ganmtkicebuli.<br />

yoveli nawarmoebi romelime Janrs unda ekuTvnodes, romelime<br />

JanrSi unda iyos gaerTianebuli. Janris gareSe, eulad arsebuli<br />

nawarmoebi iseTive anomaliaa, rogorc variantebs moklebuli<br />

folkloruli teqsti an adamiani vinaobis gareSe, adamiani, romelic arc<br />

erT jgufs ar ekuTvnis, an cxoveli, romelic arc erT saxeobas ar<br />

ganekuTvneba. rogorc folkloruli teqsti warmodgenilia variantebis<br />

saxiT da ara eulad, ara oblad, aseve fokloruli fondi Sedgeba ara<br />

calkeuli erTeulebisgan, aramed jgufebisgan, romlebSic saerTo<br />

niSnebiT aRWurvili erTeulebia gaerTianebuli. `leqsi vefxisa da<br />

moymisa~, SesaZloa, unikaluri iyos Tavisi mxatvruli RirebulebiT,<br />

magram is, rogorc garkveuli gvarisadmi kuTvnili teqsti, ar aris<br />

unikaluri. igi Janris farglebSia warmodgenili zepirsityvierebis<br />

fondSi.<br />

ra qmnis Janrs? Janrs qmnis niSanTa da maxasiaTebelTa (rogorc<br />

formis, ise Sinaarsis mxriv) erToblioba. es aris Janris sakiTxi,<br />

romelic folklors saziaro aqvs literaturasTan. magram erTia<br />

literaturis Janris amosavali da sxvaa folkloruli Janris amosavali.<br />

ra niSniT ganirCeva literaturaSi Janri anu gvari? arsebobs ori<br />

kriteriumi: formaluri da Sinaarsoblivi. formis mixedviT nawarmoebi<br />

SeiZleba ekuTvnodes prozas an poezias, dramas an eposs, miniaturas,<br />

novelas an romans. Sinaarsis mixedviT Tu davajgufebT nawarmoebebs,<br />

isini unda gavaerTianoT sxvadasxva jgufebSi Tematikis mixedviT.<br />

nawarmoebi, vTqvaT, romani, iqneba an yofiTi, an saTavgadasavlo, an<br />

istoriuli, an filosofiuri, an deteqtiuri da a. S. eposic, poemac aseve<br />

SeiZleba iyos gansxvavebul Tematikaze agebuli, Tumca formis mxriv<br />

isini erT JanrSi iqnebian moqceulni.<br />

folklorsa da literaturas SeiZleba hqondeT saziaro Janrebi.<br />

arsebobs lirikuli leqsi literaturaSi da arsebobs lirikuli leqsi<br />

folklorSi. arsebobs erTgan satrfialo, filosofiuri lirika da<br />

arsebobs meoregan amgvari Janris leqsebi. aseve saziaroa drama, romelic<br />

24

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!