HET TWEEDE GEZICHT - Braak, Menno ter

meedeelen! Er is geen einde aan, en aan Erfolg komt
dan ook maar geen einde. Maar als men Feuchtwanger
eenmaal op zijn onzekere adjectieven betrapt heeft, die
nooit op den man afgaan, maar altijd aarzelen of stakkerig
bisseeren, dan laat men zich al evenmin meer
wijsmaken, dat deze methode van schrijven werkelijk
schrOen is; men acht zich zelfs al heel spoedig beleedigd
door de domheid, die Feuchtwanger bij zijn lezer
veronderstelt, als hij die adjectievenmanie botviert;
want heeft men zoo to aarzelen, als men zich een
scherp intellect als lezer denkt? Het is duidelijk, dat
Feuchtwanger niet op intelligente lezers rekent, dat hij
geen taboe's in de sfeer der intelligentie wil opheffen;
zijn ideale lezer is de man, die zijn kennissenkring wil
uitbreiden, als het moet ook door de litteratuur, en opheffen
van taboe's komt dus voor dezen auteur neer op
geuren met een kennissenkring, die zijn lezer niet bezit.
Vandaar dat Feuchtwanger's ideale lezer zich niet
beleedigd voelt door een geluidsfilm met steeds nieuwe
shots; hij wandelt buigend met den cameramen
mee en maakt telkens weer geinteresseerd kennis met
een nieuwen acteur, heimelijk geimponeerd door den
chiquen kennissenkring van dien mijnheer Lion
Feuchtwanger.
Het blijkt tenslotte wel duidelijk, dat het snort schrijvers,
varieerend van Querido tot Feuchtwanger, lijdt
aan een halstarrige onderschatting van het woord en
zijn mogelijkheden op kosten van de schilderkunst en
de film; de een wil met alle geweld kleuren mengen,
de ander ensceneeren, terwijl zij blijkbaar niet over de
gelegenheid of de capaciteit beschikken, hun neigingen
31