Deelrapport Gent – Oostende EVALUATIE VAN DE MEDISCH ...

2/ Focus Group Research
Evaluatie van de medisch-sociale opvangcentra van Gent en Oostende
Een focusgroep is “a group of individuals selected and assembled by researchers to discuss
and comment on, from personal experiences, the topic that is subject of the research.” 74 “A
full group consists of a discussion of approximately 90 to 120 minutes, led by a trained
moderator, involving 8 to 10 persons who are recruited for the session based on their
common demographics, attitudes, or buying patterns germane to the topic.” 75 Het is van
belang te benadrukken dat in een focus groep vragen niet zomaar achtereenvolgens worden
beantwoord, maar een aanzet vormen tot een confrontatie van verschillende opinies die in de
doelgroep naar voor gebracht worden.
3/ Methodologische opzet en voorwaarden
• Afbakening van de doelgroep
We vonden het relevant om twee verschillende focus groups te organiseren. 76
Een focusgroup met cliënten van het MSOC (1): deze groep kan relevante beeldvorming
aanreiken betreffende de reeds bestaande opvang voor deze specifieke doelgroep.
Een focusgroup met cliënten die niet deelnemen aan de categoriale hulpverlening (2): deze
groep kan dan die beeldvorming, betreffende de drughulpverlening in het algemeen en het
MSOC in het bijzonder, aanreiken van die cliënten die zich (alsnog) niet aangesproken voelen
om in contact te komen met het MSOC.
• Rekrutering van de respondenten
Hierbij maken we een onderscheid binnen de respondenten in focusgroup 1; respectievelijk. 2.
De focusgroup 1 werd gerekruteerd in het MSOC zelf door schriftelijke en mondelinge
informatiebronnen.
De focusgroup 2 werd gerekruteerd door de snowballtechniek. Via straathoekwerkers en
informanten uit de drugsscene werd een homogene groep samengesteld.
De cliënten werden vooraf geïnformeerd over het belang van het onderzoek en de mogelijke
aanpassingen van het beleid op basis van hun inbreng. Verder werd geprobeerd de drempel
om deel te nemen te verlagen. 77
Er werd gestreefd naar een ideale groepsgrootte van 8 deelnemers.
• De moderator
Het al dan niet slagen van een focus group is sterk afhankelijk van de invulling van de
specifieke taak van de moderator. “Once a meeting has been arranged, the role of moderator
or group facilitator becomes critical, especially in terms of providing clear explanations of
the purpose of the group, helping people feel at ease, and facilitating interaction between
74 R. A. POWELL and H. M. SINGLE, “Focus groups”, in International Journal of Quality in Health, 1996, 8,,
10; zie ook: D. L. MORGAN, Succesful Focusgroups, Advancing the State of the Art, Sage, London, 1993, 320
p; WHO, UNDCP, EMCDDA, Evaluation of Psychoactive Substance Use Disorder Treatment, Workbook 1:
Planning Evaluations, 43.
75 T.L. GREENBAUM, The handbook for focus group research, Sage, California, 1997, 19.
76 Wegens tijdsgebrek hebben we niet gekozen voor bijkomende focusgroepen die de doelgroep verfijnen naar
gedetineerde problematische druggebruikers en naar die cliëntengroep die deelneemt aan andere categoriale
diensten met een laagdrempelige opvang.
77 De technieken om de drempel te verlagen waren: een neutrale locatie; respect voor de privacy door het
ondertekenen van een contract; het voorzien van vervoersmodaliteiten, van een maaltijd en van een vergoeding.
27