Kriebelbeestjes kleuters - Sardes

verzamelen voor het thema. In de brief kunnen de kinderen ook zelf iets tekenen of
schrijven.
De leerkracht verkent de omgeving van de school vooraf en bedenkt waar de zoektocht
het best kan plaatsvinden. Tijdens de zoektocht maken leerkracht en ouders (digitale)
foto’s van de zoektocht, de beestjes en de kinderen, die later in een verwerkingsactiviteit
weer worden gebruikt.
Verder zorgt de leerkracht voor materialen die nodig zijn tijdens de zoektocht, zoals
potjes, een paraplu, vergrootglazen en insectenzuigpotjes. Eventueel kan de leerkracht
contact zoeken met een natuur- en milieueducatiecentrum in de regio. Via websites als
www.ivn.nl, www.globenederland.nl, www.veldwerknederland.nl, kan de leerkracht een
natuur- en milieueducatiecentrum zoeken.Het anker voor deze cyclus is een zoektocht
naar beestjes. De zoektocht kan plaatsvinden op het speelplein, in het park, in het bos of
op een andere plek waar de leerkracht met de kinderen wil gaan zoeken.
Selectie van kernwoorden bij het thema
Tijdens het thema komen de kinderen in aanraking met nieuwe woorden. Een aantal
kernwoorden bij het thema wordt bewust aangeleerd en geoefend. Bij het samenstellen
van de kernwoorden is uitgegaan van de basiswoordenlijst van Kienstra (2003). Er zijn
kernwoorden geselecteerd bij het thema en ook bij het prentenboek; beide groepen
kernwoorden worden in de verwerkingsopdrachten gebruikt. De leerkracht maakt een
keuze uit de kernwoorden; ze kan hierbij gebruik maken van de toetsgegevens van
kinderen of eerder gemaakte observaties. Wanneer er in de klas kinderen zijn die deze
woorden al kennen is het raadzaam om voor hen aanvullende of moeilijkere woorden te
selecteren.
Kernwoorden bij het thema
het beestje, het insect, de rups, de regenworm, de sprinkhaan, het lieveheersbeestje, de
slak, het slakkenhuis, slijmerig, de tor, de pissebed, de vleugel, het pootje, de
(voel)spriet, het lijf, het schild, de wesp, het spinnenweb, het voedsel, de schuilplaats,
kruipen, steken, prikken, fladderen, (in) de lucht, (op) het blad, (op) de tak, (in) de
bodem, (onder) de grond, (onder) de boomstronk, (onder) de stoeptegel, het
vergrootglas, onderzoeken, ontdekken, verzamelen, vangen, het potje
De leerkracht maakt een selectie uit bovenstaande lijst. Ze selecteert ongeveer vijftien
eenvoudige woorden voor de minder taalvaardige leerlingen en vijftien moeilijke
kernwoorden voor de meer taalvaardige leerlingen. Natuurlijk kan er overlap tussen
beide lijsten zijn. Aan het begin van de cyclus is het doel dat de kinderen de
geselecteerde woorden receptief (passief) beheersen. Aan het einde van de cyclus
moeten ze de meeste kernwoorden ook productief (actief) beheersen.
Selectie van kernwoorden bij het prentenboek
Bij het thema Kriebelbeestjes! wordt het prentenboek Manu, de langpootmug van Tine
Fraiponts en Tom de Laet (2003) gebruikt. In de onderstaande lijst wordt een aantal
kernwoorden uit het prentenboek gegeven. Dit zijn die woorden die belangrijk zijn voor
het begrip van het verhaal.
Kernwoorden bij het prentenboek
de mug, de langpootmug, lang, de poot, koud, kort, droevig, de tuin, de vlinder,
prachtig, naast, koud, antwoorden, er (geen) last van hebben, veel te klein/te groot,
trappen, het spijt me, je achterste, stotteren, kruipen, warm, duiken, het zand, donker,
de vlo, zoeken, de hond, nestelen, proberen, blaffen, bloot, in de gaten (krijgen),
De Taallijn. Interactief taalonderwijs in groep 1 en 2
Activiteitencyclus Kriebelbeestjes! Versie 1
EXPERTISECENTRUM NEDERLANDS, pagina 10