Teksten Westergasfabriek boek - Evert Verhagen

nomineerde, bleven daarvan ongeveer dertig over, die het verzoek
kregen een informatiepakket te sturen. Uit deze dertig werden vervolgens
twaalf landschapsarchitecten gekozen die werden uitgenodigd
voor een presentatie van twintig minuten. Op die manier konden de
ontwerpers meteen op hun communicatieve vaardigheden worden getoetst
– een kwaliteit die door het projectmanagement van groot belang werd
geacht.
De laatste taak van de werkgroep was de selectie van vijf landschapsarchitecten
die zouden worden uitgenodigd deel te nemen aan de
besloten prijsvraag. Tevoren was bepaald dat als de werkgroep geen
overeenstemming zou bereiken over de keuze, de vertegenwoordigers
van de bewoners zelf twee van de vijf ontwerpers mochten aanwijzen.
Maar de werkgroep werd het eens, zodat van deze uitweg geen gebruik
hoefde te worden gemaakt.
Voor de prijsvraag zelf werd een beoordelingscommissie ingesteld,
waarin opnieuw twee bewonersvertegenwoordigers zaten. Ook deze
procedure verliep vlot en zonder grote problemen. Voordat de vijf
visies openbaar werden gemaakt, kregen de Vrienden van het Westerpark
nog de gelegenheid om hun inzichten aan de beoordelingscommissie
kenbaar te maken. De Staatskrant, het doorgaans kritische blad
van de bewonersorganisaties, was nadien opmerkelijk positief over de
werkwijze en de uitkomst.
Nadat Kathryn Gustafson de prijsvraag had gewonnen en de opdracht
had gekregen het parkontwerp te maken, hadden de bewonersorganisaties
nog enige tijd een stem in de planontwikkeling. In de
eerste fase daarvan hechtte het projectmanagement veel waarde aan
een brede inbreng van zo veel mogelijk betrokkenen en het sprak vanzelf
dat daartoe ook de bewonersorganisaties werden gerekend. In
1998 werden verschillende workshops gehouden, over onderwerpen als
ecologie, evenementen en verkeer. Ook waren de Vrienden van het Westerpark
vertegenwoordigd in de groep die het werk van de landschapsarchitect
tot aan het definitief ontwerp begeleidde. Deze groep had
de wat ongelukkige naam ‘ontwerpteam’ gekregen, waardoor de indruk
kon ontstaan dat de leden ervan als het ware mochten mee-ontwerpen.
Maar zoals gezegd was dat iets wat projectmanager Verhagen juist
wilde voorkomen: het ontwerpen moest worden overgelaten aan de professionele
ontwerpers van het bureau Gustafson-Porter. Het enige
waar anderen, waaronder de bewonersorganisaties, maar ook het projectbureau
zelf, zich mee konden bemoeien, was het programma, en dat
lag met het definitief ontwerp vast.
Ook andere relaties dan die met de bewonersorganisaties bleven niet
altijd vrij van conflicten - bijvoorbeeld met de huurders van de gebouwen
of met projectontwikkelaar MAB. Het projectmanagement ging
zulke conflicten ook niet altijd uit de weg. Wie een zo ambitieus
project als de Westergasfabriek wil laten slagen, moet tot op zekere
hoogte overtuigd zijn en blijven van zijn eigen gelijk. Bij gedrevenheid
hoort eigenzinnigheid en wie dit pad kiest weet tevoren dat
dit weerstand kan oproepen.
Daar kwam bij dat het projectmanagement vond dat compromissen
weliswaar niet taboe waren, maar dat ze nooit ten koste mochten gaan
van de helderheid en de richting van het ontwikkelingsproces. Dat
gold in het bijzonder voor het management van het ontwerpproces: een
goed ontwerp berust op de vakbekwaamheid van de ontwerper, en kan
dus nooit de uitkomst zijn van het marchanderen over opvattingen en
uitgangspunten. Toen de bewoners meer groen wilden en Gustafson het
10