Johannes Marcus – Auteur van het Johannes ... - JesusKing.info

25
nuttig. 69 Als de ‘hypēretēs’ Marcus het ambt van koster van de hoofdsynagoge van de tempel had
– Joden gebruikten de griekse vertaling van de Hebreeuwse Bijbel, de Septuagint genaamd, in de
eredienst en religieuze studie tot de tweede eeuw AD –, zou dit overeenkomen met zijn literaire
kennis die hem in staat stelde het Evangelie volgens Marcus (en Johannes) in het Grieks te
schrijven: hij zou geen gewone soldaat van de tempelgevangenis zijn geweest, die waarschijnlijk
niet literair waren. Ook het feit dat de rijke jongeman een overste (‘archon’) was, sluit uit dat hij een
gewone soldaat was.
Maar dat hij een overste was lijkt ook uit te sluiten dat hij (nog steeds) een gewone koster was.
Het is mogelijk dat hij, na een betaalde koster te zijn geweest, een overste (‘archon’) werd van één
van de tempelsynagogen, net zoals Jairus de overste (‘archon’) was van een synagoge in Galilea 70 .
Maar de overste van een synagoge, die deze functie gratis bekleedde, zou niet tegelijkertijd een
betaalde ‘hypēretēs’ gebleven zijn. En Johannes Marcus, als de jonge overste, was zowel een
‘hypēretēs’ als een overste, en hij was rijk. Johannes Marcus had dus waarschijnlijk, of was
gepromoveerd naar, nog een andere functie met de titel ‘hypēretēs’.
4.3. Secretaris van de Tempelraad
Een sterke aanduiding is dat de anonieme evangelist de officieren van de tempelgevangenis erg
goed kende, want hij weet dat het de officier Malchus was wiens oor in Gethsemane door Simon
Petrus was afgeslagen en door Jezus weer genezen, en hij weet zelfs dat het zijn rechteroor was, en
weet ook dat het Malchus’ familielid was die Simon Petrus in de hof van Gethsemane had gezien en
hem ondervroeg in de binnenhof van de hogepriester 71 . En hij is de enige evangelist die schrijft dat
er ‘hypēretai’ van de hogepriesters bij de troep soldaten waren die Jezus arresteerde, en ook tussen
de personen die om zijn kruisiging riepen 72 .
Een mogelijkheid is dat Johannes Marcus, bijvoorbeeld na de koster en/of overste van een
tempelsynagoge te zijn geweest – waar op feestdagen de hogepriester en de vertegenwoordigers van
de Israëlieten zich verzamelden voor het voorlezen van de Tora 73 – een dienaar van het gesproken
en geschreven woord van de hogepriester werd als de secretaris (‘grammateus’ vgl. LXX 2Sa 8,17
Neh 13,13) van de Tempelraad, die werd voorgezeten door de hogepriester. Dit dagelijks bestuur
bestond uit gezagvoerende tempelpriesters, zoals schatbewaarders, administrateurs en dergelijke, en
het regelde tot in detail alles was met de zaken en diensten van het heiligdom te maken had en het
was een rechtbank die wettelijke beslissingen nam die het priesterdom raakten; de leden van de
Tempelraad werden ook “de oudsten van de priesters” genoemd en “de raadslieden” 74 . Misschien
was Johannes Marcus tevens de secretaris van het Grote Sanhedrin, dat functioneerde als de
rechtbank voor criminele zaken en bij andere gelegenheden als de rechtbank voor religieuze en
civiele zaken. Het Grote Sanhedrin bestond uit priesters, schriftgeleerden (‘grammateus’ in de zin
van bijbelgeleerde 75 ) en oudsten van het volk, waarvan er velen Farizeeër waren; en de priesterlijke
Tempelraad vormde een onderscheiden blok binnen het Grote Sanhedrin 76 . Johannes Marcus was
zeker een geletterd man, want hij was in staat het Evangelie volgens Marcus in het Grieks te
69 Hand 13,5; vgl. 2Tim 4,11; Jezus maakte Paulus zijn ‘hypēretēs’, en Paulus noemde zichzelf één van de “dienaars
(‘hypēretai’) van Christus (‘christos’ = de gezalfde) en beheerders van Gods geheimen” (Hand 26,16 1Kor 4,1) (Op een
dergelijke manier was Johannes Marcus een ‘hypēretēs’ van de gezalfde hogepriester Kajafas).
70 “een overste (‘archōn’) van de synagoge” Lu 8,41 NA 27 ; Joh 18,10 Lu 20,50-51
71 Joh 18,10.26
72 Joh 18,3 19,6
73 Safrai: 904-05
74 Mishnah Shekalim 5 en Tamid, Lightfoot: hfdst. 4, p. 70, Edersheim: hfdst. 4, p. 70, Safrai:
602, 874
75 Het Online Bible Greek Lexicon 1122 geeft deze drie betekenissen voor ‘grammateus’ in de Bijbel: 1) secretaris 2)
bijbelgeleerde 3) godsdienstleraar. Strong’s concordantie 1122 geeft alleen de algemene betekenis: ‘een schrijver,
d.w.z. (beroepsmatige) schrijver of secretaris: - een kantoorbeambte, stadsklerk’.
76 Safrai: 602