Teksten Westergasfabriek boek - Evert Verhagen

les worden ingevuld. Zo is nog niet bekend vanuit welke structuur de
exploitatie uiteindelijk zal plaatsvinden, evenmin als de kaders
waarbinnen de exploitatiemaatschappij een deel van de programmering
zelf ter hand neemt (en dus niet in haar geheel overlaat aan de invulling
door de vaste en tijdelijke gebruikers).
Vergeleken bij de Tijdelijke Invulling zullen er in de nieuwe
situatie zowel grote overeenkomsten als belangrijke verschillen
zijn. Die laatste zitten hem vooral in het ambitieniveau. Een exploitatie
die rendabel wil zijn – een keuze die is gemaakt toen het
stadsdeel besloot de gebouwen over te dragen aan een marktpartij –
vereist aanmerkelijk hogere huurprijzen dan de basisprijzen die in
de oude situatie werden gerekend (en die voor zulke kortlopende contracten
en voor de staat waarin de gebouwen toen verkeerden ook nauwelijks
hoger mochten zijn).
De marges voor de toekomstige huurprijzen liggen vast in de financiële
matrix bij de overeenkomst tussen MAB en het stadsdeel.
Binnen die marges heeft MAB wel enige ruimte gevonden om de opbrengst,
na de tegenvallers van de afgelopen jaren, weer wat op peil
te krijgen; zo baseert MAB de huurprijzen nu op het casco, wat betekent
dat er voor de huurders kosten bijkomen voor inrichting en
voorzieningen. Voor beginnende culturele ondernemers met weinig financiële
armslag zullen de gebouwen van de Westergasfabriek dan ook
te prijzig zijn. Die moeten hun heil zoeken in verlaten fabrieken en
andere gebouwen die lijken op de Westergasfabriek van 1992 (waarbij
het overigens een probleem is dat in Amsterdam het aanbod van zulke
goedkope ruimten steeds kleiner wordt).
De toekomstige huurders van de Westergasfabriek zullen een vrij
stevige financiële basis moeten hebben. De Westergasfabriek zal
straks waarschijnlijk geen plek meer zijn voor initiatieven die zich
nog van de grond af aan moeten bewijzen. Dat sluit een ander soort
broedplaats niet uit: een locatie met een klimaat dat stimulerend is
voor nieuwe en onverwachte culturele activiteiten. Om dat mogelijk
te maken is een differentiatie van huren mogelijk. Huurders die minder
geld te besteden hebben, maar die belangrijk worden geacht voor
het culturele klimaat, hoeven dan wat minder te betalen. Daar staan
weer hogere huren voor de meer winstgevende functies tegenover. Zo’n
regeling is overigens niet uniek; ook bij winkelcentra worden ‘trekkers’
gelokt met voordelige huurcontracten.
Het invullingsplan van de Westergasfabriek BV gaat uit van wat
“een gezonde economische basis” wordt genoemd. Het plan heeft als
basis het masterplan, dat de ruimtelijke organisatie van functies
beschrijft, en het bedrijfsplan van de Westergasfabriek BV. Rode
draad is het bewerkstelligen van zo veel mogelijk verscheidenheid.
Er wordt gepleit voor tal van combinaties van elementen die elkaar
versterken, juist omdat ze verschillend zijn. Het begint natuurlijk
met de combinatie van culturele activiteiten met het park, dat in de
eerste plaats een dagelijkse voorziening is voor bewoners uit de omgeving.
Vervolgens worden ook binnen de culturele functies zo veel
mogelijk verschillen nagestreefd. Door de combinatie van vaste en
incidentele huurders zullen continuïteit en herkenbaarheid samengaan
met afwisseling en verrassingen. In het ketelhuis (of in een andere
ruimte die daarvoor wordt bestemd) zullen altijd Nederlandse films
te zien zijn; in de gashouder daarentegen kan een circus worden afgewisseld
met een dance feest. Naast publieksactiviteiten zijn er op
de Westergasfabriek culturele bedrijven die hun dagelijks werk in
een relatieve beslotenheid doen. En het publiek dat speciaal op een