HET TWEEDE GEZICHT - Braak, Menno ter

het ware immers volstrekt niet onmogelijk, dat men
zich hier vastklampt aan een legende, niet veel zinrijker
dan de al bijzonder zwaar in „geest" gedrenkte
rassenleer van Hitler en Rosenberg.
De afstammingsleer van het woord „Geist" wijst er
nog op, dat wij hier aanvankelijk te doen hebben gehad
met een „spook"; iets afzonderlijks, lets schrikaanjagends,
een voor het „lichaam" imponeerenden
factor in het leven. In den volksmond en in de primitieve
vormen der religie komt het „geestelijke" trouwens
steeds nog in die beteekenis voor, ook al wordt
het dan soms pantheistisch verwaterd opgediend. In
mijn Politicus zonder Partij heb ik aan deze en
dergelijke verschijningsvormen van den „geest" een
hoofdstuk gewijd. Juist, waar de „geest" in uiterst
verdunde oplossing wordt geserveerd (onder de moderne
intellectueelen, de philosophen en de kunstenaars
b.v.) is dit spook voor ons het gevaarlijkst, want
het minst gemakkelijk te betrappen; tallooze geciviliseerden
leven, al dan niet sceptisch gestemd tegenover
de cultureele waarden afzonderlijk, in de heilige overtuiging,
dat aan den voorrang van het „geestelijke"
boven het „lichamelijke" niet kan worden getornd.
Een aanval op den „geest" staat voor hen gelijk met
een terugkeer tot barbarie, of erger nog: tot het dier.
Zij realiseeren zich niet eens meer, dat „bet" dier een
abstractie is, afkomstig van dien „geest" zelf, en dat
men dus, door naar „het" dier terug te keeren, automatisch
terug zou keeren tot den „geest''! Zoozeer
is de „geese' in cultureele kringen taboe, en het is als
waarschuwing daartegen, dat Stirrer zegt: „Wir sol-
125