qarTuli folklori - Reso Kiknadze
qarTuli folklori - Reso Kiknadze
qarTuli folklori - Reso Kiknadze
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
gavadevnoT Tvali adamianis cxovrebas, mis saqmianobas ojaxSi Tu<br />
sazogadoebaSi, sofelSi Tu TemSi, anu Sin Tu gareT. gavadevnoT Tvali<br />
misi cxovrebis gzas, marTlac, akvnidan saflavamde. am or samans Soris<br />
moqceulia misi cxovreba. davinaxavT, rom folkloruli Janrebi misi<br />
cxovrebis anareklia, rasac ver vityviT literaturul Janrebze.<br />
adamiani ibadeba. misi fizikuri movlineba amqveynad gansakuTrebuli<br />
ritualiT aris aRniSnuli, romelsac, cxadia, sityvieri teqsti axlavs.<br />
es aris saZeo (Zeobis) simRerebi. aq sityvieri <strong>folklori</strong> esazRvreba<br />
yofacxovrebiT folklors (eTnografias) da gadawnulia masTan.<br />
akvanSi mwolare bavSvi izrdeba e. w. saakvne simRerebis smenaSi,<br />
romelTa sityvieri mniSvneloba misTvis gaugebaria da am gaugebrobis<br />
gamo es simRerebi miT ufro aRweven Tavis mizans _ gamoZerwon bavSvis<br />
sulier-sxeulebrivi habitusi. arc saZeo simRerebs da arc dedis nanas<br />
ara aqvT damoukidebeli Rirebuleba _ isini mxolod am momentisTvis<br />
aris gamiznuli. aravis mouva azrad sxva dros maTi Sesruleba.<br />
bavSvi enas idgams da am asakisTvisac arsebobs folkoruli<br />
teqstebi, romelTac enis gasatexs vuwodebT. ram warmoSva isini, Tu ara<br />
zrunvam, rom swori mimarTuleba mieces bavSvis metyvelebas, rom misi<br />
fonetikuri artikulacia sociumis metyvelebas Seesabamebodes. bavSvi<br />
TamaSobs. TamaSi ar aris mdumare procesi; rogorc rituals, masac<br />
sityvieri teqsti axlavs.<br />
mozardi ebmeba SromiT procesSi. Sromis simRerebi misi ganuyreli<br />
Tanmxlebia, SeiZleba iTqvas, rom isini iseve aucilebelia, rogorc<br />
Sromis iaraRebi, romelTac bavSvobis asakidan gamosuli adamiani iRebs<br />
xelSi da uZlurebamde Tavis Tanamgzavrad xdis. namgali, celi, Toxi da<br />
guTani simReris teqstTan da hangTan aris Sezrdili.<br />
Sromas enacvleba dResaswaulebi, romlebic aseve damSvenebulia<br />
simRerebiT _ isini an sawesCveuleboa an religiuri (sakulto). mTeli<br />
weliwadi dasaxsrulia am sazeimo dReebiT, roca adamiani ara mxolod<br />
suls iTqvams Sromisgan, aramed maRldeba kidec masze, povebs ra Tavis<br />
Rirseul daniSnulebas.<br />
yofa _ misi moTxovnilebebi, ucxo (araadamianuri) Zalebis<br />
Semotevis molodini, misi usafrTxoebis survili _ Tavis nebismier<br />
sferoSi bunebrivad badebs sityvier teqstebs, romlebic Selocvebis<br />
saxeliT aris cnobili. rasac <strong>folklori</strong>s yofiTobaze vlaparakobT,<br />
wmida saxiT, utilitarul donemdec ki, am JanrSia warmodgenili.<br />
adamiani qorwindeba, riTac misi cxovreba axal fazaSi Sedis:<br />
icvleba misi socialuri statusi. am mniSvnelovani dReebis aRniSvnas<br />
emsaxureba saqorwino simRerebi, romlebic ritualis Tanmxlebia. magram<br />
arsebobs satrfialo lirika, romelsac qorwinebasTan ara aqvs kavSiri,<br />
magram asaxavs Tumca araformalur, magram realur urTierTobas qalvaJs<br />
Soris, rasac yofaSi aRmosavleT saqarTvelos mTianeTis<br />
tradiciuli sworfrobis instituti Seesatyviseba.<br />
mSvidobian saqmianobas cvlis brZola, romlis Jami dgeba adamianis<br />
cxovrebaSi. adamiani ara mxolod mSromelia an medResaswaule, aramed is<br />
mebrZolic aris _ Tavisi ojaxis, soflis Tu kuTxis damcveli. im<br />
kuTxeebSi, sadac mSvidobiani yofa momxdurTa winaaRmdeg brZolis<br />
26