qarTuli folklori - Reso Kiknadze
qarTuli folklori - Reso Kiknadze
qarTuli folklori - Reso Kiknadze
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
literatura<br />
gvaxaria: gvaxaria a. sparsuli xalxuri prozis istoriidan (dasTanebi),<br />
`mecniereba~, 1973.<br />
Ciqovani 1956: Ciqovani m. <strong>qarTuli</strong> xalxuri sityvierebis istoria,<br />
samecniero-meToduri kabinetis gamocema, Tb., 1956.<br />
miTosi<br />
sami berZnuli sityva: miTosi (muthos), eposi (epos), logosi (logos)<br />
TiTqmis sinonimebia. homerosis enaSi isini aRniSnaven `naTqvam sityvas~,<br />
`ambavs~, `monaTxrobs~ da a.S. , yvelafers, rac moicavs da atarebs raime<br />
informacias, Setyobinebas, codnas raimes Sesaxeb da a.S. maT Soris<br />
diferenciacia mogvianebiT xdeba. mogvianebiT am samma sityvam gamoxata<br />
adamianis sityvieri Semoqmedebis sami saxeoba: miTologiuri, epiuri,<br />
logikuri.<br />
epiuri anu mxatvruli Semoqmedebis ena, ZiriTadad, tropis<br />
umartives saxeze _ Sedarebazea damyarebuli. Sedareba xorcieldeba<br />
kavSirebiT: `rogorc”, `TiTqos”, `iseve, rogorc” da sxva. erTi movlena<br />
meoresTan raRac saerTo niSniT aris dakavSirebuli. poeti mTvareSi<br />
xedavs namgals, an rqas, da ambobs: `mTvare, rogorc namgali”, `mTvare<br />
xaris rqasaviT” da a. S. an mas SeuZlia Tqvas: `mze, rogorc rqebaweuli<br />
iremi garbis caze..”<br />
logikuri azrovnebisTvis, romelic mieltvis zust codnas da<br />
definiciebs, gamousadegaria amgvari Sedarebebi. pirvel wanamZRvars<br />
`yoveli adamiani mokvdavia” unda mosdevdes `sokrate adamiania”, da ara<br />
`sokrate adamians hgavs”, winaaRmdeg SemTxvevaSi ver miviRebT daskvnas:<br />
`sokrate mokvdavia”. logikuri azrovneba saganTa da movlenaTa<br />
igiveobazea dafuZnebuli da ara msgavsebaze (`viT”, `rogorc” da sxva).<br />
miTosi gansakuTrebuli tipia azrovnebisa, romelic gansxvavdeba<br />
sinamdvilis mxatvruli asaxvisgan, ramdenadac mas surs sagnebisa da<br />
movlenebis igiveoba dainaxos da xedavs kidec. miTosisTvis mTvare ara<br />
mxolod hgavs xaris rqas an namgals, aramed Tavad aris rqac da<br />
namgalic. aseve iremi araTu hgavs raRac niSniT mzes, aramed Tavad aris<br />
mze.<br />
miTosi SeiZleba arsebobdes erTi sityvis saxiT, romelic xSirad,<br />
gansakuTrebiT Zvel enebSi, gamWvirvale semantikiT aris da dawnexilad<br />
gadmogvcems sagnis Sesaxeb ambavs an miniSnebas ambavze. unda vifiqroT,<br />
rom pirvelSerqmeuli saxeli moicavs warmodgenas da ambavs sagnis<br />
Sesaxeb. magaliTad, germanuli Regenbogen `wvimis rkali~, franguli arc en<br />
ciel `cis rkali~, qarTulad “cisartyela” _ cis sartyeli, CrdiloeTis<br />
xalxebSi “meliis Sardi”, romelic miTologiuri meliis oinbazobis<br />
ambavs inaxavs... zogierT enaSi, magaliTad, megrulSi, ZvelebraulSi “mze”<br />
da “rZe” erTi da imave sityviT gamoixateba, rac garkveul miTologiur<br />
WeSmaritebas (mzisa da rZis igiveobas) Seicavs. Tu ena, rogorc amboben,<br />
30