Aurkibidea - Erein Argitaletxea

Kronologia erromatarra
– K.a. 753.: Erromaren sorrera mitikoa. Garai monarkikoa.
– K.a. 510.: Errepublika-aroaren hasiera.
– K.a. 500.-300.: Etruskoen eta beste herri latindarren
aurkako gerrak.
– K.a. 30.: Augusto enperadore. Inperio aroaren
hasiera.
– K.o. 313.: Milango ediktua, Konstantinok luzatua.
Bukatu dira kristautasunaren aurkako esetsaldiak.
Inperioko erlijio ofizial bihurtuko zen geroxeago
kristatutasuna.
– K.o. 395.: Inperioaren banakuntza, Teodosioren
garaian. Mendebaldeko Inperio Err omatarra,
Erroma eta, 402. urtetik aurrera, Ravena hiriburu,
eta Ekialdeko Inperio Erromatarra, Konstantinopla
hiriburu.
– K.o. 473. Mendebaldeko Inperio Err omatarraren
er orialdia, azkeneko enperador e Romulo
Augustulo agintetik kendu eta gero.
ARKITEKTURA ERROMATARRA
Beren izaera praktikoaren isla dugu erromatarren
arkitektura. Ordena greziarrez gainera (doriarra,
A
joniarra eta korintoarra, beste bi bideratu zituzten:
toskanarra, doriarraren eitekoa baina Italian
sortua, eta ordena konposatua, kapitelean kiribil
joniarrak, goialdean, eta akanto-hosto korintoarrak,
behealdean, ageri dituena.
Materialei dagokienez, harria erabili zuten eskuarki,
hormen estaldura gisa, eta adreilua egituretan,
eta zementua eta harria konbinatu zituzten halaber
eraikuntza-lan askotan.
Alkitrabe-sabaiak bideratu zituzten estalkietan,
baina erdi-puntuko ganga , ertz ganga eta
maskorren gaineko kupula (erromatarrek asmatua)
ere erabili zituzten espazio argitsu handiak
estali behar zituztelarik.
Obra zibil handiak egin zituzten erromatarrek, eta
aisiarekin loturiko hainbat eraikin mota jaso zituzten.
Hona hemen esanguratsuenak:
– Antzokia edo teatroa. Greziarren antzokian
ez bezala, arkitektura-egitura er di-zirkularretan
euskarritu zir en err omatarren antzokiko
harmailak; arku-sailak eta, sarbideen estalki
gisa, erdi-puntuko