Deelrapport Gent – Oostende EVALUATIE VAN DE MEDISCH ...

Evaluatie van de medisch-sociale opvangcentra van Gent en Oostende
Het structureel overleg op provinciaal en lokaal niveau wordt positief geëvalueerd door de
diensten en voorzieningen, vooral omdat hulpverleners elkaar op die manier leren kennen en
dan ook sneller op cliëntniveau gaan samenwerken.
Een aandachtspunt voor het structureel overleg is dat de informatie meer zou kunnen
doorstromen naar de veldwerkers. 696
In de praktijk blijkt dat dit overleg zich voornamelijk nog op concept niveau situeert. Er wordt
veel energie geïnvesteerd in het formuleren van doelstellingen, in de vertegenwoordiging en
de aanwezigheid. Er bestaan echter nog geen beproefde organisatiemodellen. 697 De
meerwaarde van deze initiatieven voor de (problematische) druggebruikers in de praktijk
moet nog bewezen worden. 698
Het belang van de niet categoriale diensten, zowel voor de cliënt zelf als voor de categoriale
hulpverlening, in de netwerkontwikkeling van problematische druggebruikers, is bevestigd.
De niet drugspecifieke hulpverlening moet dan ook betrokken worden bij de analyse van de
noden en behoeften en bij de uitbouw van het netwerk. Effectieve verslavingszorg kan alleen
met lokale en regionale samenwerking tot stand komen. 699
Eén van de uitgangspunten van het zorgcircuit is het centraal stellen van de zorgvraag van de
cliënt. Het antwoord is het aanbod. 700 Vanuit die gezichtshoek is het dan ook belangrijk de
cliënten te betrekken bij de ontwikkeling van die zorgcircuits. De cliënt als consument van
zorg zou in België meer moeten betrokken worden. 701 De betrokkenheid en rechtstreekse
vertegenwoordiging van diverse doelgroepen in overlegmomenten en beleidsontwikkeling
blijven totnogtoe schaars in de praktijk. Het zelforganiserend karakter van de
druggebruikersgroep stijgt daarentegen aanzienlijk. Gezien de snelle evoluties in de sector
rond crisisopvang en netwerkvorming, zou het wenselijk zijn oog te hebben voor deze
groeiende dynamiek. De inhoud en de vorm van een afgestemd beleid kunnen hier alleen
maar mee gebaat zijn. 702
Een knelpunt binnen de ontwikkeling van de samenwerkingsverbanden en de netwerken is de
nood aan duidelijkheid over wie de coördinatie of regiefunctie voor die ontwikkeling op zich
kan en mag nemen en op welk beleidsniveau deze coördinatieopdracht gesitueerd wordt. Dit
knelpunt moet a fortiori beantwoord worden wanneer in de toekomst de zorgcircuits, die in de
federale beleidsnota sterk worden gepromoot 703 , in de praktijk zullen georganiseerd worden.
Er is nood aan een coördinatiestructuur met duidelijke bevoegdheden en mandaten. Er moet
dan ook een coördinatiestructuur worden uitgewerkt waarin de coördinatoren duidelijke
mandaten en bevoegdheden hebben om knopen door te hakken. 704 Het is essentieel dat een
coördinator binnen deze structuur een neutrale positie kan innemen tegenover de organisaties
uit het netwerk. 705
696 G. BOSMAN en F. BULLENS, Interviews met sleutelfiguren, Gent, 1999-2000.
697 J.E. VAN AKEN en P.M. BAGCHUS, “Het organiseren van zorgcircuits in de geestelijke gezondheidszorg”,
l.c., 59.
698 J. BREDA, “Een theoretisch kader”, l.c., 8.
699 BOUMANHUIS, o.c., 15.
700 E. NASSEN, “Nieuwe begrippen voor een nieuwe toekomst van de geestelijke gezondheidszorg”, l.c., 114.
701 G. GOYVAERTS, o.c.
702 BOUMANHUIS, o.c., 14.
703 Beleidsnota van de federale regering in verband met de drugproblematiek , Brussel, 19/01/2001, 31.
704 M. GEIRNAERT, “Verticale samenwerking tussen de diverse preventieniveaus”, in: B. DE RUYVER, G.
VERMEULEN, A. FLAVEAU, A. DE LEENHEER, F. CARLIER, A. NOIRFALISE en I. PELC (reds.),
“Drugbeleid aan de vooravond van de 21 e eeuw, Drugbeleid 2000”, Maklu, Antwerpen, 2000, 367.
705 J. BREDA, “Een theoretisch kader”, l.c., 7.
169