30.01.2013 Views

samxedro saqme Zvel aRmosavleTSi

samxedro saqme Zvel aRmosavleTSi

samxedro saqme Zvel aRmosavleTSi

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

TiTqmis mTeli mesopotamia igdes xelT. miuxedavad im garemoebisa, rom<br />

am droisaTvis ukve adgili hqonda Sumeruli da aqaduri kulturebis<br />

sinTezs, mainc Sumeruli enis administraciuli uflebebi aRdgenili<br />

iqna. SumerTa mmarTvelobis periodi, Zv. w. II aTaswleulis dasawyisSi,<br />

dasavleTidan semituri tomebis axali nakadis, amoreelebis SemoseviT<br />

damTavrda, rasac Tan aRmosavleTidan elamelebis SemoWra daerTo.<br />

sayuradReboa, rom axalma mosaxleobam SeinarCuna da kidev ufro<br />

ganaviTara Sumerul-aqaduri memkvidreoba. amoreelebma babiloni gaixades<br />

dedaqalaqad, sadac jer kidev sargon aqadels hqonia taZari agebuli da<br />

amis Semdeg isini ukve babilonelebis saxeliT Canan istoriis<br />

furclebze, xolo babiloni TiTqmis ori aTasi wlis ganmavlobaSi kidev<br />

inarCunebda axloaRmosavleTis kulturuli da savaWro centris<br />

funqcias.<br />

babilonis mefe hamurabma (Zv. w. XVIII s.) mesopotamia TiTqmis<br />

mTlianad gaaerTiana da am vrceli regionis marTvisaTvis Camoayaliba<br />

daxvewili administraciuli sistema. misi udidesi miRweva, ra Tqma unda,<br />

kanonTa kodeqsis Seqmna iyo (ix. zemoT). hamurabis memkvidreTa xelSi<br />

babiloneTi sul ufro dakninda, xolo Zv. w. XVI s. dasawyisidan<br />

xeTebis dasavleTidan, xuritebis * CrdiloeTidan da kasitebis<br />

aRmosavleTidan Semosevebis Sedegad am axali Zalebis mier iqna<br />

faqtobrivad dayofili.<br />

sargon aqadelma mesopotamiaSi semituri modgmis xalxebis TiTqmis<br />

2000 wlovan batonobas daudo saTave. aqadelebisa da amoreelbabilonelebis<br />

garda, mesopotamiis CrdiloeT nawilSi hqondaT kera<br />

asurelebs, romelTac daarses <strong>Zvel</strong>asuruli (Zv. w. II aTaswleulis<br />

pirveli naxevari), Suaasuruli (Zv. w. II aTaswleulis meore naxevari)<br />

da axalasuruli (Zv. 911-612 w.w.) samefoebi.<br />

egvipte. egviptis adreuli xanis istoria mowmobs jaris did mniSvnelobas<br />

winadinastiuri egviptis ori samefos erT samefod gaerTianebamde.<br />

imdroindel gamosaxulebebze vxedavT alyaSemortymul cixe-simagreTa<br />

galavnebs, anda omis Sedegad mopovebul nadavls. mdinare nilosis<br />

garSemo egviptelebma, Tavdapirvelad, calkeuli mcire samefoebi Seqmnes,<br />

romlebic droTa msvlelobaSi erT samefod gaerTiandnen. md. nilosi<br />

egviptelTaTvis siuxvisa da keTildReobis pirvelwyaros warmoadgenda.<br />

mdinaris regularuli adideba niadags arnaxulad anayofierebda.<br />

CrdiloeTis Zlieri da TiTqmis mudmivi qari aadvilebda mdinaris aRma<br />

curvas, rac Zalze aiolebda qveynis sxvadasxva nawils Soris<br />

komunikaciebs. misi dineba da CanCqerebi, amave dros, samxreTidan mtris<br />

SemoWras arTulebda. CrdiloeTidan egvipte xmelTaSua zRviT,<br />

aRmosavleTidan wiTeli zRviTa da sinas udabnoTi, xolo dasavleTidan<br />

udabnoebis saSualebiT iyo sxvaTagan daculi.<br />

13

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!