Deelrapport Gent – Oostende EVALUATIE VAN DE MEDISCH ...

4 METHODOLOGIE
4.1 PROBLEEMSTELLING
18
Evaluatie van de medisch-sociale opvangcentra van Gent en Oostende
In België is er een gebrek aan epidemiologische gegevens over de aard, de omvang en de
spreiding van het druggebruik in het algemeen, en vooral van het problematisch druggebruik
in het bijzonder. 26 De federale drugnota maakt van de uitbouw van een epidemiologisch
instrumentarium dan ook een prioritaire nood. 27
Het feit dat het gebruik van sommige drugs gecriminaliseerd is, zorgt ervoor dat het gebruik
van deze illegale drugs verdoken plaatsvindt en (in self reportstudies) ondergerapporteerd
wordt.
Bovendien wijzigen trends en patronen van het (problematisch) druggebruik vrij snel, met als
gevolg dat het een tijd duurt voor nieuwe trends in druggebruik zijn opgenomen in de
registratie. 28
Een ander knelpunt is de bias die ingebouwd zit in de registratie zelf. De registratie is in de
eerste plaats gebaseerd op de gegevens van de gebruikers die door de drughulpverlening
bereikt worden, in plaats van op (het voorkomen van druggebruik in) de algemene
populatie. 29
De indrukken die de hulpverlening heeft over de omvang en de aard van het druggebruik in de
regio, zijn dan ook gekleurd door hun ervaringen met cliënten.
Een ander gevolg van deze bias is dat het niet eenvoudig is de aard en vooral de omvang van
moeilijk bereikte groepen in kaart te brengen. De uitval van cliënten in de drughulpverlening
kan wel een beeld geven van moeilijk bereikte groepen, maar de groepen die geen contact
hebben met de hulpverlening, zijn op die manier uiteraard niet opgenomen in de cijfers.
Daarom is er nood aan een holistische benadering van het probleem in een sociale, culturele,
politieke en historische context. 30 Een dergelijke analyse maakt deel uit van een rapid
situation assessment methodiek 31 en laat toe de schaarse gegevens te duiden en de situatie in
een bepaalde regio te begrijpen. 32
26 L. VAN DAELE, J. CASSELMAN, D. DEBBAUT, B. DE RUYVER, M. ETIENNE, I. GILLET, A.
NOIRFALISE en L. PASSCHYN, Verzameling en beschikbaarheid van epidemiologische gegevens omtrent het
gebruik van drugs in België en in enkele buurlanden. Een voorbereidende studie, Opdrachtgever: Diensten van
de Eerste Minister, Federale Diensten voor Wetenschappelijke, Technische en Culturele aangelegenheden,
Universiteit Gent, Katholieke Universiteit Leuven, Université de Liège, 1996, inleiding.
27 Beleidsnota van de federale regering in verband met de drugproblematiek , Brussel, 19/01/2001, 7.
28 UNDCP, Drug abuse rapid assessments and responses, UNDCP, Vienna, 1999, 1.
29 T. RHODES, G. STIMSON, C. FITCH, A. BALL and A. RENTON, “Rapid assessment, injecting drug use,
and public health.”, in The Lancet, Vol. 354, 1999, 67; P. LEURQUIN, L. BILS, F. HARIGA, S. KÖTTGEN, F.
LAUDENS and M. VANDERVEKEN, Belgian National report on drugs 2000, Extended version, Scientific
Institute of Public Health, Unit of Epidemiology, BIRN, Brussels, Belgium, 2000, 49.
30 UNDCP, o.c., 1.
31 Zie: Deel I Het onderzoek, Hoofdstuk 4 Methodologie, 4.3.1. Globale methodiek: Rapid Situation Assessment.
32 UNDCP, o.c., 4 - 5.