Aurkibidea - Erein Argitaletxea
Aurkibidea - Erein Argitaletxea
Aurkibidea - Erein Argitaletxea
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
ARTE PALEOKRISTAUA<br />
Honela deritzo lehen kristauen arteari.<br />
Kristautasuna esetsi edo onartu ez zen bitartean,<br />
hau da, 313an Milango ediktua luzatu zen artean,<br />
sasian ari beharrak zehaztu zituen or duko kristauen<br />
arte formak. Etxe partikularr etan eta katakunbetan<br />
(lurpeko hilerriak ziren katakonbak) biltzen<br />
zir en kristauak kulturako eta leku haietan<br />
bideratu zuten nagusiki beren artea, hormak dekoratuz<br />
eta, batez ere, freskoen bitartez pintatuz.<br />
Lan haien kalitatea ez da oro har aipagarria, bigarren<br />
mailako artistek eta pintor e arruntek eginak<br />
direlako.<br />
A<br />
B<br />
Kristau katakunbetan aurkezturiko<br />
sinboloak.<br />
Krisma: Alfabeto grekoko khi eta rho letrak, Kristoren<br />
ikurrak, eta alfa eta omega letrak, alfabeto<br />
horretako lehena eta azkena, hasiera eta bukaeraren<br />
ikur gisa. Hau da, Kristo guztiar en hasiera<br />
eta bukaera gisa.<br />
Txoria eta fruituak. Jainkoak emaniko dohainen<br />
sinboloa dira fruituak.<br />
Arraina. Lehen kristauen sinboloa. Kristo, Jainkoaren<br />
Seme eta Salbatzailear en akr ostikoa da<br />
arrainaren izen grekoa, Ihhthis.<br />
Honetaz eta beste irudi sinboliko batzuetaz gainera,<br />
Itun Zahar eta Berriko eszenak aurkeztu zituzten<br />
lehen kristauek beren lanetan, bai eta mitologia<br />
greko eta erromatarreko irudiak ere, beste<br />
adiera batez ordea.<br />
Kristo, Artzain Onaren itxuran. Maiz landu zuten<br />
lehen kristauek Kristo Artzain Onar en itxuran<br />
azaltzen duen irudia, bai eta har en bizitzako pasarteak<br />
ageri dituzten eszenak ere. Bizarrik gabeko<br />
mutil gazte bat da gehienetan or duko Kristo,<br />
toga batez jantzirik aurkezten zutena. Herkulesen<br />
irudian aurkeztu ere egin zuten, kultuaren egiazko<br />
helburua estaltzearren.<br />
77<br />
ARTE PALEOKRISTAUA<br />
▲<br />
A<br />
B<br />
Kristau<br />
katakunbetan<br />
aurkezturiko<br />
sinboloak.<br />
Kristo, Artzain<br />
Onaren itxuran.<br />
Erromako katakonba<br />
bateko margolana.